Πόνος που χωρίζει και πόνος που ενώνει

Δείτε, ξανά, το χάλι μας: ακόμη κι όταν στα κόμματά μας δίνονται ευκαιρίες να ομονοήσουν, αυτά προτιμούν τον καβγά! Δεν είναι φυσικά τυχαίο. Η κυρίαρχη αυτιστική πολιτική κουλτούρα παράγει πόλωση, άκρατο καιροσκοπισμό, προσπορισμό πλεονεκτήματος μέσω της ρητορικής κατασκευής του «αντιπάλου». Οχι, δεν πρόκειται για παράγωγο του φυσιολογικού πολιτικού ανταγωνισμού αλλά για στρέβλωσή του.

Στην αυτιστική κουλτούρα οι επιδιώξεις των «παικτών» δεν υπηρετούν κοινούς σκοπούς ούτε κρίνονται με κοινά κριτήρια αναφοράς. Ο καθένας ενεργεί ως «ιδιώτης» –προωθεί καιροσκοπικά, πολωτικά και αμετροεπώς την κατίσχυσή του έναντι των άλλων.

Ο πολιτικός αυτισμός διακρίνεται από τρία γνωρίσματα. Πρώτον, διαστρέφει την επικοινωνία (τη μετοχή στον κοινό λόγο) κατασκευάζοντας ιδιοτελώς το δικό του γλωσσικό ιδίωμα. Δεύτερον, συνιστά ένα κλειστό σύστημα σκέψης, με αυτοεπιβεβαιωτικά κριτήρια εγκυρότητας. Και, τρίτον, προσλαμβάνει την πραγματικότητα μέσα από την κατασκευή «εχθρών». Ιδού μερικά παραδείγματα.

Ενας νεαρός επιβάτης σε τρόλεϊ δεν έχει εισιτήριο, αντιδικεί με τον ελεγκτή, εξέρχεται από το όχημα υπό αδιευκρίνιστες συνθήκες, πέφτει και σκοτώνεται. Η μείζων αντιπολίτευση χαρακτηρίζει το τραγικό συμβάν αποτέλεσμα της απεχθούς «μνημονιακής πολιτικής» (προσέξτε το λογικό άλμα). Η νεοναζιστική Χρυσή Αυγή ερμηνεύεται από τον κ. Κουτσούμπα του ΚΚΕ ως «γέννημα θρέμμα του καπιταλισμού» (προσέξτε την αφελή αιτιοκρατία). Ο αρχηγός των ΑΝΕΛ κ. Καμμένος καλεί απερίφραστα τους πολίτες να «λιντσάρουν» έναν δήμαρχο, για να διευκρινίσει πονηρά αργότερα ότι εννοούσε «πολιτικό λιντσάρισμα»! (Προσέξτε την αυτοεξυπηρετικά ιδιοσυγκρασιακή χρήση της γλώσσας.) Το ενδιαφέρον είναι ότι ο κ. Καμμένος υπέστη, την επομένη, τα αποτελέσματα της προτροπής του: σχεδόν λιντσαρίστηκε ο ίδιος! Μετά τη δολοφονία του νεαρού μουσικού Παύλου Φύσσα από χρυσαυγίτη ο κ. Τσίπρας επέλεξε να επικρίνει τον Πρωθυπουργό για «τη θεωρία των δύο άκρων» και η βουλευτής κυρία Κωνσταντοπούλου κατηγόρησε την κυβέρνηση ότι «υποθάλπει τον ναζισμό». Αναφερόμενος στο ίδιο τραγικό συμβάν ο στενός συνεργάτης του Πρωθυπουργού κ. Λαζαρίδης αποδίδει ευθύνες και στον ΣΥΡΙΖΑ (!).

Προσέξτε τη διαστροφή: η δολοφονία ενός πολίτη από νεοναζί τραμπούκο, αντί να αποτελέσει μια ευκαιρία για τα κόμματα του δημοκρατικού πλαισίου να ομονοήσουν στην καταδίκη της βίας (παραδειγματίζοντας έτσι τους πολίτες ότι, παρά τις έντονες διαφορές τους, υπάρχουν θέματα που τους ενώνουν), καθίσταται μία ακόμα αφορμή πολωτικής αντιπαράθεσης! Το τραγικό περιστατικό χρησιμοποιείται για να πληγεί ο αντίπαλος, όχι για να προασπισθούν κοινές αξίες! Ο πόνος δεν ενώνει, χωρίζει.

Η πρωτόγονη πολιτική σκέψη των ταγών μας απορρέει από την αγωνιώδη προσπάθειά τους για αυτοεπιβεβαίωση και ωμή κατίσχυση. Η γλώσσα διαστρέφεται, η λογική παραβιάζεται, επίπεδα ανάλυσης συγχέονται, η αιτιότητα κατασκευάζεται, οι αποχρώσεις χάνονται. Η εμμονική προσπάθεια για κατίσχυση παράγει ασυναρτησίες.

Δείτε τώρα τον ώριμο, τύπου Γκάντι, λόγο ενός πολίτη, φίλου του Π. Φύσσα, ο οποίος σε εκδήλωση στη μνήμη του είπε: «Ο μεγαλύτερος φασίστας είναι ο ίδιος μας ο εγωισμός. Τώρα που μιλάμε για τον Παύλο κάποιοι εκεί έξω μιλάνε για εκδίκηση. Εμείς όμως συνιστάμε ψυχραιμία. Γιατί; Διότι εμείς είμαστε ψυχικά πολύ καλύτερα. Εμείς θέλουμε ακόμα κι αυτοί που σκοτώσανε κάποιον να πάρουν αγάπη… Να τους δώσουμε κι αυτούς ελπίδα… Δεν διψάω για εκδίκηση, διψάω για φως. Αν είναι να κερδίσουμε αυτόν τον πόλεμο με δεκάδες κρεμασμένους στις πλατείες, καλύτερα να τον χάσουμε». Ο πόνος εδώ δεν χωρίζει, γίνεται έναυσμα υπέρβασης.

Συγκρίνετε αυτή την ποιότητα λόγου με την αντίστοιχη των πολιτικών μας και βγάλτε τα συμπεράσματά σας!

htsoukas@gmail.com