Η οικονομική ένδεια απαιτεί καινοτόμες ιδέες. Με αυτό το δόγμα δικαιολόγησε ο Ντέιβιντ Κάμερον το σχέδιο ιδιωτικοποίησης του οδικού δικτύου της Βρετανίας το οποίο παρουσίασε την περασμένη Δευτέρα στους συμπατριώτες του. Στην πραγματικότητα το σχέδιο δεν είναι εντελώς νέο. Η σύμπραξη δημοσίου και ιδιωτικού τομέα σε μεγάλα έργα υποδομών είχε προαναγγελθεί στα τέλη του 2011 από τον επικεφαλής της κυβέρνησης συνασπισμού Συντηρητικών και Φιλελεύθερων Δημοκρατών. Αλλωστε η ιδέα της εκχώρησης περιουσιακών στοιχείων του Δημοσίου είχε βρει τους πιο ένθερμους υποστηρικτές της ήδη από την περίοδο ηγεμονίας των Τόρις στη δεκαετία του 1980.
Μιλώντας στον Σύνδεσμο Πολιτικών Μηχανικών ο Κάμερον περιέγραψε το φιλόδοξο «εθνικό σχέδιο» για τη συντήρηση και αναβάθμιση όλων των υποδομών της χώρας, από τα δίκτυα τηλεπικοινωνιών ως τα αεροδρόμια και φυσικά τους δρόμους ταχείας κυκλοφορίας και το επαρχιακό δίκτυο.
«Εχουμε μείνει πολύ πίσω. Είμαστε πολύ πιο πίσω από τους ανταγωνιστές μας. Αλλά πώς θα χρηματοδοτήσουμε τα έργα χωρίς να έχουμε δημόσιο χρήμα;» διερωτήθηκε μεγαλόφωνα ο ίδιος. Το ερώτημα βεβαίως ήταν ρητορικό. «Θα πρέπει να εξετάσουμε κατεπειγόντως την επιλογή μιας μεγάλης κλίμακας συμπράξεων ιδιωτικού και δημόσιου τομέα για το δίκτυο των εθνικών οδών» έσπευσε να διευκρινίσει.
Τα σχέδια θα παραμείνουν για καιρό ακόμη στο μυαλό του βρετανού πρωθυπουργού. Η μελέτη σκοπιμότητας που έχει παραγγείλει η κυβέρνηση αναμένεται να παρουσιαστεί το προσεχές φθινόπωρο, ενώ τα σχετικά έργα θα ξεκινήσουν στις αρχές του επόμενου έτους.
Ωστόσο το μοντέλο της συνεργασίας του Δημοσίου με ιδιωτικά κεφάλαια είναι γνωστό. Ο Κάμερον σημείωσε ότι θα χρησιμοποιηθεί η τεχνογνωσία από άλλες συμπράξεις. «Γιατί αυτό που γίνεται σε υποδομές όπως το δίκτυο ύδρευσης και αποχετεύσεων να μην μπορεί να γίνει και για τους δρόμους;» ανέφερε.
Η αναγγελία της εισόδου ιδιωτικών κεφαλαίων στην εκμετάλλευση των δρόμων ήταν αρκετή για να ξεσπάσει πολεμική από την αντιπολίτευση και τα μέσα ενημέρωσης. Ενα από τα επίμαχα ζητήματα είναι η δημιουργία διοδίων. «Δεν πρόκειται να υπάρξει μαζική εγκατάσταση διοδίων στους δρόμους» διαβεβαίωσε ο Κάμερον. Ωστόσο τα «ψιλά γράμματα» του κυβερνητικού σχεδίου δίνουν τη δυνατότητα στον κατασκευαστή να τοποθετήσει διόδια όχι μόνο σε νέους δρόμους – όπως είπε ο αρχηγός των Συντηρητικών – αλλά και σε υπάρχοντες δρόμους που θα διαπλατυνθούν με τη συγχρηματοδότηση ιδιωτών.

