ΜΕΙΩΣΗ του αριθμού των στρατιωτών, αναδιαμόρφωση της διοικητικής αλυσίδας, πώληση οικοπέδων και κτιρίων, κλείσιμο ινστιτούτων και ακαδημιών: η μεταρρύθμιση του ρωσικού στρατού, την οποία παρουσίασε στις 14 Οκτωβρίου ο υπουργός Αμυνας Ανατόλι Σερντιούκοφ, αποτελεί πηγή δυσαρέσκειας ανάμεσα στους βαθμοφόρους. «Το βλέπω γύρω μου,οι αξιωματικοί τα έχουν βάλει με την εξουσία. Δεν έχουν καμία εμπιστοσύνη. Ο στρατός αναμένει τον αρχηγό του» λέει ο Βίκτορ Μπαρανέτς, έφεδρος συνταγματάρχης,
ο οποίος είναι σήμερα στρατιωτικός αναλυτής για τη μεγάλης κυκλοφορίας εφημερίδα «Κομσομόλσκαγια Πράβδα». Η μεταρρύθμιση του στρατού, που κυοφορείται την τελευταία εικοσαετία, πήρε συγκεκριμένη μορφή με την ανακοίνωση ενός μεγάλου ξεκαθαρίσματος. Από σήμερα ως το 2012 θα αποστρατευθούν 200.000
αξιωματικοί και 140.000 υπαξιωματικοί. Ούτε οι στρατηγοί δεν γλιτώνουν: οι 200- επί συνόλου 1.104- θα κληθούν να αποχωρήσουν. Είναι αλήθεια ότι ο ρωσικός στρατός, που διαθέτει κατά μέσον όρο έναν αξιωματικό για κάθε δύο στρατιώτες, μετράει πλήθος βαθμοφόρων.
Η ανησυχία είναι μεγάλη ανάμεσα στους καθηγητές των στρατιωτικών ακαδημιών και στο ιατρικό προσωπικό, διότι και γι΄ αυτούς ανακοινώθηκαν μεγάλες περικοπές. Από τις 70 στρατιωτικές σχολές θα διατηρηθούν μόνο οι 10. Κανείς δεν πιστεύει στα μαθήματα «επανειδίκευσης σε τέσσερις μήνες» που έχει υποσχεθεί η ηγεσία. Η ανακοίνωση της ανέγερσης κατοικιών «στη Σιβηρία και στην Απω Ανατολή» για τις οικογένειες των απόστρατων έτυχε πολύ άσχημης υποδοχής, καθώς θεωρήθηκε ως αναγκαστική εξορία.
«Τα πάντα γίνονται στα κρυφά, χωρίς συνεννόηση. Είναι σαν η εξουσία,στην οποία ανήκουν πολλά μέλη των υπηρεσιών ασφαλείας, να φοβάται τον στρατό και να επιθυμεί να τον μεταρρυθμίσει γι΄ αυτόν τον λόγο» λέει ένας υπαξιωματικός που θέλησε να διατηρήσει την ανωνυμία του.
«Ο λαός μας είναι έτοιμος να υπομείνει τα πάντα αλλά πρέπει τουλάχιστον να του εξηγήσουν γιατί γίνονται όλα αυτά» λέει ο Εντβαρντ Βορομπίεφ, συνταγματάρχης εν αποστρατεία, ο οποίος είχε αναλάβει στο παρελθόν την απόσυρση των σοβιετικών δυνάμεων από την Τσεχοσλοβακία. Οι φωνές αυτές δεν εισακούστηκαν και το αρχηγείο των ενόπλων δυνάμεων αποφάσισε να σφίξει τα λουριά. Στις 11 Νοεμβρίου ο αρχηγός τους, στρατηγός Νικολάι Μακάροφ, απαγόρευσε τη διάδοση πληροφοριών για τη μεταρρύθμιση καθώς και τις επαφές των στρατιωτικών με τα μέσα ενημέρωσης.
Απόδειξη της γενικότερης δυσαρέσκειας αποτελεί το γεγονός ότι τρεις υψηλόβαθμοι στρατηγοί – ο Βαλεντίν Κοραμπέλνικοφ, υπ΄ αριθμόν 1 στην Υπηρεσία Πληροφοριών, ο Βλαντίμιρ Ισαάκοφ, υπεύθυνος για τα μετόπισθεν, και ο Βλαντίμιρ Γκοσκόντερα από το Γενικό Επιτελείο- έχουν ήδη υποβάλει την παραίτησή τους, όπως ανέφερε η εφημερίδα «Κομερσάντ» στις 29 Νοεμβρίου. Προσφάτως στο Μουρμάνσκ αξιωματικοί και υπαξιωματικοί βγήκαν στους δρόμους και διέκοψαν την κίνηση σε μια οδική αρτηρία φωνάζοντας συνθήματα εναντίον της μεταρρύθμισης. Το αρχηγείο των ενόπλων δυνάμεων το διαψεύδει.
