ΣΚΕΦΘΕΙΤΕ τη ζωή μας χωρίς κινητό τηλέφωνο και χωρίς λάπτοπ. Για πολλούς από εμάς θα ήταν αδιανόητη, ειδικά χωρίς το πρώτο. Αντιλαμβάνεστε τώρα τι κατάσταση επικρατεί όταν τελειώνει η μπαταρία και μας αφήνει στη μέση… Η εξάρτησή μας από τις μπαταρίες των σύγχρονων ηλεκτρονικών συσκευών μεγαλώνει ημέρα με την ημέρα και ειδικά από τις μπαταρίες ιόντων λιθίου που αποτελούν πλέον τον κανόνα. Η εξάρτηση αυτή θα λάβει άλλες διαστάσεις με την κυκλοφορία των νέων «καθαρών» αυτοκινήτων που θα κινούνται αποκλειστικά με τέτοιες μπαταρίες. Το Νissan Leaf και το Chevrolet Volt είναι τα πρώτα από αυτά που θα δούμε
στους δρόμους κατά τους επόμενους μήνες και θα ακολουθήσουν και άλλα,γιατί φαίνεται ότι οι αυτοκινητοβιομηχανίες στρέφονται από τη σημερινή υβριδική τεχνολογία (κινητήρες που λειτουργούν με βενζίνη και μπαταρίες νικελίου) στους κινητήρες που θα «παίρνουν ζωή» αποκλειστικά από τις μπαταρίες λιθίου. Και ποιος είναι αυτός που έχει το περισσότερο λίθιο στον κόσμο; Ο Εβο Μοράλες , ο πρώτος αυτόχθων πρόεδρος της Βολιβίας, της λατινοαμερικανικής χώρας που διαθέτει τα μεγαλύτερα αποθέματα λιθίου στον κόσμο, αλλά δεν τα έχει ακόμη εκμεταλλευθεί. Γιατί όταν συμβεί αυτόδεν αποκλείεται η Βολιβία, η φτωχότερη χώρα της Νότιας Αμερικής, να γίνει η νέα Σαουδική Αραβία! Τηρουμένων των αναλογιών, φυσικά.
Ενα από τα πρώτα πράγματα που εξήγγειλεο Εβο Μοράλες στις αρχές της χρονιάς, όταν ορκιζόταν δεύτερη φορά πρόεδρος της Βολιβίας, ήταν ότι σκοπεύει να εκμεταλλευθεί τα μεγάλα αποθέματα λιθίου της χώρας του. «Χρειαζόμαστε πολλά χρήματα για να εκβιομηχανίσουμε το λίθιο και είμαστε έτοιμοι να διαπραγματευτούμε με ξένους επενδυτές για να εγγυηθούμε τις επενδύσεις τους» είχε τονίσει τότε. Σύμφωνα με επίσημα αμερικανικά στοιχεία (US Geological Survey) η Βολιβία διαθέτει αποθέματα ύψους 5,4 εκατομμυρίων τόνων. Για να καταλάβετε τη διαφορά η Χιλή που θεωρείται αυτή τη στιγμή η μεγαλύτερη εξαγωγός χώρα λιθίου στον κόσμο έχει αποθέματα 3 εκατομμυρίων τόνων. Το πρόβλημα της Βολιβίας όμως έγκειται στην έλλειψη των κατάλληλων υποδομών και επενδύσεων για την επεξεργασία και την εξαγωγή του λιθίου στις μεγάλες αγορές (ΗΠΑ, Κίνα, Ιαπωνία) που κατασκευάζουν τις μπαταρίες. Αυτό σημαίνει ότι το λίθιο παραμένει ανεκμετάλλευτο στις απέραντες αλυκές του Σαλάρ ντε Ουγιούνι, στο νότιο τμήμα της χώρας, και ότι περιμένει τους επενδυτές για να μεταμορφώσουν την περιοχή σε «Ελντοράντο» της Βολιβίας.
Οι πρώτες κινήσεις έχουν γίνει, αλλά ο ιδιότυπος σοσιαλισμός του Μοράλες, σε συνδυασμό με την αβεβαιότητα των ξένων εταιρειών, ύστερα από το κύμα κρατικοποιήσεων των τελευταίων ετών, δεν αποτελούν τους καλύτερους συμβούλους. Τα οφέλη από την εκμετάλλευση είναι όμως τέτοια που κάμπτουν τις όποιες αντιρρήσεις. Η αρχή έγινε από τη βολιβιανή κυβέρνηση, που ετοιμάζει ένα πιλοτικό κέντρο επεξεργασίας του λιθίου κοντά στο χωριό Ρίο Γκράντε, που βρίσκεται στις παρυφές του Σαλάρ ντε Ουγιούνι, μέσω της κρατικής εταιρείας Comibol. Η επένδυση είναι της τάξεως των 4,8 εκατ. ευρώ και όταν ολοκληρωθεί, η μονάδα θα μπορεί να παράγει 20.000- 30.000 τόνους ανθρακικού άλατος λιθίου τον χρόνο, αρχής γενομένης από το 2014.
