Κυρίες και κύριοι βουλευτές,

Στην πιο κρίσιμη καμπή της σύγχρονης ελληνικής δημοκρατίας, η κυβέρνηση έχει την ευθύνη να συνεχίσει το δύσκολο έργο επανόδου της χώρας στο δρόμο της ανάπτυξης. Δεν υπάρχει άλλος δρόμος από το δρόμο της προσπάθειας, της εθνικής συνεννόησης, των κοινωνικών συναινέσεων. Όσο πιο σοβαρά, όσο πιο συλλογικά κάνουμε την προσπάθεια, τόσο πιο γρήγορα θα βγούμε από την κρίση και την ύφεση.

Και ο νέος προϋπολογισμός σηματοδοτεί αυτό το κρίσιμο σημείο καμπής. Της χρονιάς έντασης της προσπάθειας για να αρχίσει η ανάκαμψη το 2012.

Δεν είναι ώρα για αδιέξοδες αναδρομές στο παρελθόν αλλά η στιγμή να αδράξουμε τη μέρα, διοχετεύοντας όλη μας την ενεργητικότητα στην προσπάθεια ανάκτησης του χαμένου χρόνου. Τολμηρές μεταρρυθμίσεις και άνοιγμα της οικονομίας και της κοινωνίας μας στο αύριο έχει ανάγκη ο τόπος. Ούτε μια μέρα δεν πρέπει να πάει χαμένη.

Οι στρεβλώσεις, που θα διορθωθούν μέσα από το εκτεταμένο πρόγραμμα δημοσιονομικής προσαρμογής αλλά και αναπτυξιακής στρατηγικής, θα οδηγήσουν σε μια βιώσιμη δημοσιονομική πολιτική και σίγουρα σε ένα νέο αναπτυξιακό μετασχηματισμό.

Την χρονιά που πέρασε η κυβέρνησή μας εργάστηκε σκληρά για να φέρει τη χώρα ένα βήμα πιο κοντά στην επόμενη μέρα. Για μια Ελλάδα διαφορετική, απελευθερωμένη από οπισθοδρομικές αντιλήψεις, ανορθολογικά πρότυπα και στρεβλώσεις, μια Ελλάδα έτοιμη να αναπνεύσει ξανά οξυγόνο προόδου και δημιουργίας, μια χώρα πρότυπο για τους πολίτες της.

Μια χώρα που δεν αναλώνεται στο να αναπολεί μόνο το παρελθόν της, αλλά που υπερηφανεύεται για το παρόν και χτίζει σε στέρεες βάσεις το μέλλον της.

Σήμερα βρισκόμαστε σε αυτό ακριβώς το σημείο: Στο σημείο της επανεκκίνησης.

Εδώ που μπαίνουν οι βάσεις για το αυτό νέο ξεκίνημα, για τη νέα πορεία.

Είναι αλήθεια, σημειώθηκαν καθυστερήσεις. Έγιναν ΚΑΙ λάθη. Υπήρξαν αδικίες στον επιμερισμό των βαρών αυτής της προσπάθειας. Θα μπορούσαμε να είχαμε κινηθεί ταχύτερα και ίσως με μεγαλύτερη ευελιξία. Φέρνουμε όμως έναν αέρα αλλαγών και μεταρρυθμίσεων, μια νέα αντίληψη διακυβέρνησης πρωτόγνωρη στα μεταπολιτευτικά χρονικά.

Αυτή η αντίληψη είναι που θα καλλιεργήσει μια συλλογική συνείδηση, μια κοινωνική συνοχή, ένα μέτωπο αλλαγής της χώρας μας, με τη συμμετοχή όλων των υγιών κοινωνικών και παραγωγικών δυνάμεων του τόπου.

Οφείλουμε να κάνουμε την ποιότητα σύμμαχό μας σε κάθε επιλογή. Δεν είμαστε μια οικονομία ποσότητας. Όμως, μπορούμε να πετύχουμε μία ανάπτυξη βασισμένη στα ποιοτικά μας χαρακτηριστικά.

