Ο Δημήτριος Βικέλας στο τεύχος της 1ης Ιανουαρίου 1899 του πρωτοποριακού εντύπου με αποκλειστικά αθλητικό περιεχόμενο «Ποδηλατική και Αθλητική Επιθεώρησις της Ανατολής» ανέπτυξε με επιστολιαίο κείμενο την αθλητική φιλοσοφία του. Την είχε αναπτύξει στη ροή μιας πενταετίας, από το συνέδριο δηλαδή της Σορβόννης (1894) όπου αποφασίστηκε και η «ανασύστασις» των Ολυμπιακών Αγώνων και ήταν ομόφωνη «ευχή» των συνέδρων για την πρώτη διεξαγωγή των Αγώνων στην Αθήνα του 1896 ως τη δύση του 19ου αιώνα. Ανάμεσα στα σημαντικά που ανέφερε, με άξονα την ανάγκη πλήρους κοινωνικοποίησης της γυμναστικής αλλά και της άθλησης στη μικρή Ελλάδα, κατέγραφε και μια διαζευκτική, στην πράξη, διαφορά ανάμεσα στη γυμναστική και στα σπορ.

***


Εγραφε συγκεκριμένα, απευθυνόμενος στον σπουδαίο φιλαθλητικό άνδρα της εποχής Μιλτιάδη Νεγροπόντη, εκδότη του περιοδικού, εισηγητή της επίσημης αναγνώρισης του ποδοσφαίρου από τον τότε ΣΕΑΓΣ- ΣΕΓΑΣ αργότερα- και υπουργό Οικονομικών στην πρώτη κυβέρνηση του εθνάρχη Ελευθερίου Βενιζέλου: «Καθώς διά της γραμματικής εισαγόμεθα εις την γνώσιν και χρήσιν της γλώσσης,καθώς η εκμάθησις των κανόνων και κλιμάκων της μουσικής προηγείται της εκτελέσεως μελών αρμονικών,ούτω και η Γυμναστική δύναται να θεωρηθεί ως εισαγωγική προπαίδευσις για τον Αθλητισμόν». Και προσθέτει: «Η αγγλική λέξις sport σημαίνει κυριολεκτικώς παίγνιον.Κατά τούτο διαφέρει ο Αθλητισμός της Γυμναστικής,τουτέστιν δεν θεωρείται “μάθημα” αλλ΄ ως διασκέδασις ασκεί το σώμα και επιδρώσα επί της ψυχής.Τα αποτελέσματα των sport συνοψίζονται διά του αρχαίου ρητού!Ευ έχειν το σώμα και την ψυχήν…». Πού να φανταζόταν ο μεγάλος Ελληνας της Ευρώπης ποια θα ήταν η εξέλιξη του sport με την παγκοσμιοποίηση, τον γιγαντισμό αλλά και τις πλείστες παρενέργειες, πολλές από τις οποίες διαβρώνουν το σώμα και την ψυχή.

***
Και τώρα περνάμε σε μια λίαν αξιόλογη και αξιοσύστατη προσφορά, όχι μόνο ως ιστορική καταγραφή (μαζί σχολιασμό) της ροής της ελληνικής γυμναστικής επί 180 χρόνια, αλλά και αυτή είναι ουσιώδης αρετή του έργου και της συνάφειας με την κοινωνία και του περίγυρού της και πέραν της σχολικής έννοιας ερευνητική εργασία θεμελιωμένη στην αθλητική επιστήμη, στην κοινωνιολογία, στη δημόσια διοίκηση και στην Ιστορία σ΄ όλες τις παραμέτρους. Ο Ευστάθιος Ζάννας σε ανάπτυγμα τριακοσίων μεγάλου σχήματος σελίδων και τίτλο «Η εξέλιξη του θεσμού της Γυμναστικής και των αγωνιστικών δραστηριοτήτων στο Εκπαιδευτικό Σύστημα από την ίδρυση του ελληνικού κράτους» καλύπτει ένα πάντα καίριο και σημαντικότατο πρόβλημα στη ζωή του τόπου μας. ***
Σε δύο μέρη, επτά κεφαλαίων, ο συγγραφέαςερευνητής και φυσικά αθλητικός επιστήμονας συνθέτει πανοραμική εικόνα της διαχρονικότητας της ελληνικής γυμναστικής ως σημαίνοντος παράγοντα του όλου εκπαιδευτικού συστήματος με επίμετρο τη σημερινή θέση της γυμναστικής στο εκπαιδευτικό κύκλωμα όπου, καθώς είναι τοις πάσι γνωστό, απαιτούνται ριζικά και προπαντός αποτελεσματικής εφαρμογής μέτρα ώστε η γυμναστική να αποκτήσει ακτινοβολία και επίδραση σ΄ έναν πολυσύνθετο ρόλο σωματικής, ψυχικής και κοινωνικής προσφοράς. Ιστορικό και ερευνητικό, το όλο έργο του Ευστ. Ζάννα καλύπτει τη διαχρονικότητα της γυμναστικής στη σχολική ζωή και συγκεκριμενοποιεί τον αναμορφωτικό προσανατολισμό και στις δύο όψεις του νομίσματος. Τον ρόλο του αθλητικού επιστήμονα (γυμναστή) και την κοινωνική συνεισφορά σε μια σχολική ζωή η οποία έχει ανάγκη άμεσης και αποτελεσματικής ψυχοσωματικής οξυγόνωσης της νιότης.