Ήταν μια σύγκρουση που σιγόβραζε από καιρό. Η κόντρα του υπουργού ανάπτυξης Μιχάλη Χρυσοχοϊδη με τον αντικαγκελάριο και υπουργό οικονομίας της Γερμανίας Φίλιπ Ρέσλερ σχετικά με το γερμανικής έμπνευσης «Σχέδιο Μάρσαλ» για την Ελλάδα, που όλο εξαγγέλλεται και ποτέ δεν υλοποιείται, δεν προοιωνιζόταν τίποτα το καλό.

Μέχρι τώρα μάλιστα , ο καυγάς είχε οπερετικό, απολιτικό χαρακτήρα: Ο καυγάς γινόταν για το αν οι δυο τους είχαν μιλήσει κάποτε μαζί για το θέμα της ανταγωνιστικότητας στην Ελλάδα. Ο κ. Χρυσοχοίδης ισχυριζόταν, με μάλλον παιδιαρώδη τρόπο, ότι δεν είχαν πει ποτέ κουβέντα γι αυτό, ο κ. Ρέσλερ αντίθετα, ότι δεν μιλούσαν και για τίποτα άλλο.

Ώσπου τη νύχτα της Τετάρτης έσκασε η βόμβα: Το υπουργείο Ανάπτυξης εξέδωσε ανακοίνωση (το πλήρες κείμενό της στο τέλος του άρθρου) με την οποία καταγγέλλει ευθέως το Γερμανό πολιτικό ότι «υπονομεύει συστηματικά» την προσπάθεια για ανάκαμψη της ελληνικής οικονομίας.

«Την ίδια στιγμή που ο Έλληνας Πρωθυπουργός Λ. Παπαδήμος και ο Πρόεδρος της Ε.Ε. Χ. Μ. Μπαρόζο συζητούν στις Βρυξέλλες την υλοποίηση ενός συνεκτικού σχεδίου που έχει εκπονήσει το Υπουργείο Ανάπτυξης για τη δημιουργία νέων χρηματοδοτικών εργαλείων (2 εγγυοδοτικά ταμεία για τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις και τα μεγάλα έργα) που θα στηρίξουν την αναπτυξιακή προσπάθεια της Ελλάδας, μερίδα του γερμανικού τύπου και του γερμανικού πολιτικού συστήματος εξακολουθεί να υπονομεύει συστηματικά αυτή την προσπάθεια.

Είναι οι ίδιοι κύκλοι που ενώ πριν λίγους μήνες εργάζονταν θεωρητικά μαζί με τις ελληνικές αρχές για την προσέλκυση επενδύσεων στην Ελλάδα, ταυτόχρονα δήλωναν ότι η »χρεοκοπία της Ελλάδας δεν είναι ταμπού“» αναφέρεται σε αυτό με έμμεση αναφορά στον κ. Ρέσλερ.

Η κατευθείαν ονομαστική αναφορά του αντικαγκελαρίου ακολουθεί αμέσως μετά:

«Η αλήθεια είναι πως ο κ. Ρέσλερ ήρθε στην Ελλάδα με βασική προτεραιότητα όχι τις επενδύσεις, αλλά την εξόφληση των οφειλών του Ελληνικού Δημοσίου προς τις γερμανικές επιχειρήσεις. Αυτό έθεσε ως όρο για να γίνει δυνατή η συζήτηση για επενδύσεις στην Ελλάδα. Η βελτίωση της ανταγωνιστικότητας και η αλλαγή του επιχειρηματικού περιβάλλοντος δεν συμπεριλαμβάνονταν στις πρώτες προτεραιότητές τους» καταγγέλλεται στην ανακοίνωση.

Πρόκειται για βόμβα διασποράς, που πλήττει όχι μόνο τον κ. Ρέσλερ, αλλά και «μερίδα του γερμανικού πολιτικού συστήματος» καθώς και «μερίδα του γερμανικού τύπου». Σε αυτήν τη μερίδα του τύπου, όπως αναφέρεται σε άλλο σημείο της ανακοίνωσης, γίνονται από το γερμανικό υπουργείο οικονομίας «διαρροές…εις βάρος της ελληνικής κυβέρνησης, για λόγους εσωτερικής κατανάλωσης και μόνο» – και όχι πάντως για αγαθοεργό σκοπό.

Οι επιπτώσεις αυτής της καταγγελίας δεν είναι ακόμα δυνατόν να εκτιμηθούν σε όλη τους την έκτασή. Είναι όμως η πρώτη φορά, που ένας έλληνας πολιτικός τολμά να βγει στη δημοσιότητα και να καταγγείλει ως «υπονομευτή» όχι απλώς έναν ομόλογό του, αλλά τον αντικαγκελάριο της Γερμανίας – το ισχυρότερο, μετά την Άνγκελα Μέρκελ, μέλος της γερμανικής κυβέρνησης.