Την ώρα που ο Μοράλες μένει πιστός στις προεκλογικές εξαγγελίες του και κρατικοποιεί τις ξένες εταιρείες πετρελαίου και τις ξένες εταιρείες παραγωγής ενέργειας που δρουν στη χώρα του έχει τη διορατικότητα να κάνει μια εξαίρεση για το λίθιο. Παρ΄ όλο που η κυβέρνησή του έχει αποκλείσει τη συμμετοχή ξένων επενδυτών στην εκμετάλλευση του λιθίου, το επενδυτικό του σχέδιο παρέχει τη δυνατότητα δημιουργίας ενός μεικτού σχήματος, στο οποίο το κράτος θα έχει συμμετοχή 60%. Ηδη η κυβέρνηση της Βολιβίας βρίσκεται σε συζητήσεις με ξένες εταιρείες- ανάμεσά τους η νοτιοκορεατική LG, η γαλλική Βollor και οι ιαπωνικές Μitsubishi και Sumitomo- για τη δημιουργία περισσότερων μονάδων επεξεργασίας λιθίου. Ο Μοράλες έχει δηλώσει ότι η χώρα του χρειάζεται «εταίρους και όχι αφεντικά» και σε αυτήν τη βάση γίνονται οι σχετικές διαπραγματεύσεις.
Εκτός από τον προφανή ενθουσιασμό για τις αναπτυξιακές ευκαιρίες που προσφέρει στη Βολιβία η εκμετάλλευση του λιθίου, εκφράζονται πάντως και αρκετές επιφυλάξεις για τις οικονομικές προοπτικές του εγχειρήματος καθώς το κόστος της εξόρυξης του μετάλλου από τις βολιβιανές αλυκές είναι τρεις φορές μεγαλύτερο από το αντίστοιχο στη Χιλή. Στις ίδιες αλυκές όπου ενυπάρχει το ανεκμετάλλευτο λίθιο βρίσκονται και τεράστια αποθέματα χλωριδίου του καλίου, που είναι μεν φθηνότερο ως υλικό, αλλά υπάρχει για αυτό μεγάλη ζήτηση επειδή χρησιμοποιείται ευρέως ως λίπασμα. Και επιπλέον η εξόρυξή του είναι πιο εύκολη.
Στο λίθιο όμως υπάρχει το πλεονέκτημα ότι αποτελεί το υλικό του μέλλοντος και η δυναμική που αναπτύσσεται για αυτό είναι μεγάλη. Κάποιοι υποστηρίζουν ότι η ζήτηση θα λάβει εκρηκτικές διαστάσεις σε λίγα χρόνια και ορισμένοι φθάνουν στο σημείο να το συγκρίνουν με το πετρέλαιο ως προς την ενεργειακή σημασία του.
ΗΛΙΚΙΑ: 50 ετών.
ΣΠΟΥΔΕΣ: Στοιχειώδεις, όπως τα περισσότερα παιδιά των αυτόχθονων Ινδιάνων της Βολιβίας. Πήγε πάντως στο Λύκειο, αλλά δεν μπόρεσε να το τελειώσει, επειδή έπρεπε να δουλέψει για να βγάλει το ψωμί του.
ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΚΗ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ: Εργένης. Εχει αποκτήσει δύο παιδιά εκτός γάμου.
ΤΙ ΔΕΝ ΞΕΡΟΥΜΕ ΓΙΑ ΤΟΝ ΜΟΡΑΛΕΣ: Η μητέρα του είχε αποκτήσει επτά παιδιά, αλλά μόνο τρία επέζησαν λόγω της ανέχειας. Σε ηλικία 6 ετών ακολούθησε τον πατέρα του στην Αργεντινή για να πάρει μέρος στη συγκομιδή του ζαχαροκάλαμου. Οταν πήγαινε σχολείο δούλευε παράλληλα στην οικοδομή, σε αρτοποιεία και κάποιες φορές βοσκούσε λάμα.
…ΚΑΙ ΓΙΑ ΤΟ ΛΙΘΙΟ: Το χρησιμοποιούσαν τον 19ο αιώνα για τη θεραπεία της ποδάγρας. Πρόσφατη έρευνα στην Ιαπωνία κατέδειξε ότι οι περιοχές με νερό που περιέχει αυξημένη ποσότητα λιθίου έχουν μικρότερο δείκτη αυτοκτονιών από άλλες που το νερό τους περιέχει κανονικές ποσότητες. Σήμερα το 23% της παγκόσμιας παραγωγής λιθίου προορίζεται για κατασκευή μπαταριών, αλλά το ποσό θα σημειώσει σημαντική αύξηση με τα νέα ηλεκτρικά αυτοκίνητα. Οι μπαταρίες λιθίου έχουν μεγάλη διάρκεια (ως και 15 χρόνια, κάποιες εξελιγμένες μορφές τους) και είναι πιο ελαφρές από τις αλκαλικές.