Κυρίες και Κύριοι βουλευτές,

Το 2011, θα έχει και αυτό χαρακτηριστικά ύφεσης τουλάχιστον για το πρώτο εξάμηνο. Η υπέρβαση αυτής είναι ένα θέμα που πρέπει να μας αφορά όλους.

Χωρίς τις θεσμικές αλλαγές που προωθούμε, θα είναι δύσκολο να προσελκύσουμε επενδύσεις, θα είναι αδύνατο να καλλιεργήσουμε θετικές προσδοκίες στις διεθνείς αγορές, θα είναι αδύνατο να πείσουμε την κοινωνία και τους πολίτες ότι έχουμε τη βούληση να προχωρήσουμε και να διασφαλίσουμε μια Ελλάδα με συνοχή και ανάπτυξη.

Οι θυσίες που απαιτούνται από όλους μας είναι ένα ελάχιστο κόστος ελπίδας για ένα μέλλον με προοπτική. Δεν έχουμε την πολυτέλεια να είμαστε πολιτικά ανεύθυνοι. Η ιστορική αυτή συγκυρία τιμωρεί την αδράνεια.

Γνωρίζουμε όλοι ότι η βελτίωση του οικονομικού κλίματος περνά μέσα από τη βελτίωση των οικονομικών δεικτών, και ασφαλώς μέσα από τη διασφάλιση ενός δικτύου προστασίας για τις αδύναμες κοινωνικά ομάδες.

Εμείς δεν θέλουμε να ευημερούν οι αριθμοί και να δυστυχούν οι πολίτες. Αλλά η αλήθεια είναι ότι σήμερα, την εποχή της παντοδυναμίας των αγορών, αν δεν ευημερούν και οι αριθμοί, τότε σίγουρα δεν ευημερούν οι πολίτες.

Αυτά διασφαλίζονται στο μέτρο του εφικτού, ώστε με την υπέρβαση της κρίσης, το κοινωνικό μέρισμα να διαχυθεί στο σύνολο της ελληνικής κοινωνίας.

Έχουμε ανάγκη από έναν παραγωγικό δημόσιο τομέα που να ωθεί τον ιδιωτικό τομέα σε αυτόνομες καινοτόμες δράσεις.

Σε μακροοικονομικό επίπεδο, η δημιουργία πρωτογενούς πλεονάσματος από το 2012, η σταδιακή αποκλιμάκωση της δυναμικής του χρέους, η κατακόρυφη μείωση των ελλειμμάτων και η βελτίωση του ισοζυγίου πληρωμών θα μας οδηγήσουν σταδιακά και πάλι στο δρόμο της ανάπτυξης από το δεύτερο εξάμηνο του 2011. Η διεθνής μας ανταγωνιστικότητα είναι ο εθνικός μας στόχος.

