Πώς βλέπει η νέα γενιά την Ευρώπη στον καιρό της κρίσης; Ποιες βεβαιότητες έχει για την πορεία της και ποιες ανασφάλειες; Τι κρατά από την ιστορική κληρονομιά της και πώς οραματίζεται τη δική της Ευρώπη στην οποία θα ζήσει στο μέλλον; Ποιες είναι οι νέες ευρωπαϊκές αξίες που διαμορφώνονται σήμερα και πόσο συμμετέχουν ή είναι διατεθειμένοι να συμμετάσχουν οι νέοι στη διαμόρφωσή τους; Τα ερωτήματα τέθηκαν και απαντήθηκαν από τους νέους στη διάρκεια πανελλαδικής έρευνας που πραγματοποίησε η εταιρεία δημοσκοπήσεων V-PRC για λογαριασμό των εκπαιδευτηρίων της Ελληνογερμανικής Αγωγής.
Τα αποτελέσματα της έρευνας θα παρουσιαστούν σε εκδήλωση με θέμα «Η Ευρώπη των νέων» στην Παλαιά Βουλή (Πλατεία Κολοκοτρώνη, Σταδίου 13) τη Δευτέρα 4 Νοεμβρίου, στις 11.30 π.μ. Τιμώμενο πρόσωπο και κεντρικός ομιλητής της εκδήλωσης είναι ο πρόεδρος του Ευρωκοινοβουλίου Μάρτιν Σουλτς, ο οποίος θα συζητήσει για τα πορίσματα της έρευνας με μαθητές της Ελληνογερμανικής Αγωγής που θα παρευρίσκονται στην εκδήλωση. Την έρευνα θα παρουσιάσει η απόφοιτος του σχολείου Αλεξία Παπαϊωάννου, η οποία σπουδάζει με υποτροφία στη Γερμανία. Στην εκδήλωση θα μιλήσουν επίσης, η Επίτροπος Θαλασσίων Υποθέσεων και Αλιείας της Ευρωπαϊκής Ένωσης Μαρία Δαμανάκη, ο πρύτανης του Πανεπιστημίου Θράκης Κώστας Ρέμελης και ο γενικός γραμματέας του Υπουργείου Παιδείας Αθανάσιος Κυριαζής. Τη συζήτηση θα συντονίσει ο δημοσιογράφος Γιάννης Πρετεντέρης.
Δεκαεννέα κείμενα για την Ευρώπη των νέων
Με αφορμή την εκδήλωση δημιουργήθηκε ο τόμος Η Ευρώπη των νέων (εκδόσεις Ελληνογερμανικής Αγωγής, 2013, σελ. 96), στον οποίο 19 έλληνες συγγραφείς καταθέτουν τις δικές τους απόψεις για τη θέση του Έλληνα στην Ευρώπη σε κείμενα που ποικίλλουν από το ποίημα ως την αφηγηματική μυθοπλασία, την αυτοβιογραφική κατάθεση και το χρονικό. Στην έκδοση συμμετέχουν με κείμενά τους οι: Θανάσης Βαλτινός, Αναστάσης Βιστωνίτης, Χάρης Βλαβιανός, Αμάντα Μιχαλοπούλου, Δημήτρης Μυταράς, Σοφία Νικολαϊδου, Γιάννης Ξανθούλης, Γιώργος Ξενάριος, Χρήστος Οικονόμου, Νίκος Παναγιωτόπουλος, Τίτος Πατρίκιος, Ελένη Σαραντίτη, Ελένη Σβορώνου, ΄Ερση Σωτηροπούλου, Σώτη Τριανταφύλλου, Ευγένιος Τριβιζάς, Μισέλ Φάις, Θανάσης Χειμωνάς, Χρήστος Χωμενίδης.
