Αλλάζουν όλα στην αγορά οπωροκηπευτικών

H κρίση αλλάζει με δραματικό τρόπο τις δομές της αγοράς των οπωροκηπευτικών. Οι πιεστικές ανάγκες των καταναλωτών και τα περιορισμένα εισοδήματά τους αναγκάζουν πλέον τους ίδιους τους παραγωγούς να περιορίσουν τις οικονομικές τους προσδοκίες και να αναζητήσουν νέες μορφές εμπορικής πρακτικής. Η πολυσυζητημένη περίπτωση των πατατοπαραγωγών του Νευροκοπίου είναι απολύτως ενδεικτική ενός νέου μοντέλου λειτουργίας της αγοράς. Οπως έλεγαν πηγές του υπουργείου Ανάπτυξης, Ανταγωνιστικότητας και Ναυτιλίας η περίπτωση των παραγωγών πατάτας του Νευροκοπίου θυμίζει τους παραγωγούς σιτηρών το 2008, οι οποίοι αρνούνταν επιμόνως να πουλήσουν την παραγωγή τους, κρατώντας την στις αποθήκες με την προσδοκία υψηλών τιμών. Οι οποίες όμως δεν ήλθαν. Και οι μεν σιτοπαραγωγοί αναγκάστηκαν να πουλήσουν σε εξευτελιστικές τιμές την παραγωγή τους, ενώ πιο συνετοί οι πατατοπαραγωγοί του Νευροκοπίου αξιοποίησαν την πρόταση των καταναλωτών της Κατερίνης – λίγο προτού αλλοιωθεί η ποιότητα της παραγωγής τους -, περιόρισαν τις προσδοκίες τους και εν τέλει αποτέλεσαν το εν δυνάμει μοντέλο μιας διαφορετικής λειτουργίας της αγοράς. Βεβαίως η προτροπή του γενικού γραμματέα Εμπορίου κ. Στ. Κομνηνού οι παραγωγοί να πωλούν φθηνά και στις λαϊκές αγορές εξηγείται από το γεγονός ότι στην Ελλάδα σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία οι τιμές παραγωγού είναι από τις υψηλότερες στην Ευρώπη, ενώ οι τιμές καταναλωτή είναι από τις χαμηλότερες. Τούτο εξηγείται από την ισχυρή παρουσία των αλυσίδων σουπερμάρκετ και στην αγορά των οπωροκηπευτικών, όπου ο ανταγωνισμός προς τις λαϊκές αγορές είναι εντεινόμενος, με αποτέλεσμα οι τιμές λιανικής να διατηρούνται σε σχετικά χαμηλά επίπεδα – εκτός από τις περιπτώσεις κυρίως ορισμένων φρούτων που έχουν περιορισμένη διάρκεια ζωής (π.χ. κεράσια κ.λπ.).

Πάντως η αγορά οπωροκηπευτικών των καταναλωτών απευθείας από τους παραγωγούς θα μορφοποιηθεί στο επόμενο διάστημα, όταν τεθεί σε λειτουργία η ηλεκτρονική πλατφόρμα που σχεδιάζει το υπουργείο Ανάπτυξης, αν και πρόκειται για μια εν γένει σύνθετη διαδικασία. Ειδικότερα, σύμφωνα με τους αρμόδιους παράγοντες του υπουργείου, έχει υποβληθεί για κοινοτική χρηματοδότηση σχέδιο δημιουργίας ηλεκτρονικής πλατφόρμας στην οποία θα μπαίνουν ομάδες παραγωγών με τις τιμές και τις διαθέσιμες ποσότητες οπωροκηπευτικών που διαθέτουν και από την άλλη πλευρά, ομάδες καταναλωτών αλλά και έμποροι οι οποίοι και θα επιλέγουν μέσα από διαπραγματεύσεις τις συμφερότερες αγορές. Ταυτόχρονα, στην ίδια βάση δεδομένων θα δημιουργηθεί και μία ακόμη πλατφόρμα εύρεσης και διαχείρισης φορτηγών μεταφοράς εμπορευμάτων. Εκεί οι ενδιαφερόμενοι καταναλωτές ή έμποροι θα μπορούν να επιλέγουν με βάση την τιμή το μεταφορικό μέσο των προϊόντων που παραγγέλνουν. Με τον τρόπο αυτό και σε συνδυασμό με την απελευθέρωση των περιθωρίων κέρδους που αποφάσισε από το περασμένο καλοκαίρι η κυβέρνηση, το υπουργείο Ανάπτυξης φιλοδοξεί σε μεγαλύτερη μείωση των τιμών και τον περιορισμό των χονδρεμπόρων. Πάντως είναι γεγονός ότι το χονδρεμπόριο δεν βρίσκεται στην καλύτερη φάση του. Εχει σημαντικές απώλειες τζίρου, δεδομένου ότι από τη μία πλευρά οι αλυσίδες σουπερμάρκετ προχωρούν όλο και περισσότερο σε απευθείας αγορές προϊόντων από τους παραγωγούς και από την άλλη πλευρά λόγω των χαμηλών τιμών οι καταναλωτές στρέφονται προς τις λαϊκές αγορές. Ετσι, για το χονδρεμπόριο έχουν απομείνει μόνο τα μικρά σημεία πώλησης, τα ξενοδοχεία και οι μεγάλοι χώροι εστίασης.