Ας μην λησμονούμε ούτε για μια στιγμή ότι το περιβάλλον μέσα στο οποίο καλούμαστε να βγάλουμε τη χώρα από το αδιέξοδο είναι ιδιαίτερα βεβαρημένο. Επίσης, οι πολιτικές που ακολουθούνται στο ευρύτερο διεθνές περιβάλλον δεν είναι οι ευνοϊκότερες για το ελληνικό παράδειγμα. Οι μεγάλες χώρες περιχαρακώνονται, διασφαλίζουν τα πλεονάσματά τους, προστατεύουν τις οικονομίες τους, κάποιες φορές με ανορθολογικό τρόπο.
Η κρίση της νομισματικής ένωσης κατέδειξε ότι η Ε.Ε. έχει άμεση ανάγκη δομικών μεταρρυθμίσεων. Πρωτίστως η Ευρωζώνη δεν θα μπορέσει να ζήσει με το δίλημμα μιας ήδη εν πολλοίς συντελεσμένης νομισματικής ένωσης και της κοινής δημοσιονομικής πολιτικής, η οποία διαρκώς αναβάλλεται.
Το Σύμφωνο Σταθερότητας ήταν η αρχή του τέλους του διλήμματος, όμως τα όρια που θέτει ήταν εξαρχής ξεπερασμένα σε πολλά κράτη-μέλη. Είναι ανάγκη επομένως να χτυπήσουμε την καρδιά του προβλήματος. Η Ε.Ε. είναι η μόνη κυρίαρχη οντότητα χωρίς τη δυνατότητα δανεισμού. Είναι πλέον αναγκαία η νέα εμβάθυνση, που θα επιτρέψει τη δημιουργία πραγματικών ευρωομολόγων, αλλά και των υπεύθυνων για τη διαχείρισή τους θεσμικών οργάνων.
Η Ενωση χρειάζεται νέο προϋπολογισμό, που θα τροφοδοτείται από τη δυνατότητα δανεισμού και από τους φόρους. Έτσι θα καταστεί δυνατή η μεταβίβαση μέρους του δημοσίου χρέους των κρατών-μελών, αντίστοιχου στο 60% του ΑΕΠ, και το κόστος του δανεισμού θα είναι λιγότερο υψηλό από ό,τι σήμερα, που είναι διαφορετικό σε κάθε χώρα-μέλος. Τέλος, τα κράτη-μέλη θα μπορούν να μεταβιβάζουν στην Ένωση τα αναγκαία φορολογικά έσοδα για τη χρηματοδότηση του χρέους.
Την πρόταση αυτή που υποστηρίζουν πια και πολλές άλλες ευρωπαϊκές χώρες, για την έκδοση ευρωομολόγου την υποστηρίξαμε σε κοινό άρθρο που συνυπέγραψα με το γνωστό Γάλλο διανοούμενο Ζακ Αταλί την προηγούμενη βδομάδα και κυκλοφόρησε στις μεγάλες Ευρωπαϊκές εκδόσεις όπως η International Herald Tribune και η Le Monde.
Ο πρωθυπουργός υποστήριξε ότι ο δημόσιος διάλογος για το ευρω-ομόλογο άνοιξε στην κοινωνία, στα κοινοβούλια, στα μέσα ενημέρωσης – και αυτός ο διάλογος μόλις τώρα αρχίζει. Αυτό, από μόνο του, αποτελεί θετική εξέλιξη. Και μάλιστα συνέστησε επιτροπή για να συλλέξει τις αναγκαίες υπογραφές σε πανευρωπαϊκό επίπεδο ώστε το ζήτημα να φτάσει ως την Ευρωβουλή με τη μορφή λαϊκής νομοθετικής πρωτοβουλίας.
Κυρίες και Κύριοι βουλευτές,

Η σημερινή κυβέρνηση δρα συνεκτικά, θωρακίζοντας την εθνική οικονομία και αξιοποιώντας τον εθνικό πλούτο της χώρας προς όφελος των πολιτών.

Για την Ελλάδα πάγιος στόχος παραμένει η ανταγωνιστικότητα και η ανάπτυξη στους τομείς που έχει συγκριτικό πλεονέκτημα, που δεν είναι άλλοι από την ομορφιά αυτού του τόπου, την ιδανική γεωγραφική μας θέση, και το έμψυχο δυναμικό μας. Υπάρχουν τεράστιες κρυμμένες δυνάμεις που παραμένουν αναξιοποίητες. Και αυτός ο παραλογισμός δεν μπορεί να συνεχιστεί.

Η πράσινη ενέργεια, για την οποία ήδη υπάρχει μεγάλο επενδυτικό ενδιαφέρον, ο τουρισμός, η ναυτιλία και αργότερα οι υπηρεσίες είναι τομείς στους οποίους μπορούμε να διακριθούμε διεθνώς και να είμαστε ανταγωνιστικοί.

Και πρέπει να είμαστε σαφείς: μόνο αυτός ο στόχος εγγυάται ότι δεν θα ξαναβρεθούμε σε θέση αδυναμίας, ότι δεν θα ξαναγγίξουμε το σημείο μηδέν στο οποίο βρεθήκαμε πριν από ένα χρόνο.

Ο στόχος θα επιτευχθεί μέσα από συγκεκριμένες δράσεις και προτεραιότητες:

Δημιουργία ενός νέου πλαισίου ανάπτυξης, νοικοκύρεμα του κράτους, και παραγωγή κοινωνικών μερισμάτων.

Κατανοώ πως θα υπάρξει μια δύσκολη, επίπονη περίοδος προσαρμογής.

