Το τρίτο μέρος της τριλογίας Μillennium του σουηδού συγγραφέα Στιγκ Λάρσον, o οποίας χάρη σε αυτήν έγινε διάσημος σε όλον τον κόσμο, χωρίς να προλάβει να γευτεί τη λογοτεχνική του επιτυχία λόγω του πρόωρου θανάτου του, έχει ως θέμα την εκδίκηση της Λίσμπετ Σαλάντερ, της νεαρής γυναίκας που ειδικεύεται στους ηλεκτρονικούς υπολογιστές και μπορεί να υποκλέπτει αρχεία. Εδώ, στο Κορίτσι στη φωλιά της σφήγκας, η Σαλάντερ με τη βοήθεια του δημοσιογράφου Μίκαελ Μπλούμκβιστ βγαίνει από το νοσοκομείο όπου νοσηλευόταν με τραύμα στο κεφάλι από σφαίρα και προσπαθεί να αποδείξει την αθωότητά της για τις κατηγορίες εγκληματικών ενεργειών που της αποδίδονται. Ταυτόχρονα, εκδικείται τον άνθρωπο που είναι υπεύθυνος για πολλούς θανάτους.
Στο πρώτο μέρος, Το κορίτσι με το τατουάζ, ο Λάρσον παρουσιάζει το ζευγάρι των ηρώων που ξεκαθαρίζει μια υπόθεση εξαφάνισης και αποκαλύπτει τα τρομερά μυστικά που κρύβονται σε μια ισχυρή οικογένεια επιχειρηματιών, ενώ στο Κορίτσι που έπαιζε με τη φωτιά , τα τρομερά μυστικά βρίσκονται στην οικογένεια της Σαλάντερ. Η νεαρή κοπέλα στην εφηβεία κλείστηκε σε ψυχιατρική κλινική ως απροσάρμοστη, ενώ δύο άνδρες επηρέασαν και καθόρισαν την ψυχοσύνθεση και τη ζωή της: ο ένας είναι ο πατέρας της, τον οποίο αποπειράθηκε να κάψει ζωντανό επειδή κακοποιούσε τη μητέρα της, και ο άλλος ο ψυχίατρος που την έδενε στο κρεβάτι της κλινικής. Ο συγγραφέας δεν ασχολείται μόνο με τη σεξουαλική εκμετάλλευση των γυναικών, αλλά και με τους διεφθαρμένους πολιτικούς, αλλά και με τους αστυνομικούς που υπερασπίζονται εγκληματίες. Η Λίσμπετ, θύμα της ανδρικής βίας, είναι αμείλικτη εχθρός των ανδρών που χτυπούν τις γυναίκες και εξαιτίας αυτού η σεξουαλικότητά της έχει προσανατολιστεί ανάλογα. Ακριβώς γι΄ αυτό, στα ενδιάμεσα κεφάλαια του μυθιστορήματος ο Λάρσον παραθέτει κείμενα για τις Αμαζόνες, τις τρομερές πολεμίστριες των θρύλων: η Σαλάντερ είναι μια σύγχρονη Αμαζόνα σ΄ έναν κόσμο διεφθαρμένων ανδρών.
Ο ιδιωτικός ντετέκτιβ Εκτορ Μπελασκοαράν πηγαίνει στο Βόρειο Μεξικό, στα σύνορα με τις Ηνωμένες Πολιτείες, αναζητώντας τη Νατάλια, μια ηθοποιό, παλιά του συμφοιτήτρια, απρόσιτη ερωτικά. Αφού περιπλανηθεί σε πόλεις και χωριά, όπου ο θρύλος του δολοφονημένου επαναστάτη Πάντσο Βίγια είναι ακόμη ζωντανός, συναντά κάποιους περίεργους τύπους που καταγίνονται με το εμπόριο ναρκωτικών: έναν ακροδεξιό Αμερικανό, έναν μεξικανό αστυνομικό και έναν ατζέντη της τηλεόρασης. Η Νατάλια όμως δεν είναι πλέον αυτή που ήταν. Πρόκειται για μια πικρή ιστορία για τη χαμένη νιότη, μα και μια σκληρή περιγραφή της προσπάθειας φτωχών Μεξικανών να περάσουν τα σύνορα.
Ο επιθεωρητής Μονταλμπάνο, που διαπιστώνει ότι η μνήμη του εξασθενεί, μπλέκει σε μια παράξενη ιστορία. Μια μέρα, ύστερα από έναν εφιάλτη με μια γυναίκα-άλογο, πληροφορείται την ανεύρεση ενός σκοτωμένου αλόγου. Αυτό τον οδηγεί στη Ρακέλε Εστερμαν, την ιδιοκτήτρια του ζώου. Οταν σε λίγες ημέρες βρίσκεται και ένας νεκρός άνδρας, ο αστυνόμος διαπιστώνει ότι στην υπόθεση είναι αναμεμειγμένη η Μαφία, οπότε παίρνει τα μέτρα του, ενώ οι προϊστάμενοί του επιχειρούν να φορτώσουν το έγκλημα στους άνδρες του.
