Παρακολουθώντας την εξέλιξη της ευρωπαϊκής κρίσης χρέους, τα συνεχή μπροςπίσω της Ευρώπης, αλλά και τον τρόπο με τον οποίο εξελίσσεται η επίθεση των αγορών, καταλαβαίνει κανείς ότι πολλά στοιχεία αυτής είναι υπερβολικά και συνδέονται περισσότερο με τη στάση των ευρωπαϊκών αρχών παρά με οτιδήποτε άλλο.

Κατά γενική ομολογία τα θεμελιώδη οικονομικά μεγέθη της ευρωζώνης είναι απείρως καλύτερα από εκείνα της αμερικανικής οικονομίας. Δημοσιονομικά η Ευρώπη είναι σε πολύ καλύτερη θέση από την Αμερική, αλλά στο πεδίο της ανταγωνιστικότητας και της ανάπτυξης οι βασικές ευρωπαϊκές χώρες υπερτερούν.

Με εξαίρεση την περιφέρεια οι υπόλοιπες περιοχές της Ευρώπης έχουν περιορισμένα ελλείμματα και ελάχιστα χρέη που δεν δικαιολογούν την πίεση των αγορών και την ανοχή των ευρωπαϊκών αρχών. Αλλά και η περιφέρεια της Ευρώπης, αυτή που υποτίθεται ότι έχει μέγα πρόβλημα, αντιπροσωπεύει πολύ μικρό κομμάτι της ευρωπαϊκής οικονομίας. Και οι τρεις θεωρούμενες προβληματικές χώρες δεν ξεπερνούν το 6% του ευρωπαϊκού ΑΕΠ, αποτελούν ένα πολύ μικρό κομμάτι της ευρωζώνης. Ακόμη και να πτώχευαν, λογικώς δεν θα έπρεπε να θέσουν υπό αίρεση και αμφισβήτηση την ευρωζώνη, η οποία ενσωματώνει πλούτο, αξίες και δυνατότητες που ξεπερνούν και υπερκαλύπτουν τα όποια ελλείμματα και χρέη. Επίσης όσοι οικτίρουν την Ευρώπη οφείλουν να γνωρίζουν ότι το ευρώ, το ενιαίο ευρωπαϊκό νόμισμα, δεν έχει καν συμπληρώσει δέκα χρόνια και από το 2002, οπότε τέθηκε σε κυκλοφορία, έχει κερδίσει αξιοσέβαστη διεθνή θέση και παρουσία. Τείνει να εξελιχθεί σε αποθεματικό νόμισμα, βρίσκεται στα χαρτοφυλάκια των πιο πλούσιων χωρών του πλανήτη και μπορεί να πει κανείς ότι έχει όλα τα προσόντα να χτυπήσει στα ίσια τη μονοκρατορία του δολαρίου. Το αμερικανικό νόμισμα για να επικρατήσει στις ΗΠΑ χρειάστηκε 160 χρόνια και έναν εμφύλιο πόλεμο. Υπό αυτή την έννοια το ευρώ, παρ΄ ότι έκφραση νομισματικής ένωσης με περιορισμένη οικονομική και πολιτική συνοχή, έχει πετύχει πάρα πολλά. Αξιολογώντας μακροσκοπικά τις τρέχουσες εξελίξεις, νιώθει ο καθείς ότι η Ευρώπη βάλλεται αυτή τη στιγμή επειδή καταδιώκεται από τις πολιτικές αδυναμίες και αβεβαιότητες παρά από οικονομικές. Στις αδυναμίες της ευρωζώνης και στις αγκυλώσεις της Ευρωτράπεζας να δράσει επιθετικά και να απαντήσει αποφασιστικά στην κερδοσκοπία οφείλεται η διάρκεια και η ένταση της αμφισβήτησης. Η εμμονή των Γερμανών στον νομισματικό στόχο και κανόνα εξοπλίζει τους κερδοσκόπους που νιώθουν σχετικά ασφαλείς. Και χθες η ήπια παρέμβαση του κ. Τρισέ επιβεβαίωσε ακριβώς το επιχείρημα των αγορών που θεωρούν ότι μπορούν να ασκούνται σε περιβάλλον ανοιχτό και ελεύθερο. Γνωρίζουν ότι δεν θα ζεματισθούν πιέζοντας την Ευρώπη. Εχει διερωτηθεί κανείς γιατί δεν επιχειρούν το ίδιο και στις ΗΠΑ, η δημοσιονομική θέση των οποίων μοιάζει με αυτή της Πορτογαλίας παρά με εκείνη της Γερμανίας; Προφανώς γιατί οι αγορές ξέρουν ότι με που το επιχειρήσουν θα έχουν απέναντί τους μια κεντρική τράπεζα έτοιμη και ελεύθερη για όλα, ικανή να τους ζεματίσει στην κυριολεξία. Με άλλα λόγια, η Ευρώπη οφείλει κάποια στιγμή να εξελιχθεί πραγματικά σε οικονομική και νομισματική ένωση. Η κρίση και η έντασή της προς τα εκεί σπρώχνουν την Ευρώπη. Είναι θέμα χρόνου η γέννηση μιας πραγματικά κοινής ευρωπαϊκής οικονομικής και νομισματικής πολιτικής. Απλώς οι ωδίνες στην Ευρώπη κρατούν πολύ.

akarakousis@dolnet.gr