Ο ενθουσιασμός που ξεκίνησε πριν από δύο χρόνια με τον παραμυθένιο γάμο του δούκα του Κέιμπριτζ Γουίλιαμ και της κοινής θνητής Κέιτ Μίντλετον τελικά κορυφώθηκε τη Δευτέρα με τη σχεδόν παγκόσμια «φρενίτιδα» για τη γέννηση του πρωτότοκου γιου τους και ταυτόχρονα τρίτου κατά σειρά διαδόχου για τον βρετανικό θρόνο. Οι νεαροί γονείς αποτελούν θεόσταλτο δώρο για τον Οίκο των Ουίνδσορ που χρειαζόταν απεγνωσμένα ένα τονωτικό «λίφτινγκ» στην εικόνα του για να αφήσει πίσω του μερικές δεκαετίες με σκάνδαλα, τραγωδίες και χαμηλά ποσοστά δημοτικότητας. Οπως όλα δείχνουν, η νέα γενιά ευρωπαίων γαλαζοαίματων με το λιγότερο άκαμπτο, πιο σύγχρονο και πιο λαμπερό στυλ της καταφέρνει να κερδίζει τις καρδιές ολοένα περισσότερων πολιτών δίνοντας νέα πνοή στον «κουρασμένο» θεσμό της μοναρχίας. Μάλιστα, όπως έδειξε το πρόσφατο παράδειγμα του Βελγίου και της Ολλανδίας, η παραίτηση ενός βασιλιά προς όφελος ενός νεότερου διαδόχου όχι μόνο δεν θεωρείται πια αδιανόητη αλλά σε ορισμένες περιπτώσεις, όπως της Ισπανίας και της Σουηδίας, ίσως αποτελεί ανάγκη για την επιβίωση του θεσμού.
Εκμεταλλευόμενο το ρεύμα συμπάθειας που έχουν δημιουργήσει ο πρίγκιπας Γουίλιαμ και η σύζυγός του για τη μοναρχία, το Μπάκιγχαμ διεξήγε μια προσεκτικά ενορχηστρωμένη εκστρατεία ενημέρωσης του Τύπου καλύπτοντας το χαρμόσυνο γεγονός με ένα πέπλο απαράβατης μυστικότητας, αρχικά όσον αφορά τις κινήσεις της μητέρας κατά τις τελευταίες εβδομάδες της κύησης, έπειτα την πιθανή ημερομηνία τοκετού, το φύλο του παιδιού και, τέλος, το όνομα του νεογέννητου πρίγκιπα, που τελικά είναι Γεώργιος Αλέξανδρος Λουδοβίκος.
Το επικοινωνιακό τρικ είχε αποτέλεσμα: κάθε νέα λεπτομέρεια γινόταν δεκτή με παραληρήματα χαράς, ενώ η επίσημη ανακοίνωση της φυσιολογικής γέννησης ενός άρρενος μωρού, που ζύγιζε 3,8 κιλά, προκάλεσε έκρηξη στα κοινωνικά δίκτυα και απασχόλησε τα πρωτοσέλιδα ακόμη και των πλέον αντιβασιλικών μέσων ολόκληρου του κόσμου. Οταν μάλιστα το ευτυχές ζεύγος εμφανίστηκε στα σκαλιά του νοσοκομείου Σεντ Μέρι, εκεί όπου πριν από 32 χρόνια είχε εμφανιστεί η πριγκίπισσα Νταϊάνα δίπλα στον πρίγκιπα Κάρολο μαζί με τον τότε νεογέννητο Γουίλιαμ, κρατώντας στην αγκαλιά το νεότερο μέλος της οικογενείας τους και αστειευόμενο ότι έχει περισσότερα μαλλιά από τον μπαμπά του Γουίλιαμ, οι παριστάμενοι ξέσπασαν σε θυελλώδη χειροκροτήματα.
