Μετά από σχεδόν δύο χρόνια εξέγερσης και στη συνέχεια εμφυλίου και παρά το ότι και οι δύο πλευρές δεν φαίνονται επί του παρόντος να είναι σε θέση να κερδίσουν, οι Σύροι αντάρτες προσπαθούν να οργανωθούν πολιτικά και σταδιακά να χτίσουν κράτος, τουλάχιστον στις περιοχές που ελέγχουν.
Η διεθνής κοινότητα στο μεγαλύτερο μέρος της τους έχει αναγνωρίσει σαν το νόμιμο εκπρόσωπο του συριακού λαού, απομονώνοντας διπλωματικά το καθεστώς Άσαντ. Ωστόσο οι αντικαθεστωτικοί, παρά τις προσπάθειες να χαραχτεί μια κοινή γραμμή, δεν έχουν ακόμη ενιαία οργάνωση.
Σαν ένα βήμα προς αυτή τη κατεύθυνση, το Συριακό Εθνικό Συμβούλιο, η κύρια συνιστώσα του Συριακού Εθνικού Συνασπισμού της αντιπολίτευσης, πρότεινε σχέδιο για τη Συρία το οποίο προβλέπει τη δημιουργία μιας μεταβατικής κυβέρνησης στις απελευθερωμένες περιοχές.
Το Συμβούλιο ζητά από τον Συνασπισμό να δημιουργήσει μεταβατική κυβέρνηση, η οποία θα ασκεί την εκτελεστική εξουσία «στις απελευθερωμένες ζώνες», δηλαδή στις περιοχές τον έλεγχο των οποίων έχουν οι Σύροι εξεγερμένοι, κυρίως στην ανατολική και τη βόρεια Συρία. Αυτή η κυβέρνηση θα πρέπει να λάβει εγγυήσεις ότι θα αναγνωριστεί από τη διεθνή κοινότητα».
Το σχέδιο προβλέπει επίσης συμφωνία μεταξύ των διαφορετικών ομάδων της ένοπλης αντιπολίτευσης «και των αξιωματικών του κυβερνητικού στρατού που δεν έχουν συριακό αίμα στα χέρια τους, ώστε να οργανώσουν εκεχειρία, την επιστροφή του στρατού στα στρατόπεδα και την ενσωμάτωση των επαναστατών στις τάξεις του στρατού και των δυνάμεων ασφαλείας».
Στη συνέχεια, το Συμβούλιο προβλέπει «την περιθωριοποίηση του Μπασάρ αλ Άσαντ και των αξιωματούχων του καθεστώτος τους», την παραίτηση της κυβέρνησης και τη διάλυση του Κοινοβουλίου και των υπηρεσιών ασφαλείας, «με εξαίρεση την αστυνομία», καθώς και την παραίτηση των επικεφαλής των δυνάμεων ασφαλείας και τη διάλυση της «4ης μεραρχίας του στρατού και της Δημοκρατικής Φρουράς» (δηλαδή του σώματος που είναι αρμόδιο για τη Δαμασκό και διοικείται από τον αδελφό του προέδρου· η Δημοκρατική Φρουρά είναι οι πραιτωριανοί του καθεστώτος).
Το σχέδιο προβλέπει τέλος την καταγραφή των εγκλημάτων του καθεστώτος και «μια επιτροπή για την αλήθεια, τη δικαιοσύνη και την εθνική συμφιλίωση».
Υπηρεσία πληροφοριών από τους αντάρτες
Καθώς αυτοί οι σχεδιασμοί μπορεί να απέχουν αρκετά (παρά το ότι στη Δύση υποστηρίζεται γενικά ότι μέσα στο 2013 το καθεστώς Άσαντ θα καταρρεύσει) οι αντικαθεστωτικοί αφενός προσπαθούν να στραφούν σε πόλεμο φθοράς που θα υποσκάψει το καθεστώς Άσαντ και αφετέρου προσπαθούν να επιλύσουν σε πρακτικότερα στρατηγικά προβλήματα εν μέσω του εμφυλίου.
Μιλώντας στο Reuters, αντάρτες ανέφεραν ότι από τον περασμένο Νοέμβριο συνέστησαν μυστική υπηρεσία προκειμένου να «προστατεύσουν την επανάσταση», να περιφρουρούν τις ευαίσθητες στρατιωτικές θέσεις και να συγκεντρώνουν πληροφορίες που θα βοηθούσαν τον σχεδιασμό των επιθέσεων κατά των κυβερνητικών δυνάμεων.
Τα μέλη των ανταρτικών μουχαμπαράτ (έτσι ονομάζεται και η επίφοβη, μισητή μυστική υπήρεσία του καθεστώτος) είναι λιποτάκτες του στρατού και πρώην στελέχη της αντικατασκοπείας.
Η οργάνωση εμφανίζεται να λειτουργεί ανεξάρτητα από την Συριακή Εθνική Συμμαχία και τον Ελεύθερο Συριακό Στρατό και στην ουσία λογοδοτεί μόνον στον εαυτό της, αναφέρει το Reuters. Τα μέλη της πάντως υποστηρίζουν πώς οι πληροφορίες που συλλέγουν διοχετεύονται σε όλες τις πολιτικές και στρατιωτικές ομάδες που αντιμάχονται τον Άσαντ, χωρίς καμία διάκριση.
Προκειμένου να αποσείσουν κάθε σχέση με τις συχνά παράνομες ακόμα και απάνθρωπες μεθόδου των κρατικών μυστικών υπηρεσιών, τα μέλη της αντάρτικης υπηρεσίας διαβεβαιώνουν ότι έχουν εσωτερικό κανονισμό και είναι «προσηλωμένοι στη διεθνή νομοθεσία και τα ανθρώπινα δικαιώματα».
