Σε ιστορικά χαμηλά επίπεδα βρίσκεται ο δείκτης οικονομικού κλίματος στη χώρα μας, καταδεικνύοντας την απογοήτευση και την απαισιοδοξία τόσο των επιχειρηματιών όσο και των καταναλωτών, αφού και ο δείκτης καταναλωτικής εμπιστοσύνης βρίσκεται πλέον στο ναδίρ.

Ο δείκτης οικονομικού κλίματος στην Ελλάδα υποχωρεί για ένατο συνεχή μήνα και διαμορφώνεται πλέον στις 66,7 μονάδες από τις 72,9 μονάδες τον Οκτώβριο, καταγράφοντας νέο χαμηλό ρεκόρ όλων των εποχών. Ολοι οι δείκτες στους επί μέρους τομείς της οικονομίας της χώρας μας υποχωρούν, ενώ στασιμότητα σε σχέση με τα απίστευτα χαμηλά επίπεδα του Οκτωβρίου παρουσιάζει η καταναλωτική εμπιστοσύνη. Συνέπεια της συνεχούς υποχώρησης της ζήτησης στο σύνολο της οικονομίας είναι και η διαμόρφωση αποπληθωριστικών προσδοκιών για το επίπεδο των τιμών στους περισσότερους κλάδους της εγχώριας οικονομίας, γεγονός που αναμένεται και από την πλευρά των καταναλωτών. Στη Βιομηχανία, οι προβλέψεις για την πορεία της παραγωγής και της ζήτησης υποχωρούν έντονα, με τα αποθέματα όμως να περιορίζονται έστω και οριακά και αυτό επειδή πλέον οι βιομηχανίες έχουν μειώσει τον ρυθμό παραγωγής, αφού δεν προσδοκούν ιδιαίτερες πωλήσεις το 2009.

Στις υπηρεσίες εξασθενούν οι θετικές εκτιμήσεις για την πορεία των εργασιών των επιχειρήσεων και τη ζήτηση, ενώ μειώνονται δραματικά οι προβλέψεις για την εξέλιξη της ζήτησης το πρώτο εξάμηνο του 2009. Επίσης, στο λιανικό εμπόριο οι εκτιμήσεις για τις τρέχουσες πωλήσεις είναι εξαιρετικά χαμηλές, όπως συμβαίνει άλλωστε και με τις προβλέψεις για την εξέλιξή τους τους επόμενους μήνες. Στις κατασκευές το επίπεδο πρόβλεψης των νέων εργασιών κρίνεται πάρα πολύ χαμηλό, ενώ εξαιρετικά δυσμενείς είναι και οι προβλέψεις για την απασχόληση του κλάδου.

Η καταναλωτική εμπιστοσύνη παραμένει σε πρωτοφανή απογοητευτικά επίπεδα και σταθεροποιείται σε αυτά, ίσως διότι δεν περισσεύει άλλη απαισιοδοξία στους καταναλωτές.

Οι μεν προβλέψεις για την οικονομική κατάσταση, έχοντας προσεγγίσει ήδη τον «βυθό», παραμένουν αμετάβλητες, οι προβλέψεις για την ανεργία όμως είναι σαφώς δυσμενέστερες.

Εξάλλου, ο δείκτης οικονομικού κλίματος τον Νοέμβριο σημειώνει νέα ισχυρή υποχώρηση, τόσο στην Ευρωπαϊκή Ενωση όσο και στην ευρωζώνη, συνεχίζοντας την πτωτική πορεία των προηγούμενων μηνών. Συγκεκριμένα, υποχωρεί κατά 6,7 μονάδες στην ΕΕ και κατά 5,1 μονάδες στην ευρωζώνη και διαμορφώνεται στις 70,5 και 74,9 μονάδες, αντιστοίχως, τη χαμηλότερη τιμή του για την ΕΕ από τον Ιανουάριο του 1985 και για την ευρωζώνη από τον Αύγουστο του 1993.

Σε όλες τις χώρες ανεξαιρέτως καταγράφεται επιδείνωση του κλίματος με εντονότερη να είναι η υποχώρηση του δείκτη στο Ηνωμένο Βασίλειο, στην Πολωνία, στη Γερμανία και στην Ολλανδία, ενώ πιο ήπια πτώση καταγράφεται στη Γαλλία, στην Ιταλία και στην Ισπανία. Στην Ελλάδα, ο δείκτης υποχωρεί κατά 6,2 μονάδες, επίδοση που φέρνει τη χώρα στη 18η θέση ανάμεσα στα υπόλοιπα ευρωπαϊκά κράτη, με την Ουγγαρία να καταλαμβάνει τη δυσμενέστερη θέση, παρουσιάζοντας τον Νοέμβριο τη χαμηλότερη τιμή του δείκτη πανευρωπαϊκά.