Θα δημιουργηθεί, όμως, το πλαίσιο ανάπτυξης και ανταγωνιστικότητας προς όφελος του πολίτη, ο οποίος θα δει τους κόπους και τις θυσίες του να πιάνουν τόπο, με την μορφή ενός κοινωνικού μερίσματος που δεν είναι άλλο από καλύτερες κρατικές υπηρεσίες και πιο ποιοτικές μορφές εργασίας.

Μέσα σε αυτό το πλαίσιο επιχειρούμε να προσελκύσουμε στρατηγικές επενδύσεις. Θα μπορούσε υπό μια έννοια, και επιτρέψτε μου να σας παραπέμψω στο mission impossible, να περιγραφεί ως «επικίνδυνη» αν όχι «αδύνατη αποστολή». Και εξηγούμαι γιατί:

Οι επενδύσεις δεν επιτάσσονται. Προκαλούνται μέσα από μία σύνθετη διαδικασία διαρθρωτικών αλλαγών και στόχευσης που αφορά φυσικά το σύνολο των υπουργών. Για παράδειγμα, αν δεν υποχωρήσει η γραφειοκρατία και η διαφθορά πως θα γίνουν επενδύσεις; Αν δεν υπάρχει ένα σύστημα γενικής υποδοχής και κατεύθυνσής τους μέσα στους δαιδάλους της ελληνικής γραφειοκρατίας, πως θα γίνουν επενδύσεις; Αν η δικαιοσύνη είναι αργή ως προς την έκδοση αποφάσεων, πως θα γίνουν επενδύσεις; Αν δεν απλουστευθούν οι διαδικασίες και η σχετική νομοθεσία, πως θα γίνουν επενδύσεις;

Ας είμαστε ειλικρινείς, δεν εξαρτάται από έναν άνθρωπο η προσπάθεια αυτή. Απαιτεί συγκροτημένη και συνδυασμένη κυβερνητική δράση, και κυρίως συναντίληψη, κοινή προσήλωση στον στόχο, για να υπάρξει υπόσχεση επιτυχίας. Αυτή είναι η ουσιαστικότερη κοινή συνισταμένη για να προχωρούν τα πράγματα μπροστά.

Κυρίες και κύριοι,

Δεν είμαι επαγγελματίας της πολιτικής. Η δουλειά μου είναι να προσπαθήσω, από κοινού με τους συναδέλφους μου, να προσελκύσουμε επενδύσεις για να ανασάνουν οι Έλληνες. Για να πάψουμε να ζητάμε και άλλα από πολίτες που πλέον δεν αντέχουν. Για να έχουν όλοι δουλειά. Και ιδίως οι νέοι. Αλλά και οι πιο ευάλωτοι. Και δεν θα ησυχάσω εάν δεν το επιτύχω. Γιατί η μεγαλύτερη επένδυση σε αυτή τη χώρα, σήμερα, είναι να επιστραφεί στους Έλληνες το πολυτιμότερό τους γνώρισμα: η περηφάνια τους. Και για αυτό έχουμε όλοι χρέος να επιδείξουμε σθένος, επιμονή, γνήσια προσήλωση στον εθνικό στόχο. Μα πάνω από όλα ανθρωπιά. Γιατί η κοινωνική αλληλεγγύη αυτό που χρειάζεται είναι ψυχή.

Πολλοί έχουν μιλήσει για την «ευκαιρία» που δημιουργεί η κρίση που περνάμε. Να αλλάξει η χώρα, οι θεσμοί και η λειτουργία τους, να γίνει καλύτερη η δημοκρατία μας. Αλλά ποια είναι αλήθεια η μήτρα αυτής της ευκαιρίας; Είναι νομίζω η κατανόηση της αξίας του «συν»: συναντίληψη, συμμετοχή, συνέργια, συνέχεια, σύνθεση, συλλογικότητα. Μια αξία που στα χρόνια της επίπλαστης ευημερίας, του ευδαιμονισμού και των εύκολων αποφάσεων είχε ξεχαστεί, είχε υποτιμηθεί. Όχι μόνο σε εθνικό αλλά και σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Μόνο η συναντίληψη και η συμμετοχή μπορούν να τρέψουν την οργή σε δημιουργικότητα, το φόβο σε εγρήγορση, την απειλή σε δύναμη προόδου. Ατομική και συλλογική. Αυτή είναι η αληθινή ευκαιρία.

