Η φημολογία για ενδεχόμενο τερματισμό του προγράμματος αγοράς ομολόγων από την αμερικανική Κεντρική Τράπεζα (Fed) και για τη λήψη νέων αντιπληθωριστικών μέτρων στην Κίνα κυριαρχεί σήμερα στις διεθνείς αγορές, όπου η κίνηση παραμένει σε μεταπασχαλινά, δηλαδή, χαμηλά επίπεδα. Συνέπεια της φημολογίας είναι η μεταφορά κεφαλαίων από τις μετοχές, τα εμπορεύματα και το ευρώ προς τα ομόλογα, το δολάριο και το γεν.

Ο πρόεδρος της Fed Μπεν Μπερνάνκι θα δώσει αύριο συνέντευξη τύπου και οι επενδυτές κρέμονται από τα χείλη του για να διαπιστώσουν αν θα διατηρηθεί και το δεύτερο εξάμηνο η πολιτική τόνωσης της ρευστότητας που εφαρμόζει εδώ και ενάμιση χρόνο η Κεντρική Τράπεζα των ΗΠΑ για να βοηθήσει την αμερικανική οικονομία να ξεπεράσει την χειρότερη κρίση της μεταπολεμικής ιστορίας της. Οι πληθωριστικές πιέσεις είναι υπαρκτές και στις ΗΠΑ, ενώ οι ρυθμοί ανάπτυξης της αμερικανικής οικονομίας επιταχύνονται.

Οι πιθανότητες να αρχίσουν ο Μπερνάνκι και οι συνάδελφοί του τραπεζίτες να μεταμορφώνονται από περιστερές σε γεράκια της νομισματικής πολιτικής και σε Κέρβερους της σταθερότητας των τιμών είναι αυξημένες. Ισως οι απογοητευτικές εξελίξεις στην αμερικανική αγορά εργασίας να είναι η μείζων παράμετρος που επιδρά αποτρεπτικά στην εγκατάλειψη της χαλαρής νομισματικής πολιτικής από τη Fed. Πρόκειται εξάλλου για μια οικονομική συνιστώσα στην οποία ο Μπερνάνκι δίνει μεγάλη σημασία προτού λάβει τις αποφάσεις του, όπως ο ίδιος έχει επανειλημμένως σημειώσει.

Σήμερα αναμένεται να ανακοινωθεί πτώση στις τιμές των κατοικιών το Φεβρουάριο – και μάλιστα πτώση με τον ταχύτερο ρυθμό του τελευταίου 12μήνου. Οι αρνητικές εξελίξεις από την αγορά ακινήτων είναι η δεύτερη παράμετρος που ενδεχομένως θα αποτρέψουν (ακριβέστερα θα αναβάλουν) την αλλαγή νομισματικής πολιτικής από τη Fed. Εν πάση περιπτώσει, αύριο ο Μπερνάνκι θα ανακοινώσει το αποτέλεσμα της διήμερης συνεδρίασης της Fed. Οι επενδυτές θα μάθουν δηλαδή αν η Κεντρική Τράπεζα θα συνεχίσει έως τον Ιούνιο το πρόγραμμα επαναγοράς ομολόγων ύψους 600 δισ. δολαρίων, που εφαρμόζει για να διατηρήσει τη ρευστότητα στην αμερικανική αγορά.

Πιέσεις στα εμπορεύματα

Η προοπτική επίτασης των μέτρων περιορισμού της ρευστότητας στην Κίνα, όπου ο πληθωρισμός εκτινάχθηκε στο 5,4% το Μάρτιο, επηρεάζει επίσης αρνητικά τις εξελίξεις στις αγορές κεφαλαίων αλλά και στις αγορές εμπορευμάτων. Η τιμή του χαλκού υπέστη σήμερα το μεγαλύτερο πλήγμα των τελευταίων επτά εβδομάδων, ενώ και οι τιμές του πετρελαίου υποχωρούν κατά περισσότερο από 1 δολάριο το βαρέλι, καθώς η σφιχτότερη νομισματική πολιτική από τη μεγαλύτερη καταναλώτρια χώρα ενέργειας στον κόσμο προοιωνίζεται μικρότερη ζήτηση.