Η Γουόλτερς ανήκει στη νεότερη γενιά των αγγλίδων αστυνομικών συγγραφέων και ασχολείται με την ψυχολογική διάσταση της συμπεριφοράς των ηρώων της.
Εδώ πρωταγωνιστεί ο υπολοχαγός Τσαρλς Ακλαντ, ο οποίος υπηρετούσε στο Ιράκ. Επιστρέφοντας στην πατρίδα του, ο Ακλαντ εμφανίζεται με κρίσεις επιθετικότητας προς τις γυναίκες και θεωρείται ύποπτος για τη δολοφονία τριών ομοφυλοφίλων. Η Αστυνομία ερευνά τα εγκλήματα, ενώ διάφοροι μάρτυρες πέφτουν σε αντιφάσεις και η μνηστή του Τσαρλς τον αποκαλεί χαμαιλέοντα λόγω των ψυχικών του μεταπτώσεων.
Η πολιτική, το DΝΑ, το έγκλημα
Ο Μάσιμο Καρλότο (Πάδοβα, 1956) ως μέλος μιας αριστερής οργάνωσης κατηγορήθηκε άδικα για έναν φόνο που δεν διέπραξε. Φυγοδίκησε αλλά συνελήφθη και φυλακίστηκε.Αργότερα εμφανίστηκε ως συγγραφέας αστυνομικών βιβλίων με ήρωα έναν πρώην κατάδικο και ντετέκτιβ,τον Αλιγάτορα.Εδώ ο συγγραφέας αφηγείται λογοτεχνικά τον βίο του Μπενιαμίνο Ροσίνι που του ενέπνευσε τον Αλιγάτορα.Η ζωή του ήταν συναρπαστική: πουλούσε την Ουνιτά και τραγουδούσε την Μπαντιέρα Ρόσα,έμπλεξε με λαθρεμπόριο στη θάλασσα,ερωτεύτηκε,διέπραξε ληστείες,κινδύνευσε,φυλακίστηκε, γεύτηκε την ήττα και την προδοσία- ένας έλληνας καπετάνιος του έκλεψε το ταχύπλοο και τιμωρήθηκε σκληρά-,γνώρισε τον εμφύλιο πόλεμο στη Γιουγκοσλαβία.
Κάπου στα σπήλαια των χριστιανών της Καππαδοκίας- σήμερα αποτελούν τουριστικό αξιοθέατο- ανακαλύπτεται το λείψανο μιας κοπέλας η οποία εξαφανίστηκε πριν από 20 χρόνια. Ο επιθεωρητής Τσετίν Ικμέν ξεκινάει από την Κωνσταντινούποληγια να ερευνήσει την υπόθεση.Η εξέταση DΝΑ δείχνει ότι το θύμα πυροβολήθηκε.Δράστης είναι ο άνδρας της ή ο εραστής της; Στην πλοκή εμπλέκονται αρκετά άτομα,ανάμεσά τους και ο αστυνομικός Μεχμέτ Σουλεϊμάν,ο οποίος προσπαθεί να εντοπίσει έναν παρανοϊκό,γνωστό ως «ηδονοβλεψία»,που έχει ως στόχο ομοφυλόφιλους.Η Μπάρμπαρα Νέιντελ είναι Αγγλίδα,επισκέπτεται συχνά την Τουρκία,όπου διαδραματίζονται οι ιστορίες της,και έχει γράψει τα αστυνομικά βιβλία «Το χαρέμι» και «Ο μαρμαρωμένος».
Ο δημοσιογράφος Εϊναρ πηγαίνει μακριά από το Ρέυκιαβικ,στο Βορρά της χώρας του,για να καλύψει την καθημερινότητα των κατοίκων.Εκεί πληροφορείται τον θάνατο μιας νεαρής γυναίκας που βρέθηκε στα παγωμένα νερά ενός ποταμού,ενώ βρίσκεται δολοφονημένος και ένας μαθητής.Ο Εϊναρ μαθαίνει πως στην περιοχή οι νέοι παίρνουν ναρκωτικά,κοπέλες αυτοκτονούν,οι μετανάστες γίνονται αποδέκτες ρατσιστικών σχολίων και μέσα στις οικογένειες κρύβονται μυστικά και ψέματα. Τελικά,αφούαπορρίψει τις διάφορες φήμες, συμπεραίνει πως τα οικονομικά ζητήματα μπορούν να οδηγήσουν σε εγκλήματα.Μέσα από τις νουάρ περιπέτειες του ήρωά του, ο συγγραφέας μιλάει για την Ισλανδία,που αντιμετωπίζει ποικίλα κοινωνικά προβλήματα.