Και ενώ η δημοτικότητα του Γουίλιαμ αυξάνεται σε τέτοιον βαθμό που πολλοί θα ήθελαν να δουν τον πατέρα του και άμεσο διάδοχο Κάρολο, που διανύει ήδη τα 65, να παρακάμπτεται στη σειρά διαδοχής προς όφελος του 31χρονου πρίγκιπα, τόσο αυτό το ενδεχόμενο όσο και το ενδεχόμενο να παραιτηθεί η βασίλισσα Ελισάβετ, η μακροβιότερη ευρωπαία μονάρχης με 60 χρόνια στον θρόνο, μοιάζουν μάλλον απίθανα. Η 87χρονη εστεμμένη όχι μόνο δεν δείχνει καμία διάθεση να παραιτηθεί αλλά έχει δηλώσει επανειλημμένως ότι η βασιλεία για εκείνη αποτελεί «διά βίου επάγγελμα».
Αντιθέτως, η βασίλισσα Βεατρίκη της Ολλανδίας, η οποία απολαμβάνει τη στήριξη σχεδόν του 80% των συμπολιτών της, παραιτήθηκε τον Απρίλιο παραχωρώντας τη βασιλεία στον 46χρονο γιο της Βίλεμ-Αλεξάντερ, όπως δήλωσε, όχι επειδή το αξίωμα είναι πια πολύ βαρύ για να το αντέξει μα γιατί είναι πεπεισμένη ότι «η ευθύνη για τη χώρα μας πρέπει πλέον να περάσει στην επόμενη γενιά». Ο Βίλεμ-Αλεξάντερ δεν είναι τόσο δημοφιλής όσο η 75χρονη μητέρα του, η οποία βασίλευσε υποδειγματικά επί 33 χρόνια, ο γάμος του όμως με τη χαρισματική αργεντινικής καταγωγής πριγκίπισσα Μάξιμα πριν από μερικά χρόνια τον βοήθησε να γίνει πιο αποδεκτός από τους συμπολίτες του.
Και ενώ η ολλανδή βασίλισσα παρέδωσε οικειοθελώς και προς λύπη των υπηκόων της το βασιλικό σκήπτρο στον γιο της, στην Ισπανία, παρά τα πολυάριθμα σκάνδαλα που έχουν πλήξει τον επικεφαλής του οίκου των Βουρβόνων, ο ελάχιστα δημοφιλής 75χρονος βασιλιάς Χουάν Κάρλος δεν δείχνει πρόθυμος να εγκαταλείψει προς όφελος του άκρως δημοφιλούς πρωτότοκου γιου του Φελίπε. Είχαν προηγηθεί φήμες για εξωσυζυγικές σχέσεις του βασιλιά, ενώ ο «κατήφορος» ξεκίνησε με το ταξίδι του Χουάν Κάρλος στην Μποτσουάνα για να κυνηγήσει ελέφαντες – ταξίδι κόστους 10.000 ευρώ την ημέρα σε μια περίοδο που οι Ισπανοί πλήττονται από σκληρή λιτότητα – και συνεχίστηκαν με το σκάνδαλο διαφθοράς στο οποίο ενεπλάκη ο ισπανός δούκας της Πάλμας Ινιάκι Ουρντανγκαρίν. Παρ’ όλα αυτά, όπως έχει δηλώσει η πάντοτε χαμογελαστή και κοσμαγάπητη βασίλισσα Σοφία, «ο βασιλιάς δεν θα παραιτηθεί ποτέ».
Λίγο βορειότερα, ο 68χρονος σουηδός βασιλιάς Καρλ Γκούσταβ ΙΣτ’ βρίσκεται «γαντζωμένος» στον θρόνο, παρά τα «ροζ» σκάνδαλα στα οποία έχει κατά καιρούς εμπλακεί και ενώ οι δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι η 36χρονη διάδοχος πριγκίπισσα Βικτόρια θα γινόταν αμέσως αποδεκτή ως βασίλισσα από τους συμπολίτες της. Η αδυναμία του σουηδού βασιλιά στον ποδόγυρο και στα ακριβά αυτοκίνητα έχει κοστίσει τόσο πολύ στη δημοτικότητα της σουηδικής μοναρχίας που, παρά τον γάμο της διαδόχου πριν από τρία χρόνια με τον γυμναστή της Ντάνιελ Γουέστλινγκ και τη γέννηση της πριγκίπισσας Εστέλ τον Μάιο, μόλις ένας στους πέντε Σουηδούς δηλώνει ότι εμπιστεύεται τον μονάρχη του.
