Η ΕΠΙΛΟΓΗ σταθερού ή κυμαινόμενου επιτοκίου για προσωπικό, καταναλωτικό και στεγαστικό δάνειο αποτελεί ένα δίλημμα που είναι δύσκολο να απαντηθεί από τον απλό καταναλωτή και μάλιστα σήμερα, σε μια περίοδο αβεβαιότητας. Από τη μία πλευρά υπάρχει ως δεδομένο η πολιτική μείωσης των επιτοκίων καταθέσεων και χορηγήσεων από πλευράς τραπεζών, μια πολιτική που μόλις σε ένα δωδεκάμηνο κατάφερε να μειώσει σημαντικά τα επιτόκια.
Από την άλλη όμως πλευρά, διαγράφεται ένα εύλογο ερώτημα: Σε περίπτωση που δεν επιτευχθεί ο στόχος της οικονομικής πολιτικής για πτώση του πληθωρισμού στο 4,5%, πώς θα αντιδράσουν οι τράπεζες; Μια έστω και μικρή άνοδος των επιτοκίων χορηγήσεων θα πρέπει να είναι αναμενόμενη. Αλλά και στην περίπτωση που δεν συμβεί κάτι τέτοιο, θα συνεχίσουν τα επιτόκια μακροπρόθεσμα να μειώνονται; Υπάρχει, δηλαδή, περαιτέρω περιθώριο μείωσης μετά την πτώση που είχαν τα επιτόκια το τελευταίο δωδεκάμηνο;
Και φυσικά μαζί με τα ερωτήματα αυτά μπαίνει και το παραπάνω δίλημμα για το αν ο καταναλωτής θα πρέπει να προτιμήσει σταθερό ή κυμαινόμενο επιτόκιο.
* * * Τα δάνεια σταθερού επιτοκίου προσφέρουν στον καταναλωτή το πλεονέκτημα ότι μπορεί να προγραμματίσει καλύτερα τα οικονομικά του, αφού θα γνωρίζει ανά πάσα στιγμή τι θα πληρώνει κάθε μήνα. Αλλωστε στην περίπτωση που θα διάλεγε κυμαινόμενο επιτόκιο, μια απότομη άνοδος θα μπορούσε να έχει αρνητικά αποτελέσματα. Μάλιστα η διεθνής εμπειρία έχει να καταδείξει πολλά παραδείγματα νοικοκυριών τα οποία κυριολεκτικά «τινάχθηκαν» στον αέρα από τις απότομες ανόδους των επιτοκίων. Από την πλευρά τους οι τράπεζες, έχοντας υπόψη την τάση ορισμένων καταναλωτών που δεν θέλουν να αισθάνονται ανασφαλείς, προσφέρουν δάνεια σταθερού επιτοκίου για μερικά χρόνια (συνήθως πέντε), το οποίο διαμορφώνεται σε σημαντικά χαμηλότερα επίπεδα από το κυμαινόμενο, ως και τέσσερις – πέντε μονάδες. Χαρακτηριστικό παράδειγμα της περιπτώσεως αυτής αποτελούν τα στεγαστικά δάνεια της Κτηματικής Τράπεζας όπου το σταθερό επιτόκιο για τα πέντε πρώτα χρόνια 15ετούς δανείου είναι 11,4% ενώ το κυμαινόμενο είναι 15,25%.
* * * Από την άλλη πλευρά, αν ανήκετε στην κατηγορία αυτών που πιστεύουν ότι, παρά τη χαμηλή διαμόρφωση των επιτοκίων και του πληθωρισμού, υπάρχει περαιτέρω περιθώριο για πτώση, μπορείτε να επιλέξετε τη λύση του κυμαινόμενου επιτοκίου. Και για την περίπτωση αυτή οι τράπεζες έχουν προνοήσει. Πολλά χρηματοπιστωτικά ιδρύματα προσφέρουν προς τους καταναλωτές δάνεια κυμαινόμενου επιτοκίου, ακόμη και μικρής διάρκειας, όχι μόνο στεγαστικά αλλά και καταναλωτικά. Ετσι, αν κάποιος έχει την πεποίθηση ότι μπορεί να ωφεληθεί έστω και βραχυπρόθεσμα από μια μείωση των επιτοκίων, μπορεί να συνάψει τέτοιου είδους δάνεια. Εκτός όμως των άλλων παραγόντων, θα πρέπει να μελετήσει τον χρόνο στον οποίο η μείωση του επιτοκίου περνά στη δόση του δανείου.
* * * Αναφερόμενος στο παραπάνω «δίλημμα» ο κ. Γ. Αλβέρτης, διευθύνων σύμβουλος του τομέα καταναλωτικών προϊόντων της Eurobank, η οποία προσπαθεί να κάνει μια δυναμική είσοδο στον χώρο των καταναλωτικών αλλά και των στεγαστικών δανείων, λέει ότι το παραπάνω ερώτημα θα πρέπει να τίθεται από τους ενδιαφερομένους να συνάψουν στεγαστικό δάνειο. «Η επιλογή του τύπου του δανείου, δηλαδή με σταθερό ή κυμαινόμενο επιτόκιο», επισημαίνει ο ίδιος, «εξαρτάται κατ’ αρχήν από την επιθυμητή διάρκεια αποπληρωμής. Οταν αυτή είναι μακροπρόθεσμη, τότε η επιλογή κυμαινόμενου επιτοκίου είναι κατά κανόνα πιο συμφέρουσα σε ένα περιβάλλον πτωτικών τάσεων των επιτοκίων, όπως αυτό που υπάρχει τώρα στην Ελλάδα».
«Τα κυμαινόμενα επιτόκια», προσθέτει, «αναπροσαρμόζονται ανάλογα με τις συνθήκες της αγοράς και έτσι ο καταναλωτής μπορεί να εκμεταλλευθεί την πτώση των επιτοκίων και να πληρώνει λιγότερους τόκους. Τα δάνεια με σταθερό επιτόκιο μπορεί να συμφέρουν για μικρότερα χρονικά διαστήματα, όπου η πτώση των επιτοκίων δεν θα είναι τόσο ραγδαία που να υπερκαλύψει το κατ’ αρχήν χαμηλότερο επιτόκιο».
