Η διαμάχη του Μοχάμεντ Γιουνούς με την κυβέρνηση της πατρίδας του έληξε με την απόφαση του ανωτάτου δικαστηρίου που έκρινε ότι είναι σύννομη η έκπτωσή του από τη διοίκηση της Grameen. Η είδηση και μόνο ότι η κυβέρνηση του Μπανγκλαντές αποφάσισε να τον απομακρύνει ήταν όμως αρκετή για να ξεσηκώσει θύελλα διαμαρτυριών από την πλευρά των πολυάριθμων και ισχυρών υποστηρικτών του καθηγητή σε όλον τον κόσμο. Από την αμερικανική κυβέρνηση διά της Χίλαρι Κλίντον και τον ΟΗΕ ως την πρώην πρόεδρο της Ιρλανδίας Μαίρη Ρόμπινσον, όλοι οι φίλοι του καθηγητή εξαίρουν το έργο του και ζητούν από την κυβέρνηση του Μπανγκλαντές να αναθεωρήσει την απόφασή της.
Αφορμή για την κόντρα του Γιουνούς με την κυβέρνηση του Μπανγκλαντές στάθηκε ένα δανέζικο ντοκυμαντέρ που μεταδόθηκε τον περασμένο Δεκέμβριο από τη νορβηγική τηλεόραση και υποστήριζε ότι η Grameen είχε κάνει σε μια περίπτωση κακοδιαχείριση της αναπτυξιακής βοήθειας που είχε λάβει το 1994. Η τράπεζα διέψευσε κατηγορηματικά τους ισχυρισμούς αυτούς και αργότερα η νορβηγική κυβέρνηση, που την έχει βοηθήσει οικονομικά, πήρε το μέρος της λέγοντας ότι όλα έγιναν νομότυπα.
Το ντοκυμαντέρ έδωσε την ευκαιρία στην κυβέρνηση του Μπανγκλαντές, που έχει το 25% της Grameen, να ξεκινήσει τον πόλεμο κατά του Γιουνούς, με αποκορύφωμα την απόφαση για την καθαίρεσή του από τη θέση του διευθύνοντος συμβούλου της τράπεζας. Η ίδια η πρωθυπουργός τον κατηγόρησε ότι «πίνει το αίμα των φτωχών» – μια άποψη που δεν έχει βέβαια σχέση με την πραγματικότητα αλλά απηχεί τις απόψεις των επικριτών του συστήματος των «μικροπιστώσεων» οι οποίοι υποστηρίζουν ότι, παρά τα φαινομενικά οφέλη του, στο τέλος απομυζά από τους φτωχούς και την τελευταία τους δεκάρα.
Ο Γιουνούς έχει δεχθεί κατηγορίες και για τη γιγάντωση των δραστηριοτήτων του, που επεκτείνονται πλέον στον κλάδο της κινητής τηλεφωνίας και της παραγωγής γιαουρτιού.
Ο όμιλος Grameen αποτελείται σήμερα από 30 διαφορετικές εταιρείες και σαφώς έχει «ξεφύγει» από την αρχική ιδέα που ώθησε τον Γιουνούς το 1976 στην απόφαση να δημιουργήσει την πρωτοποριακή για την εποχή εκείνη τράπεζα. Ολα τα πράγματα όμως δεν εξελίσσονται;
Δύο ερωτήσεις στον Μοχάμεντ Γιουνούς
– Ποιους κινδύνους αντιμετωπίζει η Grameen λόγω του σημερινού αδιεξόδου; Τι μπορεί να συμβεί στην τράπεζα; WHO IS WHO Ηλικία: Σπουδές:
«Η μοναδική έννοια μου είναι τα 8,3 εκατομμύρια των πελατών της τράπεζας. Υπάρχει ο κίνδυνος να πάψουν να ελέγχουν το μέλλον τους ή να υποχρεωθούν να εκχωρήσουν τον έλεγχο αυτόν σε τρίτους. Η τράπεζα Grameen πέτυχε χάρη στο γεγονός ότι την ελέγχουν οι ίδιοι οι δανειζόμενοι. Αν χάσουν τον έλεγχο, ποιος θα φροντίζει τα συμφέροντά τους;». – Ποιον ρόλο παίζει η πολιτική σε αυτή την ιστορία; «Εχω πει επανειλημμένως ότι δεν έχω πολιτικές φιλοδοξίες και είμαι βέβαιος ότι η πρωθυπουργός δεν θεωρεί ότι την απειλώ πολιτικά. Αν έχει όμως θέματα μαζί μου, είτε σε σχέση με τις δραστηριότητες της Grameen είτε για άλλους λόγους, θα είναι τιμή μου να κάτσουμε μαζί να βρούμε μια λύση».