Αντιπροσωπεύουν την παράδοση
Η ειδήμων στην ευρωπαϊκή μοναρχία Ντιάνα Μαντέικ μιλάει στο «Βήμα»
Η βρετανίδα ιστορικός και ειδήμων σε ζητήματα ευρωπαϊκής μοναρχίας Ντιάνα Μαντέικ μιλάει στο «Βήμα» από το Λονδίνο και εξηγεί ότι μέσω της προσαρμοστικότητας που επιδεικνύουν οι βασιλικοί οίκοι της Ευρώπης έχουν μάλλον εξασφαλισμένο το μέλλον τους.
Ανθίσταται η ευρωπαϊκή μοναρχία στη σύγχρονη πραγματικότητα;
«Είναι προσαρμοστική: έχουν ήδη γίνει τροποποιήσεις στις εκάστοτε νομοθεσίες όσον αφορά τη διαδοχή στον θρόνο τόσο αντρών όσο και γυναικών διαδόχων, ενώ οι ίδιες οι βασιλικές οικογένειες έχουν προσαρμοστεί στις προκλήσεις του 21ου αιώνα. Εξάλλου οι μοναρχίες φιγουράρουν ανάμεσα στα πλέον εξέχοντα ευρωπαϊκά κράτη και αντιπροσωπεύουν την παράδοση».
Πώς εξηγούνται τα μεγάλα ποσοστά δημοτικότητας κάποιων γαλαζοαίματων εν μέσω κρίσης;
«Η οικονομική κρίση δεν επηρεάζει υποχρεωτικά τις βασιλικές οικογένειες. Εχουν μειώσει τον προϋπολογισμό και τα έξοδά τους και έχουν προσαρμοστεί σημαντικά στη νέα πραγματικότητα, συχνά υπό την πίεση της κοινής γνώμης και του Τύπου. Η κρίση του ευρώ και η ύφεση τις έχει καταστήσει πιο προσαρμοστικές. Δεν θεωρώ πιθανή μια θεμελιώδη αλλαγή πολιτικού καθεστώτος στο εγγύς μέλλον στις περισσότερες ευρωπαϊκές μοναρχίες καθώς παραμένουν βιώσιμες ακόμη και εντός της Ευρωπαϊκής Ενωσης. Ας μην ξεχνάμε ότι ο μονάρχης εκπροσωπεί την ψυχή της κοινωνίας και αποτελεί σύμβολο εθνικής ταυτότητας και συνέχειας».
Τι πιστεύετε για τις πρόσφατες βασιλικές παραιτήσεις στην Ολλανδία και στο Βέλγιο;
«Τόσο στην περίπτωση της βασίλισσας Βεατρίκης της Ολλανδίας όσο και σε αυτήν του βασιλιά Αλβέρτου Β’ του Βελγίου επρόκειτο για μια κίνηση με ρεαλιστικές βάσεις. Και στις δύο περιπτώσεις η ηλικία των μοναρχών και μόνο δικαιολογούσε την απόφασή τους. Οσον αφορά εκείνους που θέλουν τον βρετανό πρίγκιπα Γουίλιαμ να διαδέχεται στον θρόνο τη γιαγιά του βασίλισσα Ελισάβετ, πιστεύω ότι ο πρίγκιπας Κάρολος δεν θα παρακαμφθεί στη σειρά διαδοχής. Ο νεογέννητος γιος του δούκα του Κέιμπριτζ πιθανότατα θα βασιλεύσει σε αρκετές δεκαετίες από τώρα».