Η διεθνής συγκυρία είναι αναμφίβολα κακή. Όπως γράφει ο Γκρίνσπαν στο πρόσφατο βιβλίο του, ζούμε την εποχή της αβεβαιότητας. Θα έλεγα ότι είμαστε στην εποχή του απρόβλεπτου, του «μαύρου κύκνου», γιατί το ίδιο το σύστημα έχει αποκτήσει τέτοια πολυπλοκότητα που πλέον βάλλεται η ίδια η διατήρησή του. Οι δυνάμεις που απελευθερώθηκαν από την παγκοσμιοποίηση απειλούν σήμερα το ίδιο το σύστημα. Αυτός είναι ο λόγος που σήμερα δεν γίνονται επενδύσεις παρά το γεγονός ότι υπάρχουν πολλά κεφάλαια διαθέσιμα.

Ίσως γι’ αυτό, το καίριο εγχείρημα επανεκίννησης της οικονομίας μας μοιάζει ακόμα πιο προκλητικό. Η αλλαγή του θεσμικού πλαισίου της οικονομίας που επιχειρούμε μπορεί να επισπεύσει και να διευκολύνει τις επενδυτικές δραστηριότητες.

Και είμαι αισιόδοξος ότι μπορούμε να περπατήσουμε τον δύσκολο δρόμο με προσήλωση στο στόχο και συντονισμένο βηματισμό.

Αυτός είναι ο λόγος που μίλησα για mission impossible. Αλλά έχουμε και πλεονεκτήματα: Μεγάλο περιθώριο ανάπτυξης που θα ενισχύεται περαιτέρω καθώς θα απελευθερώνεται η οικονομία με το πρόγραμμα διαρθρωτικών αλλαγών, αποτιμήσεις που προσφέρουν ελκυστικές αποδόσεις, διαθέσιμα κοινοτικά κεφάλαια για χρηματοδότηση έργων την επόμενη τριετία, έργα υποδομής που είτε βρίσκονται στο τελικό στάδιο για να ξεκινήσουν (όπως το νέο αεροδρόμιο στο Καστέλλι) είτε προγραμματίζονται να βγουν στην αγορά με διαγωνισμούς στο πρώτο τρίμηνο του 2011.

Έχουμε ένα σοβαρό πρόγραμμα αποκρατικοποιήσεων που θα ανοίξει την αγορά σε νέους στρατηγικούς παίκτες, είμαστε στις πρώτες θέσεις ελκυστικότητας για επενδύσεις σε ανανεώσιμες πηγές ενέργειας. Έχουμε μία γεωγραφική θέση που αποτελεί ευλογία, φυσική γέφυρα σε αναδυόμενες αγορές και την ευρωζώνη αλλά και ισχύ σε τομείς όπως είναι ο τουρισμός και η ναυτιλία. Έχουμε εξαιρετικό ανθρώπινο δυναμικό υψηλού μορφωτικού επιπέδου και ικανοτήτων. Θα στηριχθούμε στο «εμπιστευθείτε μία Ελλάδα που αλλάζει, την Ελλάδα που κερδίζει τον χαμένο χρόνο, την μελλοντοστραφή Ελλάδα». Αυτό είναι άλλωστε και το νόημα της προσπάθειας.

Οι στρατηγικές επενδύσεις έχουν ιδιαίτερη μεταχείριση ακριβώς επειδή είναι ιδιαίτερες: θωρακίζουν στρατηγικά τη χώρα αναβαθμίζοντάς την γεωπολιτικά, έχουν πολλαπλασιαστική θετική επίδραση στο σύνολο της οικονομίας μας και μπορούν να λειτουργήσουν ως ελκτήρες για μικρότερες επενδύσεις. Εκ των πραγμάτων λοιπόν λειτουργούν ως κύριοι μοχλοί για την επανεκκίνηση της ελληνικής οικονομίας. Ξανασκεφτείτε το: αν προχωρήσει το Ελληνικό δεν θα υπάρξουν υπεργολαβίες, δεν θα υπάρξει συνολικότερη ωφέλεια; Προφανώς ναι. Με το fast track 1 αυτό που επιχειρήθηκε είναι να ανακτήσουμε τον χαμένο χρόνο ακριβώς γιατί υπάρχει η αίσθηση του κατεπείγοντος.

Ο νόμος που ψηφίστηκε πρακτικά αποτελεί την εκκίνηση του συστήματος, με στόχευση σε επενδύσεις οι οποίες έχουν επίκεντρο την καινοτομία, τη γνώση, την πολλαπλασιαστική επίδραση στο ΑΕΠ, τη δημιουργία θέσεων εργασίας και στη δυνατότητά τους να δημιουργούν positive market perception σε διεθνές επίπεδο. Αυτές κατ’ ουσία έχουν προσδιοριστεί ως «Στρατηγικές Επενδύσεις».

Παράλληλα με την εφαρμογή του Fast Track 1 έχει αρχίσει η διαδικασία ανάλυσης και απλούστευσης των υφιστάμενων γραφειοκρατικών διαδικασιών σε όλο το φάσμα αδειοδοτήσεων, ρυθμίσεων, κλπ του συστήματος. Αυτό το βήμα αποτελεί ουσιαστικά το δεύτερο στάδιο του σχεδίου Fast Track. Το Fast Track 2 πρακτικά αποτελεί τη «γέφυρα» μεταξύ του Fast Track 1 που απευθύνεται σε συγκεκριμένες επενδύσεις (στρατηγικές) και του συνόλου των επενδύσεων που μπορούν να γίνουν στη χώρα, ανεξαρτήτως προϋπολογισμού ή στόχευσης.

Ταυτόχρονα, με αυτή τη διαδικασία Fast Track, έρχεται να «κουμπώσει» η ρύθμιση για την Πολυνομία και η κωδικοποίηση της νομοθεσίας. Η αναμόρφωση του παρελθόντος νομικού πλαισίου και η διασφάλιση της καλής και οργανωμένης νομοθέτησης στο μέλλον θα αποτρέψουν την επανάληψη του χάους που επικρατεί σήμερα.

Αυτό είναι το συνολικό σχέδιο, που σε συνδυασμό με τις μεταρρυθμιστικές δράσεις για την περιστολή της γραφειοκρατίας και της διαφθοράς, την ηλεκτρονική διακυβέρνηση, κοκ θα αποτελέσει και το πιο ουσιαστικό θεμέλιο της προσέλκυσης, επιτάχυνσης και απλούστευσης διαδικασιών υλοποίησης επενδύσεων στη χώρα.

Κυρίες και κύριοι βουλευτές,
Η συγκυρία είναι δύσκολη. Αλλά πρέπει και πάλι να πιστέψουμε στους εαυτούς μας.

Είμαστε μια κυβέρνηση που δεν αναβάλλει τις δύσκολες αποφάσεις για το μέλλον. Που δεν φοβάται να αναμετρηθεί με κατεστημένες νοοτροπίες, οργανωμένα συμφέροντα και οπισθοδρομικές αντιλήψεις που κρατούσαν τη χώρα καθηλωμένη για δεκαετίες. Που δεν φοβάται να συγκρουστεί και με τα λάθη του δικού της παρελθόντος.

Σας καλούμε για τη μέγιστη δυνατή συναίνεση στη μάχη κατά της ιδιοτέλειας και του παρασιτισμού. Ή η πολιτεία μας θα τα πατάξει ή θα χαθούν οι πολιτικοί λόγω αναξιοπιστίας.
Εκφράζω από την καρδιά μου την ελπίδα και την πίστη ότι θα παλέψουμε μαζί για να διαλύσουμε την καταχνιά.

Γιατί δεν υπάρχει επιτυχία χωρίς στόχο και πίστη σε αυτόν. Και δεν υπάρχει πρόοδος χωρίς προσπάθεια.

Σας ευχαριστώ όλους.