Από τη Σπάρτη στο Βερολίνο, στο Λονδίνο και στο Μπέρμιγχαμ και από εκεί στο Χονγκ Κονγκ, στις ΗΠΑ και πίσω στο Μοναστηράκι και στα καταστήματα αγοράς χρυσού στην οδό Μητροπόλεως στην Αθήνα, οι έλληνες συγγραφείς σε σύντομα κείμενα ανατέμνουν την ταυτότητα του Έλληνα και του Ευρωπαίου, περιγράφουν την εμπειρία των ρευστών ταυτοτήτων σε έναν κόσμο σε κίνηση, αφηγούνται τα βιώματα του Έλληνα ως μετανάστη και ως πολίτη μιας χώρας υποδοχής μεταναστών, εξομολογούνται φόβους και εκφράζουν ελπίδες. Η έκδοση εικονογραφείται με έργα ελλήνων εικαστικών με θέμα την Ευρώπη τα οποία δημιουργήθηκαν με πρωτοβουλία της Ελληνογερμανικής Αγωγής. Τα έργα δημοπρατήθηκαν τον Απρίλιο του 2013 από τον οίκο Bonhams και τα χρήματα δόθηκαν στη μη κερδοσκοπική οργάνωση GreeceDeptFree με σκοπό την αγορά ομολόγων του ελληνικού κράτους στη δευτερογενή αγορά και τη μείωση του εθνικού χρέους.
Η εκδήλωση εντάσσεται σε κύκλο δράσεων της Ελληνογερμανικής Αγωγής που αφορούν ζητήματα σχετικά με την κρίση και την ευρωπαϊκή προοπτική της Ελλάδας
Διαβάστε ακολούθως το διήγημα «Ευρωπαίος-μιγάς», με το οποίο συμμετέχει στην έκδοση Η Ευρώπη των νέων ο Γιάννης Ξανθούλης:
… Αααχ η Ευρώπη, πόσο ευρωπαϊκή, δηλαδή πολυτελής, απόμακρη και ονειρική μου φαινόταν. Κι έτσι παρέμεινε στο υποσυνείδητο, ασχέτως πόσες φορές ταξίδεψα στο πιο δημοφιλές αν μη τι άλλο γέρικο σώμα της.
Μόνο που, η ιδεατή Ευρώπη, την οποία με καχυποψία ταύτιζα με μια κυρία ονόματι Ευρώπη, φίλη της μητέρας μου («Ρώπη»την φωνάζαμε), παρέμεινε το ίδιο ανέγγιχτη.
Εξάλλου στη μυθική δεκαετία του πενήντα συναναστρεφόμουν μερικές κυρίες με ονόματα γεωγραφικού κύρους, όπως Βενετία, Πάτρα, Ελλάδα, Μόσχα. Όμως η Ευρώπη ήταν ο αγαπημένος αστερισμός για οτιδήποτε μου ήταν επιθυμητό εκείνη την εποχή.
Η Αμερική, όσο κι αν είχε εισβάλλει θριαμβευτικά στη ζωή μας, για μένα ήταν μόνο μια ήπειρος που έμοιαζε με αίθουσα σινεμά. Και, βέβαια, υπήρχε η Καλύβα του Μπάρμπα Θωμά, που αντιστεκόταν στα άγρια ρεύματα ανάμεσα στους ουρανοξύστες.
Τι μπορούσε να σημαίνει όμως Ευρώπη για ένα παιδί που ήταν κατά κάποιο τρόπο «Ευρωπαίος-μιγάς»; Γιατί έτσι «ευρωπαίο μιγάδα» με χαρακτήριζε κι εξαγριωνόμουν, χωρίς να πολυκαταλαβαίνω τον όρο, ένας αριστερόφρων θείος μου, που θύμωνε ή βαριόταν να με ακούει να απαριθμώ με έμφαση όσα επιθυμούσα να δω στη δική μου, καταδική μου, Ευρώπη ως Ευρωπαίος.