Οι επενδυτές
Το μεγαλύτερο διακύβευμα ασφαλώς είναι το κόστος των σχεδιαζόμενων έργων. Η κυβέρνηση διατείνεται ότι έχει βρει ενδιαφερόμενους επενδυτές στην Κίνα, σε χώρες του Περσικού αλλά και σε βρετανικά επενδυτικά και ασφαλιστικά ταμεία. Ωστόσο η σχετική μελέτη της επενδυτικής τράπεζας Rothschild εκτιμά ότι τα απαιτούμενα κεφάλαια ανέρχονται στο ποσό των 100 δισ. στερλινών (120 δισ. ευρώ).
Σε κάθε περίπτωση η εμπλοκή σε ένα σχέδιο με «αστρονομικό» προϋπολογισμό κόστους μοιάζει με δίκοπο μαχαίρι για την κυβέρνηση. Η εμπειρία της ιδιωτικοποίησης του σιδηροδρομικού δικτύου τη δεκαετία του ’90 είναι κάθε άλλο παρά ενθαρρυντική. Η ελλιπής συντήρηση των υποδομών, η υπερφόρτωση των συρμών και η απουσία αυτόματου συστήματος ελέγχου της κυκλοφορίας προκάλεσαν αλληλουχία συγκρούσεων με δεκάδες νεκρούς και εκατοντάδες τραυματίες στη διετία 1999-2000.
«Οι προτάσεις αυτές απλώς θα επιβαρύνουν περισσότερο το τοπικό δίκτυο. Οι οδηγοί φαίνεται ότι βρίσκονται στο στόχαστρο της ιδεολογική επίθεσης των Τόρις» δηλώνει η αρμόδια του τομέα Μεταφορών του Εργατικού Κόμματος Μαρία Ιγκλ.
Πράγματι, οι ιδιωτικοποιήσεις δημοσίων επιχειρήσεων και κρατικών μονοπωλίων υπήρξε η «βασιλική οδός» της ανάπτυξης και της δημοσιονομικής εξυγίανσης του θατσερισμού. Μέσα σε μόλις τέσσερα χρόνια (1984-1987) η «Σιδηρά Κυρία» είχε παραχωρήσει σε ιδιώτες την British Telecom, την British Airways, καθώς και τη δημόσια επιχείρηση αερίου, την αυτοκινητοβιομηχανία Rolls Royce και τα αεροδρόμια της χώρας. Οταν την ηγεσία των Συντηρητικών και της χώρας ανέλαβε ο Τζον Μέιτζορ, οι επιχειρήσεις ύδρευσης και ηλεκτρισμού και ό,τι είχε απομείνει υπό κρατική διαχείριση πέρασαν σε χέρια ιδιωτών.

Λιγότερους φόρους οι πλούσιοι
Ο φορολογικός συντελεστής 50% για τα υψηλότερα εισοδήματα «άντεξε» μόλις τρία χρόνια στη Βρετανία. Ο προϋπολογισμός του 2012 που παρουσιάστηκε την Τετάρτη από τον Τζορτζ Οσμπορν περιορίζει τη φορολογική επιβάρυνση για τα ετήσια εισοδήματα που ξεπερνούν τις 150.000 στερλίνες στο 45% από το επίπεδο του 50% που είχε θεσπίσει εν μέσω κρίσης η κυβέρνηση των Εργατικών. Τα λόμπι των επιχειρηματιών του Σίτι έπεισαν την κυβέρνηση ότι «η φορολόγηση με 50% είναι κακή για τον επιχειρηματικό κόσμο» και συνεπώς αποτρεπτική για την προσέλκυση επενδύσεων στη χώρα. Αλλά και οι ενδοκυβερνητικές πιέσεις των Φιλελευθέρων Δημοκρατών απέφεραν καρπούς, καθώς το αφορολόγητο όριο αυξάνεται σταδιακά στις 10.000 στερλίνες. Το οικονομικό πρόγραμμα της κυβέρνησης παρουσιάστηκε εν μέσω επιδείνωσης των δημοσιονομικών και επί τα χείρω αναθεώρησης της ανάπτυξης η οποία αναμένεται να κυμανθεί στο οριακό επίπεδο του 0,7% το 2012.
Θέλουν ανοιχτά τα καταστήματα και την Κυριακή
Οι Ολυμπιακοί Αγώνες του Λονδίνου ιδανική ευκαιρία για την πλήρη απελευθέρωση του ωραρίου
H διοργάνωση των Ολυμπιακών Αγώνων από το Λονδίνο το καλοκαίρι αποτελεί ιδανική ευκαιρία για την πλήρη απελευθέρωση του ωραρίου των εμπορικών καταστημάτων. Το σχέδιο που θα εφαρμοστεί για πρώτη φορά τον ερχόμενο Αύγουστο επιτρέπει σε πολυκαταστήματα και σουπερμάρκετ να λειτουργούν χωρίς περιορισμό σε όλη τη διάρκεια του Σαββατοκύριακου. Ολοι γνωρίζουν όμως ότι οι Ολυμπιακοί και οι Παραολυμπιακοί Αγώνες είναι απλώς η αφορμή για την καθολική επέκταση του μέτρου το οποίο, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις της κυβέρνησης Κάμερον, μπορεί να εκτινάξει τα κέρδη των εμπορικών επιχειρήσεων κατά 90 εκατ. στερλίνες.
Ο υπουργός Οικονομικών Τζορτζ Οσμπορν δηλώνει ότι η επέκταση του ωραρίου θα κριθεί το καλοκαίρι βάσει των αποτελεσμάτων της πιλοτικής εφαρμογής. Η επιτυχία από την άποψη της κερδοφορίας των καταστημάτων θεωρείται δεδομένη καθώς αναμένονται εκατοντάδες χιλιάδες επισκέπτες στη βρετανική πρωτεύουσα, η οποία αποτελεί ούτως ή άλλως έναν από τους δημοφιλέστερους τουριστικούς προορισμούς στον κόσμο.
Το ρυθμιστικό πλαίσιο που ισχύει από το 1994 επιτρέπει στα καταστήματα εμβαδού μικρότερου των 1.000 τετραγωνικών μέτρων να παραμένουν ανοικτά όλη μέρα ακόμη και τις Κυριακές.
Τα πολυκαταστήματα όμως όπως τα γνωστά Selfridges και Harrods και τα εμπορικά κέντρα κοντά στις ολυμπιακές εγκαταστάσεις είναι υποχρεωμένα να λειτουργούν το μέγιστο έξι ώρες μεταξύ 10.00 π.μ και 6 μ.μ.

ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