Η μεταρρύθμιση αποτελεί πραγματική επανάσταση. Προβλέπει τη συμπίεση των παραδοσιακών μονάδων και την αντικατάστασή τους από ταξιαρχίες με λιγότερους άνδρες οι οποίες θα είναι πιο ευέλικτες. «Η διπλή διοικητική αλυσίδα θα καταργηθεί.Ο πόλεμος στην Τσετσενία (σ.σ. 1994-2004) και η σύγκρουση του περασμένου Αυγούστου στον Καύκασο (σ.σ. από τις 7 ως τις 12 Αυγούστου) απέδειξαν ότι το σύστημα αυτό,το οποίο δημιουργήθηκε στη δεκαετία του ΄60,είναι τόσο βαρύ και περίπλοκο ώστε εμποδίζει κάθε γρήγορη λήψη απόφασης» εξήγησε ο Μακάροφ σε συνέντευξη Τύπου στη Μόσχα.
Ο πόλεμος στη Γεωργία ήταν αποκαλυπτικός. Η Μόσχα κέρδισε χάρη στην αεροπορική υπεροχή της, αλλά πήρε και μαθήματα. «Το Πεζικό,η Αεροπορία και η αντιαεροπορική άμυνα βρίσκονται σε άθλια κατάσταση» αναφέρει ο Μπαρανέτς. Υπενθυμίζει ότι έξι αεροπλάνα καταρρίφθηκαν από την αντιαεροπορική άμυνα του εχθρού, μεταξύ των οποίων ένα Τupolev 22, στρατηγικό βομβαρδιστικό με μεγάλο βεληνεκές, πραγματικό ιπτάμενο φρούριο, το οποίο εστάλη στη Γεωργία όχι για να βομβαρδίσει αλλά για αναγνωριστική αποστολή.
Το πόσο ευάλωτος είναι ο στρατός έγινε εμφανές από τις πρώτες ώρες των επιχειρήσεων του Αυγούστου, όταν ο στρατηγός Κρουλόφ , επικεφαλής της φάλαγγας τεθωρακισμένων που κατευθυνόταν προς το Τσχινβάλι, την πρωτεύουσα της Νότιας Οσετίας, τραυματίστηκε σοβαρά από γεωργιανά πυρά. Λίγο νωρίτερα η μονάδα του είχε προσπαθήσει μάταια να έρθει σε επαφή με τη μοσχοβίτικη ιεραρχία. Τα πεπαλαιωμένα μέσα επικοινωνίας δεν λειτουργούσαν. Τελικά η σύνδεση έγινε χάρη στο δορυφορικό τηλέφωνο ενός δημοσιογράφου που ακολουθούσε τον στρατό.
Ενα άλλο τμήμα της μεταρρύθμισης αφορά τον εκσυγχρονισμό του εξοπλισμού και των όπλων. Την 1η Δεκεμβρίου ο ρώσος αναπληρωτής πρωθυπουργός Σεργκέι Ιβανόφ ανακοίνωσε ότι η Ρωσία θα αρχίσει σύντομα τη μαζική παραγωγή του νέου διηπειρωτικού πυραύλου της, του Μπουλάβα, που πιστεύεται ότι εξοπλίζει τα υποβρύχια του ρωσικού στόλου ακόμη και αν, παρ΄ ότι δοκιμάστηκε το 2005, δεν έχει ακόμη τελειοποιηθεί.
Αυτό το κομμάτι της μεταρρύθμισης το εκτιμούν οι αξιωματικοί. «Πρέπει να έχουμε τη δυνατότητα να καταφέρουμε πλήγματα στο έδαφος του εχθρού, η στρατιωτική μεταρρύθμιση πρέπει να πραγματοποιηθεί σε αυτό το πνεύμα» λέει ο έφεδρος στρατηγός Λεονίντ Ιβασόφ, ο οποίος είναι σήμερα πρόεδρος της Ακαδημίας Γεωπολιτικών Προβλημάτων. Για ποιον εχθρό μιλάει; Τις ΗΠΑ; Την Ευρώπη; «Η Δύση δεν θα είναι ποτέ φίλη της Ρωσίας.Πρόκειται για ένα ψέμα που διαδίδεται,αλλά ο πόλεμος του Αυγούστου έδειξε πόσο λάθος είναι αυτό» προσθέτει ο γηραιός στρατηγός. Λυπάμαι «τους δύσμοιρους κατοίκους των χωρών του ΝΑΤΟ, που είναι τόσο παραπληροφορημένοι» .
Η καταδίκη της Δύσης είναι ομόφωνη. Σύμφωνα με τον Μπαρανέτς, «ο Σαρκοζί και ο Μεντβέντεφ μπορούν να αγκαλιάζονται όσο θέλουν,όμως τα συμφέροντά μας θα αποκλίνουν πάντα» . Οσο για τις χώρες που βρίσκονταν στην παλαιά σφαίρα επιρροής της Σοβιετικής Ενωσης, όπως η Πολωνία και οι χώρες της Βαλτικής που εντάχθηκαν στο ΝΑΤΟ, «μόλις ο στρατός ανακτήσει τη δύναμη που είχε τη σοβιετική εποχή,θα έρθουν γονατιστές και θα μας εκλιπαρούν να γίνουν σύμμαχοί μας».