Πέντε πράγματα που δεν γνωρίζατε για τα «υψηλά μωρά» της Βρετανίας
Ο… «τα πάνθ’ ορών» υπουργός
Ως το 1936 ένας υπουργός της βρετανικής κυβέρνησης έπρεπε να επιβλέπει τη διαδικασία του τοκετού, προκειμένου να διασφαλιστεί το γεγονός ότι δεν θα γίνει… δόλια αντικατάσταση του διαδόχου με κάποιο άλλο νεογέννητο. Η πρακτική αυτή ξεκίνησε το 1688, όταν πολλοί βρετανοί αξιωματούχοι επέβλεψαν τη γέννα του αγοριού που έφερε στον κόσμο η Μαίρη της Μόντενα, σύζυγος του βασιλιά Ιακώβου (Τζέιμς) Β’, μετά τις φήμες ότι η μητέρα δεν ήταν στην πραγματικότητα έγκυος. Η παράδοση συνεχίστηκε ως το 1936, με τη γέννηση της πριγκίπισσας Αλεξάνδρας – και τελείωσε εκεί.
Ο σύζυγος που έλαμψε… διά της απουσίας του
Ο πρίγκιπας Γουίλιαμ θα παραμείνει στο πλευρό της Κέιτ μετά τον τοκετό και γι’ αυτό έχει πάρει δύο εβδομάδες άδεια πατρότητας από τη μονάδα της βρετανικής Βασιλικής Αεροπορίας όπου υπηρετεί ως κυβερνήτης ελικοπτέρων έρευνας και διάσωσης. Ο πατέρας του, πρίγκιπας Κάρολος, ήταν στο νοσοκομείο δίπλα στην Νταϊάνα. Ωστόσο δεν ήταν όλοι οι βασιλικοί σύζυγοι τυπικοί: ο πρίγκιπας Φίλιππος έπαιζε… σκουός όταν η βασίλισσα Ελισάβετ Β’ γέννησε τον Κάρολο το 1948.
Βικτώρια, η πρώτη που γέννησε… ανώδυνα
Το 1853 χορηγήθηκε χλωροφόρμιο ως αναλγητικό στη βασίλισσα Βικτώρια, όταν η ίδια το ζήτησε επειδή υπέφερε πολύ κατά τις επτά προηγούμενες γέννες. Ετσι υπό την επίβλεψη του διάσημου γιατρού και επιδημιολόγου Τζον Σνόου (1813-1858) γέννησε με χλωροφόρμιο το όγδοό της παιδί, τον πρίγκιπα Λεοπόλδο, και, τέσσερα χρόνια μετά, την πριγκίπισσα Βεατρίκη. Ως τότε η χρήση αναλγητικών κατά τους τοκετούς ήταν απαγορευμένη από την Αγγλικανική Εκκλησία, αφού ο κλήρος θεωρούσε τις ωδίνες του τοκετού ως «θεόσταλτες».
Ως το 1982 τα βασιλικά μωρά εκτός νοσοκομείου
Η πτέρυγα Λίντο του νοσοκομείου St. Mary’s είναι αγαπημένη της βασιλικής οικογένειας, αφού γεννήθηκαν εκεί οι πρίγκιπες Γουίλιαμ και Χάρι, όπως και τα ξαδέρφια τους, Πίτερ και Ζάρα Φίλιπς. Μάλιστα, ο Γουίλιαμ υπήρξε ο πρώτος διάδοχος του θρόνου που γεννήθηκε σε νοσοκομείο, το 1982. Ως τότε όλοι ανεξαιρέτως οι βασιλικοί τοκετοί ελάμβαναν χώρα είτε στο παλάτι του Μπάκιγχαμ (όπου γεννήθηκε το 1948 και ο πρίγκιπας Κάρολος) είτε στις βασιλικές κατοικίες.
Με όνομα βαρύ σαν Ιστορία
Τα μέλη της βασιλικής οικογένειας είθισται να διαθέτουν «βαριά» ονόματα-σιδηροδρόμους. Ο πρίγκιπας Γουίλιαμ έχει βαπτιστεί «Γουλιέλμος Αρθούρος Φίλιππος Λουδοβίκος», ενώ ο πατέρας του «Κάρολος Φίλιππος Αρθούρος Γεώργιος». Επίσης, πολλά μέλη δεν διαθέτουν επώνυμο, έτσι το νεογέννητο βασιλικό μωρό μπορεί να φέρει τον τίτλο του «Πρίγκιπα της Ουαλλίας», ενώ αν οι γονείς του το θελήσουν μπορούν να συμπληρώσουν δίπλα σε αυτό και τα επώνυμα των παππούδων τους («Ουίνδσορ» από την πλευρά της Ελισάβετ, που ανήκει στον ομώνυμο βασιλικό οίκο, και «Μαουντμπάτεν» από την πλευρά του Φίλιππου) ή να προτιμήσουν να εισαγάγουν πρώτοι αυτοί το «Κέιμπριτζ» ως επώνυμο.
Αλβέρτος Β’
Ο βασιλιάς που ερωτεύτηκε στην Ελλάδα
Η παραίτηση του 78χρονου βασιλιά Αλβέρτου Β’ του Βελγίου πριν από τρεις εβδομάδες για λόγους υγείας προς όφελος του γιου του πρίγκιπα Φιλίππου, ο οποίος ορκίστηκε στις 21 Ιουλίου, έγινε με διακριτικότητα και χωρίς τη μεγαλοπρέπεια με την οποία επέλεξε να εγκαταλείψει τον θρόνο η βασίλισσα Βεατρίκη της Ολλανδίας.
Ισως όχι άδικα, γιατί η «σοφή και έγκαιρη», όπως χαρακτηρίστηκε, αποχώρησή του αμαυρώθηκε από τους ισχυρισμούς της βελγίδας ζωγράφου και γλύπτριας Ντελφίν Μποέλ ότι είναι εκτός γάμου κόρη του βασιλιά Αλβέρτου. Η 45χρονη έχει ήδη προσφύγει στα δικαστήρια ζητώντας τη διενέργεια τεστ DNΑ μέσω του οποίου, όπως λέει η ίδια, δεν στοχεύει να βάλει στο χέρι μέρος της βασιλικής κληρονομιάς αλλά απλώς να διαπιστωθεί πέραν πάσης αμφιβολίας η ταυτότητά της.
Η σχέση της μητέρας της βαρόνης Σιμπίλ ντε Σελίς Λονγκσάμπ με τον Αλβέρτο που τότε δεν είχε στεφθεί ακόμη βασιλιάς φέρεται να ξεκίνησε έπειτα από μια τυχαία γνωριμία και κοινές διακοπές τους στην Ελλάδα και η σχέση τους να ήταν τόσο παθιασμένη που διήρκεσε 18 ολόκληρα χρόνια και κόντεψε να τον οδηγήσει στο διαζύγιο.
Αυτό όμως δεν είναι το μόνο σκάνδαλο στο οποίο έχει εμπλακεί η βελγική βασιλική οικογένεια. Η βασίλισσα Φαμπιόλα, χήρα του πρώην βασιλιά Μπουντουέν, αδελφού του Αλβέρτου που ανέβηκε στον θρόνο το 1993, κατηγορείται ότι προχώρησε στη σύσταση ενός ιδρύματος με σκοπό να διαμοιράσει την κληρονομιά του συζύγου της σε συγγενείς της χωρίς να καταβάλει το υποχρεωτικό 70% στο κράτος. Ως αποτέλεσμα, το βασιλικό «χαρτζιλίκι» της βασίλισσας Φαμπιόλα μειώθηκε από 1,3 εκατ. ευρώ σε μόλις 450.000 ευρώ ετησίως, ενώ ο βασιλιάς Φίλιππος θα γίνει ο πρώτος βασιλιάς του Βελγίου που θα πληρώσει φορολογία στο κράτος.
Τα σκάνδαλα στον βελγικό οίκο της Οράγγης βαραίνουν πολύ περισσότερο σε μια χώρα που προσβλέπει στον θεσμό της μοναρχίας για την εξασφάλιση της εθνικής ενότητας την ώρα που οι φωνές για αυτονομία του βόρειου φλαμανδόφωνου τμήματος της χώρας και της γαλλόφωνης Βαλονίας πληθαίνουν και που έχει «παράδοση» εκλογικών αδιεξόδων και αδυναμίας σχηματισμού κυβέρνησης.
ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ
