ΟΥΑΣΙΓΚΤΟΝ Oι αρχαιολόγοι οι οποίοι ανακάλυψαν έναν σκυθικό τάφο στη ρωσική δημοκρατία της Τούβα πριν από 10 χρόνια έκαναν και μια σημαντική ιατρική ανακάλυψη: στα οστά ενός άνδρα που ήταν θαμμένος εκεί εντόπισαν την παλαιότερη περίπτωση μεταστατικού καρκίνου του προστάτη που έχει βρεθεί ποτέ.

Κάποτε πιστεύαμε ότι ο καρκίνος είναι μια σύγχρονη ασθένεια, αλλά φαίνεται ότι συνυπήρχε ανέκαθεν με το ανθρώπινο είδος. Σε αυτό συμφωνούν όλοι οι επιστήμονες, αλλά εκεί που διαφωνούν είναι στο κατά πόσον ο καρκίνος εξαπλώθηκε χάρη στον πολιτισμό. Οι αρχαιολόγοι έχουν εντοπίσει τουλάχιστον 200 περιπτώσεις καρκίνου από την προϊστορική εποχή. Αναλογιζόμενοι όμως τη δυσκολία που έχει η εξαγωγή στατιστικών στοιχείων από παλαιά οστά, αναρωτιέται κάποιος εάν ο αριθμός αυτός θεωρείται μεγάλος ή μικρός.

«Δεν υπάρχει κανένας λόγος να πιστεύουμε ότι ο καρκίνος είναι μια καινούργια ασθένεια» δηλώνει ο Ρόμπερτ Γουάινμπεργκ, ερευνητής στο Ινστιτούτο Βιοϊατρικής Ερευνας Γουάιτχεντ του Κέιμπριτζ της Μασαχουσέτης. «Απλώς παλαιότερα ήταν λιγότερο συνηθισμένη, επειδή ο κόσμος πέθαινε στο μέσον της ζωής του από άλλα πράγματα.». Μία ακόμη παράμετρος, προσθέτει ο ίδιος, είναι η επανάσταση της ιατρικής τεχνολογίας: «Σήμερα γίνεται διάγνωση περισσότερων καρκίνων που στο παρελθόν δεν θα εντοπίζονταν και θα ακολουθούσαν στον τάφο τον άνθρωπο που θα πέθαινε από άλλες αιτίες».

Εάν ο καρκίνος δεν κάνει μετάσταση στα οστά, τότε είναι πολύ δύσκολο να εντοπιστεί σε ευρήματα σκελετών. Εξαίρεση αποτελούν οι μούμιες, αλλά και εδώ τα ευρήματα είναι πολύ λίγα.

«Μπορούμε να πούμε ότι ο καρκίνος υπήρχε με βεβαιότητα και ίσως με μικρότερη συχνότητα απ΄ ό,τι σήμερα» , αναφέρει ο Αρθουρ Αουφντερχάιντε , επίτιμος καθηγητής Παθολογίας στο Πανεπιστήμιο της Μινεσότα. Καθώς οι επιστήμονες συνεχίζουν τις έρευνες, ίσως είναι παρήγορο να γνωρίζουμε ότι ο καρκίνος δεν οφείλεται στην πρόοδο του πολιτισμού. Στη φυσιολογική πορεία της ζωής, τα κύτταρα ενός όντος πρέπει διαρκώς να διαιρούνται εκατομμύρια φορές το δευτερόλεπτο. Κάποια στιγμή κάτι θα πάει στραβά. «Εάν ζούσαμε όλοι αρκετά, κάποια στιγμή θα παθαίναμε καρκίνο» καταλήγει ο δρ Γουάινμπεργκ.