Τα σκάγια παίρνουν βέβαια αναπόφευκτα και την καγκελάριο, η οποία είναι τώρα αναγκασμένη, ή να «αδειάσει» τον αντιπρόσωπό της, ή να τον καλύψει – κάτι που είναι το σχεδόν σίγουρο. Σε τέτοια περίπτωση όμως, η σύγκρουση θα γενικευθεί από διυπουργικό σε διακρατικό επίπεδο, ανάμεσα σε Αθήνα και Βερολίνο.

Μέχρι στιγμής (τη νύχτα της Τρίτης) δεν είναι γνωστό, αν ο κ. Χρυσοχοίδης έπραξε σε συνεννόηση με το Λουκά Παπαδήμο και εν γνώσει του υπουργικού συμβουλίου. Αν το έχει κάνει με την κάλυψή τους, τότε η αντιπαράθεση των δυο κυβερνήσεων θα πάρει μορφή μετωπικής μάχης πιθανόν (αν έχει γίνει προσυνεννόηση με άλλες κυβερνήσεις) και σε ευρωπαϊκό επίπεδο – παρά το γεγονός, ότι ο υπουργός ανάπτυξης φρόντισε, σε άλλο μέρος της ανακοίνωσης, να ξεκαθαρίσει, ότι δεν καταγγέλλει συλλήβδην τους πάντες: «Μεμονωμένες κακοφωνίες δεν είναι ικανές να σκιάσουν την καλή συνεργασία των δύο κυβερνήσεων καθώς και τη σταθερή στήριξη που παρέχει το Γερμανικό Κοινοβούλιο στην Ελλάδα» υπογραμμίζεται σε αυτήν. Το πρόβλημά του είναι βέβαια, ότι για το ποιος είναι κακόφωνος ή όχι στο Βερολίνο, έχουν ίδια άποψη και οι Γερμανοί πολιτικοί.

Ακόμα μεγαλύτερο πρόβλημα θα έχει όμως, αν έχει πράξει χωρίς τη συγκατάθεση του πρωθυπουργού. Η, από ρομαντική άποψη, συμπαθητική πόζα του Δαβίδ έναντι του Γολιάθ, θα αποδεικνυόταν σκέτος δοκινχωτισμός, που θα επιχειρούσε να κρύψει την έλλειψη εναλλακτικής πρότασης στο Μημόνιο. Το αποτέλεσμα θα ήταν συντρίμμια και θρύψαλα στις ελληνογερμανικές σχέσεις χωρίς χειροπιαστό πολιτικό αντιστάθμισμα.

Η άμεση αφορμή για τις εξελίξεις της Τρίτης ήταν η δημοσίευση ενός εσωτερικού εγγράφου του γερμανικού υπουργείου οικονομίας σε γερμανικά έντυπα («Το Βήμα» το έχει παρουσιάσει ήδη από την προηγούμενη εβδομάδα) στο οποίο απαριθμούνται οι «αμαρτίες» των ελληνικών Αρχών σε σχέση με τη βοήθεια που προσφέρει η Γερμανία. Η εφημερίδα «Die Welt» εξήγαγε από αυτό το συμπέρασμα ότι η ελληνογερμανική συνεργασία «ναυάγησε» – με πρωταίτιο φυσικά την Ελλάδα. Στο έγγραφο καταγράφονται, μεταξύ άλλων, οι εξής «αδιαφορίες και παραλείψεις»:

– εμπόδια στη χρηματοδότηση και έγκριση νέων επιχειρήσεων με γερμανική χρηματοδότηση.
– Παλιότερες αιτήσεις για επενδύσεις παραμένουν στο ψυγείο. «Η μεγάλη πλειοψηφία τους δεν προωθείται, παρά τα επανειλημμένα μας διαβήματα. Αυτό φρενάρει την επενδυτική διάθεση» αναφέρεται στο έγγραφο.
– Οι διαπραγματεύσεις για τη δημιουργία μιας τράπεζας προώθησης επενδύσεων κυρίως για μεσαίες επιχειρήσεις κατά το πρότυπο της γερμανική KfW καρκινοβατούν.

Παράλληλα, το απόγευμα της ίδιας ημέρας, ο εκπρόσωπος του υπουργείου οικονομίας Χόλγκερ Σλίνκαμπ δήλωνε: «Εμείς διατηρούμε την προσφορά βοήθειας προς την Ελλάδα. Δυστυχώς όμως δεν βλέπουμε προθυμία αποδοχής της από τις ελληνικές Αρχές».

Αυτά τα δυο γεγονότα ήταν αρκετά, για να κάνουν τη «βόμβα-Χρυσοχοϊδη» να σκάσει οριστικά. Το ποιες θα είναι οι επενέργειές της είναι φυσικά άδηλο.

Ολόκληρη η ανακοίνωση του υπουργείου Ανάπτυξης εδώ