Τις αγορές πετρελαίου (στο Λονδίνο το Brent υποχώρησε σήμερα κάτω από τα 123 δολάρια το βαρέλι, ενώ η τιμή του αργού στην αγορά της Νέας Υόρκης υποχώρησε μέχρι τα 112,18 δολάρια το βαρέλι) επηρεάζουν σήμερα αρνητικά και οι εκτιμήσεις της μεγαλύτερης σαουδαραβικής πετρελαϊκής εταιρείας (Aramco) ότι τα πολύ υψηλά επίπεδα στα οποία έχουν διαμορφωθεί οι τιμές δεν είναι προς το συμφέρον των πετρελαιοπαραγωγικών κρατών.

Είναι γνωστές και παλαιές οι ανησυχίες των εχεφρόνων Σαουδαράβων για τις καταστρεπτικές οικονομικές επιπτώσεις που θα μπορούσε να έχει γι’ αυτούς μια παγκόσμια οικονομική κρίση που θα ξεσπούσε εξ αιτίας της ακριβής ενέργειας. Είναι επίσης γνωστή και πάντοτε επίκαιρη η προειδοποίηση που είχε προ δεκαετιών κάνει ο εμβληματικότερος υπουργός Πετρελαίου της Σαουδικής Αραβίας, σεΐχης Ζακί Γιαμανί, ότι το ακριβό πετρέλαιο δίνει κίνητρα για την ανάπτυξη εναλλακτικών πηγών ενέργειας.

Η αλήθεια είναι πάντως ότι ο OPEC τρίβει τα χέρια του για την κούρσα των τιμών του πετρελαίου, η οποία, όπως ο ίδιος ο Οργανισμός έχει επανειλημμένως επισημάνει, δεν οφείλεται στην υψηλή ζήτηση ή στη μειωμένη προσφορά, αλλά στο κερδοσκοπικό παιχνίδι τραπεζών, ασφαλιστικών ταμείων και hedge funds. Οι ειδικοί, άλλωστε, προβλέπουν νέα αύξηση των αμερικανικών πετρελαϊκών διαθεσίμων την εβδομάδα αυτή λόγω αύξησης των εισαγωγών. Η περασμένη εβδομάδα ήταν, άλλωστε, η πρώτη από τον Φεβρουάριο που κατεγράφη μείωση των εισαγωγών πετρελαίου στις ΗΠΑ.

Πάνω τα ομόλογα και το δολάριο

Η στροφή των επενδυτών σε ασφαλέστερες επενδύσεις δεν ευνοεί σήμερα τον χρυσό και τον άργυρο (τον δεύτερο και για τεχνικούς επιπλέον λόγους). Ο χρυσός υποχωρεί σήμερα κατά περισσότερο από 4 δολάρια η ουγκιά, στα 1.502,93 δολάρια η ουγκιά. Αντιθέτως, ευνοεί τη γερμανική αγορά ομολόγων (η απόδοση του διετούς γερμανικού ομολόγου υποχώρησε κατά δύο μονάδες βάσης στο 1,73% στην αγορά του Λονδίνου, ενώ στις 19 Απριλίου είχε υποχωρήσει στο 1,716 που είναι το χαμηλότερο επίπεδο από τη σύνοδο κορυφής της 25ης Μαρτίου.

Για να αποκτήσει κανείς μια αίσθηση του χάους που χωρίζει τις αγορές ομολόγων της Γερμανίας και της Ελλάδας, αξίζει να αναλογιστεί ότι η απόδοση του αντίστοιχου ελληνικού διετούς ομολόγου εκτινάχθηκε σήμερα κατά 64 μονάδες βάσης υψηλότερα και έφθασε στο 23,65%, που αποτελεί νέο ιστορικό ποσοστό για χώρες – μέλη της ευρωζώνης.

Το δολάριο και το γεν ενισχύθηκαν σήμερα έναντι του ευρώ. Στην υποχώρηση του ευρωπαϊκού νομίσματος συνέβαλε και ο πρόεδρος της ΕΚΤ Ζαν – Κλοντ Τρισέ, ο οποίος είπε ότι συμμερίζεται την άποψη των Ηνωμένων Πολιτειών ότι «ένα ισχυρό δολάριο είναι προς το συμφέρον της χώρας». Το ευρώ υποχώρησε προς στιγμήν στα 1,4532 δολάρια ενώ την περασμένη εβδομάδα είχε εκτιναχθεί στα 1,4649 δολάρια, που είναι το υψηλότερο επίπεδο των τελευταίων 16 μηνών.