(Πηγή: «Wall Street Journal»)
Πώς του ήρθε η ιδέα για την Grameen: Οταν γνώρισε μια φτωχή γυναίκα που για να ζήσει έπλεκε σκαμνιά από μπαμπού και επειδή δεν μπορούσε να δανειστεί από μια κανονική τράπεζα αναγκαζόταν να καταφεύγει σε τοκογλύφους.
Τι προσφέρει η τράπεζά του: Τη δυνατότητα σε εκατομμύρια ανθρώπους που δεν πληρούν τις τυπικές προϋποθέσεις (υποθήκες, εγγυήσεις κτλ.) να δανειστούν μικροποσά για να βελτιώσουν τη δουλειά και τη ζωή τους.
Γιατί πήρε το Νομπέλ: Η νορβηγική επιτροπή του Βραβείου Νομπέλ για την Ειρήνη τον τίμησε το 2006 μαζί με την τράπεζα για τις προσπάθειές του στον τομέα της οικονομικής και κοινωνικής ανάπτυξης.
Το οικονομικό θαύμα
Ποιος θα περίμενε ότι μια χώρα που απασχολεί τα διεθνή μέσα ενημέρωσης μόνο όταν ενσκήπτουν φυσικές καταστροφές (που είναι πολλές!) θα περιλαμβανόταν στη λίστα της Goldman Sachs με τις 11 αναδυόμενες οικονομίες «που πρέπει να προσέξουμε»; Και όμως το Μπανγκλαντές είναι εφέτος σε αυτή τη λίστα μαζί με την Αίγυπτο (προ ταραχών), την Ινδονησία, το Ιράν, την Κορέα (τη Νότια φυσικά), το Μεξικό, το Πακιστάν, τις Φιλιππίνες, την Τουρκία και το Βιετνάμ.
Η οικονομία της ασιατικής χώρας έδειξε αξιοθαύμαστη αντοχή κατά τη διάρκεια της οικονομικής κρίσης και αυτό οφείλεται στον αμείωτο ρυθμό στις εξαγωγές ενδυμάτων, καθώς οι μεγάλες εταιρείες του κλάδου αρχίζουν να βρίσκουν ακριβή την Κίνα και στρέφουν την παραγωγή τους σε ακόμη φθηνότερες αγορές όπως το Μπανγκλαντές. Είναι χαρακτηριστικό ότι οι εξαγωγές ρούχων από το Μπανγκλαντές αυξήθηκαν κατά 42% μέσα στο δωδεκάμηνο από τον Ιανουάριο του 2010.
Διεθνείς οικονομικοί οργανισμοί και ο ΟΗΕ έχουν επαινέσει την πρόοδο που σημειώνει η χώρα τα τελευταία χρόνια σε τομείς όπως η εκπαίδευση, η πρόνοια και η υγεία. Οι εξελίξεις στην οικονομία, σε συνδυασμό με τη σχετική πολιτική σταθερότητα, έχουν στρέψει το ενδιαφέρον πολλών επενδυτών σε αυτή τη χώρα των 160 εκατομμυρίων κατοίκων, οι μισοί από τους οποίους ζουν με λιγότερο από ένα δολάριο την ημέρα.
ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ
