Η ΕΕ επιλέγει τη νέα ηγεσία της αλλά και τους νέους επιτρόπου της

Αύριο Τρίτη 15 Ιουλίου το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο στο Στρασβούργο θα εκλέξει –στην πραγματικότητα θα δώσει τη συγκατάθεσή του στην επιλογή των 28 ηγετών –τον Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ πρόεδρο της Κομισιόν. Θα απαιτηθούν τουλάχιστον 376 ψήφοι, οι μισές από τις 751 ψήφους της Ολομέλειας, αλλά θα λάβει πολύ περισσότερες, ίσως και 450, καθώς έχει εξασφαλισμένη την υποστήριξη των βουλευτών της Κεντροδεξιάς, της Κεντροαριστεράς και των Φιλελευθέρων, ίσως μάλιστα και μερικών Πρασίνων. Στην ατζέντα έχουν εγγραφεί να μιλήσουν πριν από την εκλογή οι (απερχόμενοι) επίτροποι της Πολωνίας, του Λουξεμβούργου, της Ιταλίας και της Φινλανδίας.

Σενάρια στους διαδρόμους

Την Τετάρτη στις Βρυξέλλες οι ηγέτες των κρατών-μελών της ΕΕ επρόκειτο να εκλέξουν τα πρόσωπα που θα διαδεχθούν από τον ερχόμενο Νοέμβριο την Κάθριν Αστον, αρμόδια για τις Διεθνείς Σχέσεις της ΕΕ, και τον πρόεδρο του Συμβουλίου Χέρμαν βαν Ρομπάι, αλλά πιθανότατα θα γίνει η εκλογή μόνο για το πόστο της κυρίας Αστον επειδή «έχουν προκύψει πολλά προβλήματα» σχετικά με τον διάδοχο του δευτέρου.

Οι ηγέτες θα συζητήσουν και για τα πρόσωπα που θα αναλάβουν ως επίτροποι και τα χαρτοφυλάκιά τους στη νέα Κομισιόν και πρέπει να αναμένεται ανακοίνωση με τα ονόματα ή τουλάχιστον με ορισμένα από αυτά. Ενδιαφέρον έχει προκαλέσει αλλά και παρασκηνιακές συζητήσεις γίνονται για το κατά πόσον θα εισακουστεί η έκκληση του κ. Γιούνκερ προς τους ευρωπαίους ηγέτες να επιλέξουν γυναίκες (τουλάχιστον δέκα, είπε) και νέα πρόσωπα για τις θέσεις των επιτρόπων τους.

Τις περισσότερες πιθανότητες να διαδεχθεί τον κ. Ρομπάι έχει η κεντροαριστερή πρωθυπουργός της Δανίας Χέλε Τόρινγκ-Σμιντ, την οποία υποστηρίζουν, μεταξύ άλλων, η καγκελάριος Ανγκελα Μερκελ και ο βρετανός πρωθυπουργός Ντέιβιντ Κάμερον, αλλά ο γάλλος πρόεδρος Φρανσουά Ολάντ διατύπωσε αντιρρήσεις –τη θεωρεί μάλλον κεντροδεξιά. Ούτε σε πολλές χώρες του ευρωπαϊκού Νότου έχει ιδιαίτερες συμπάθειες. Κατά πάγια τακτική της ΕΕ, «πρέπει» να υπάρχει ιδεολογικο-πολιτική διαφορά στα πρόσωπα που θα αναλάβουν τα δύο υψηλά πόστα και γι’ αυτό θα προηγηθεί η εκλογή εκείνου που θα διαδεχθεί την κυρία Αστον επειδή θεωρείται λιγότερο προβληματική.

Η υπουργός Εξωτερικών της Ιταλίας Φεντερίκα Μογκερίνι, 41 ετών, και της ομάδας του πρωθυπουργού Ματέο Ρέντσι έχει αυτή τη στιγμή τη μεγαλύτερη υποστήριξη, αν και η εκλογή της θα εξαρτηθεί σε μεγάλο βαθμό από το αν ο διάδοχος του κ. Ρομπάι θα προέρχεται από τον χώρο της Κεντροδεξιάς. Οι ανταγωνιστές της την επικρίνουν επειδή όταν στις αρχές Ιουλίου η Ιταλία ανέλαβε την προεδρία της ΕΕ «η Μογκερίνι διάλεξε να κάνει την πρώτη επίσκεψή της στο εξωτερικό στον πρόεδρο Βλαντίμιρ Πούτιν». Τη θεωρούν επίσης «άπειρη και εντελώς απροετοίμαστη» για τη θέση της αρμόδιας σε θέματα Διεθνών Σχέσεων της ΕΕ.

Υποψήφιοι διάδοχοι της κυρίας Αστον είναι και οι πρώην πρωθυπουργοί της Λετονίας και της Εσθονίας κ.κ. Βάλντις Ντομπρόβσκις και Αντρους Ανσιπ αντίστοιχα. Προβάλλουν ιδιαίτερα το ότι ανήκουν σε έναν «πολιτικά ευαίσθητο και ευπαθή από πλευράς ασφαλείας γεωγραφικό χώρο» της Ευρώπης και ότι οι χώρες της Βαλτικής δεν έχουν λάβει ποτέ κάποια σοβαρή θέση στην ΕΕ.

Με ανάλογα «πιστοποιητικά» προωθείται αλλά χωρίς σοβαρές ελπίδες η Κρισταλίνα Γκεοργκέγεβα της Βουλγαρίας, επίτροπος της ΕΕ για τα ανθρώπινα δικαιώματα. Περισσότερο «επικίνδυνος» για την εκλογή της Μογκερίνι είναι ο πολωνός πρωθυπουργός Ράντεκ Σικόρσκι. Το πολιτικό περιβάλλον του απειλεί πως «θα κάνουν ό,τι είναι δυνατόν ώστε να αποτραπεί» η εκλογή της ιταλίδας υπουργού. Τα προγνωστικά ως το μεσημέρι της Δευτέρας δεν τους ευνοούσαν.

Η νέα Κομισιόν

Οι ευρωπαίοι ηγέτες θα έχουν κατ’ ιδίαν συνομιλίες αλλά και στο Συμβούλιο θα συζητήσουν τον καταμερισμό των σημαντικών θέσεων της νέας Κομισιόν. Δηλαδή, σε ποιες χώρες θα δοθούν οι θέσεις για την ενέργεια, την οικονομία, το εμπόριο, την ηλεκτρονική τεχνολογία κτλ. Προκαταβολικά η Γαλλία έχει εκδηλώσει ενδιαφέρον για το οικονομικό χαρτοφυλάκιο, η Βρετανία δήλωσε ότι «έχει επίτροπο έτοιμο» για το χαρτοφυλάκιο του εμπορίου, η Γερμανία ενδιαφέρεται για το χαρτοφυλάκιο της ηλεκτρονικής τεχνολογίας, η Πολωνία διεκδικεί το χαρτοφυλάκιο για την ενέργεια και το περιβάλλον, η Ισπανία προβάλλει ενδιαφέρον για το μεταναστευτικό κτλ.

Μολονότι είναι ο πρόεδρος της Κομισιόν αυτός ο οποίος «μοιράζει τα χαρτοφυλάκια στους επιτρόπους», θεωρείται βέβαιο ότι ο κ. Γιούνκερ δεν θα φέρει αντίρρηση στα πρόσωπα που θα του υποδειχθούν από ορισμένους ηγέτες. Αλλωστε υπήρξε μια τέτοια (άτυπη) συμφωνία με ορισμένους ευρωπαίους ηγέτες για την επιλογή του ως προέδρου της Κομισιόν.