«ΕΙΜΑΣΤΕ ΕΥΡΩΠΑΙΟΙ ΜΙΓΑΔΕΣ ή κάτι πολύ χειρότερο» φώναζε στους γονείς μου, που τους κατηγορούσε γιατί δεν έβαζαν χαλινάρι στην επικίνδυνη φαντασία μου. Δηλαδή δεν με προσγείωναν στην ελληνική μίζερη πραγματικότητα του πενήντα, ως όφειλαν…
Κι έτσι συνέχισα να πλουταίνω την λίστα εκείνων, που όφειλα να γνωρίσω από κοντά, ΟΤΑΝ θα αξιωνόμουν να ταξιδέψω προς…δυσμάς. Και τι περίεργο, ενώ αντιπαθούσα γενικώς τα δειλινά με τις μοβ, κόκκινες δύσεις και την διεγερτική μελαγχολία Τους, αγαπούσα την Δύση με πάθος.
Όσο για την λίστα στις προτεραιότητές μου ήταν οι… υπόνομοι του Παρισιού, λόγω «Αθλίων», ο τάφος του Καρδινάλιου Ρισελιέ λόγω «Τριών Σωματοφυλάκων» και το ανάκτορο της νεαρής τότε Βασίλισσας Ελισάβετ, που ήταν στενή συγγενής μας, αφού παντρεύτηκε τον ελληνοειδή βασιλόπαιδα, πρώτο ξάδερφο του δικού μας Βασιλιά Παύλου. Την «στενή» συγγένεια μου περιέγραψε συγκινημένη η θεία Σιμέλα προσκείμενη σε οποιοδήποτε ανακτορικό ανάκρουσμα, ας ήταν και καζανάκι τουαλέτας.
Κι ενώ η Ελλάδα εξαμερικανιζόταν με ρυθμό εντυπωσιακό, ΜΟΝΟ τα ευρωπαϊκά προϊόντα και ο ανάλογος τρόπος ζωής σκαρφάλωναν στις προτιμήσεις μας. Να διευκρινίσω όμως πως η ευρωπαϊκή καταγωγή του μολυβιού «Φάμπερ νούμερο δύο», που είχα κατά νου, δεν σχετιζόταν ούτε με τα ορυχεία του Βελγίου ούτε με τον βιομηχανικό οργασμό της Γερμανίας, που αφορούσε άμεσα την θλιβερή πτυχή της μετανάστευσης ελλήνων. Μερικές φορές με ανησυχούσε το ενδεχόμενο να είχε δίκιο ο θείος μου για τους «ευρωπαίους μιγάδες», αν και είχα βεβαιωθεί, πως από το ηθικό αδιέξοδο ανά πάσα στιγμή θα με έβγαζε ο συμπατριώτης Όμηρος.
Ήταν βλέπετε η εποχή που προβάλλονταν οι ταινίες «Οδύσσεια» και «Τρωϊκός πόλεμος» σε ομιλούσα αγγλική ΑΛΛΑ με θέματα ελληνικά και … αμιγάδιαστα.
Σε αυτό το ιδιόμορφο κλίμα προχωρούσαμε η Ευρώπη, η Ελλάδα κι εγώ με ξεκάθαρη πια προτίμηση σε οτιδήποτε γαλλικό. Από το γλυκό «Εν, ντε, τρουά» και το τυρί «Ροκφόρ» μέχρι την σκανδαλιάρα υπέροχη Μπριτζίτ Μπαρντώ και την Μαρίνα Βλαντύ, που με ξετρέλαινε.
Η Ευρώπη στο μεταξύ αποσαφήνιζε εντός μου το σχήμα της διευρύνοντας τα ερωτηματικά περί «Ευρωπαίου-μιγάδα».
Πέρασε πολύς καιρός από τότε και το βασικό ερώτημα παραμένει, ίσως με πιο κατασταλαγμένο ύφος, ΑΛΛΑ με την ίδια απέχθεια στις φαντασμαγορικές δύσεις.
Αξίζει να πω ότι ποτέ δεν έμαθα γαλλικά αντιθέτως σε ώριμη ηλικία με απασχόλησε η τουρκική γλώσσα, ίσως για να συμπληρώσω τον έτσι κι αλλιώς οξύμωρο ωροσκόπο μου.