Το σενάριο του πρώην συμβούλου εθνικής ασφαλείας των ΗΠΑ Ζμπίγκνιου Μπρεζίνσκι προβλέπει έναν «συνεταιρισμό» στην Ευρασία των ΗΠΑ, της Ευρωπαϊκής Ενωσης και της Ρωσίας
Η Ρωσία του Πούτιν κέρδισε, στο πεδίο της μάχης, τη δυτικόφιλη Γεωργία και με τη συνδρομή της Ευρωπαϊκής Ενωσης επέβαλε τους όρους της για την «ειρήνη». Το προηγούμενο του Κοσόβου ανοίγει τον δρόμο για την επισημοποίηση της ανεξαρτησίας της Νότιας Οσετίας και της Αμπχαζίας…
Οι στρατηγικοί στόχοι της Ρωσίας είναι σαφείς. Διεκδικεί αποφασιστικό ρόλο στην πλούσια σε πετρέλαια και φυσικό αέριο περιοχή του Καυκάσου. Ασαφείς είναι, ακόμη, οι μελλοντικές επιπτώσεις του πενθήμερου πολέμου στο μαλακό υπογάστριο της Ρωσίας και κυρίως στις σχέσεις Μόσχας- Βρυξελλών- Ουάσιγκτον.
Πολλοί έσπευσαν να προβλέψουν νέο γύρο «Ψυχρού Πολέμου», αξιοποιώντας ως επιχειρήματα τις «σκληρές» δηλώσεις που αντηλλάγησαν μεταξύ του Πούτιν και του Μπους! Δηλώσεις που δεν είχαν ούτε συνέπειες ούτε συνέχεια…
Το γεγονός ότι ο φιλοπόλεμος Μπους περιορίστηκε σε φραστική καταδίκη της στρατιωτικής αντίδρασης της Ρωσίας στην επιπόλαιη πρωτοβουλία του προστατευομένου του Σαακασβίλι να βομβαρδίσει τη Νότια Οσετία έχει τη δική του προϊστορία…
Στην αμερικανορωσική «Κοινή Διακήρυξη της Νέας Στρατηγικής Σχέσης» του 2002, με τις υπογραφές του Μπους και του Πούτιν, αναφέρονται και τα εξής: «Στην Κεντρική Ασία και στον Νότιο Καύκασο αναγνωρίζουμε το κοινό μας συμφέρον να προωθηθούν η σταθερότητα, η κυριαρχία και η εδαφική ακεραιότητα των εθνών της περιοχής». Η αναφορά σε «έθνη» και όχι κράτη ουσιαστικά νομιμοποιεί τη χρήση οιωνδήποτε μέσων από τη Ρωσία για την προστασία της κυριαρχίας και εδαφικής ακεραιότητας των ρώσων υπηκόων της Νότιας Οσετίας. Ισως σε αυτή τη «Διακήρυξη» να οφείλεται και η «φραστική αντίδραση»- ουσιαστικά ανοχή-των Ρώσων στην εισβολή των Αμερικανών στο Ιράκ και τη διαδοχή τους στο Αφγανιστάν, αλλά και λίγα χρόνια, προηγουμένως, στον πόλεμο στον Περσικό Κόλπο.
Οσοι έχουν διαβάσει το τελευταίο βιβλίο του Ζμπίγκνιου Μπρεζίνσκι, που πρωτοκυκλοφόρησε το 2004, δεν εξεπλάγησαν από τα γεγονότα στη Γεωργία. «Η αμερικανική ενασχόληση με την εξέγερση στο Ιράκ», γράφει, «για να μην αναφερθούμε στην αυξανόμενη ένταση μεταξύ Αμερικής και Ιράν, θα μπορούσε να δελεάσει τη Μόσχα αφενός μεν να επαναλάβει τις πιέσεις που ασκούσε παλιότερα στη Γεωργία και στο Αζερμπαϊτζάν προκειμένου να εγκαταλείψουν τις φιλοδοξίες τους να συμπεριληφθούν στην ευρωατλαντική κοινότητα, αφετέρου δε να εντείνει τις προσπάθειές της για να υπονομευθεί οιαδήποτε σταθερή αμερικανική πολιτική και στρατιωτική παρουσία στην Κεντρική Ασία. Και αυτό θα καθιστούσε ακόμη πιο δύσκολη την απόπειρα των ΗΠΑ να στρατεύσουν τα κράτη της περιοχής σε έναν ευρύτερο περιφερειακό αγώνα για την καταπολέμηση του ισλαμικού φονταμενταλισμού στο Αφγανιστάν και στο Πακιστάν». Ισως σε αυτό το βιβλίο του Μπρεζίνσκι να βρίσκεται μια άλλη απάντηση στους προβληματισμούς για την επόμενη ημέρα της πολεμικής αναμέτρησης Ρωσίας- Γεωργίας. Τίτλος του βιβλίου: «Παγκόσμια Κυριαρχία ή Παγκόσμια Ηγεσία». Γνωστός ο συγγραφέας από τη θητεία του (1977-81) ως συμβούλου εθνικής ασφαλείας του προέδρου των ΗΠΑ και από μια σειρά βιβλία για τη γεωστρατηγική της Αμερικής. Από τα σημαντικότερα και η «Μεγάλη Σκακιέρα», που αναφέρεται, κυρίως, στα «Βαλκάνια» της Ευρασίας.
Και στα δύο αυτά βιβλία ξετυλίγει τα σενάρια με βάση την άποψη ότι στην πολιτική τα πράγματα είναι όπως στη ζωή: κάποια μέρα όλα παρακμάζουν. Συνεπώς: «Και στο τέλος, έστω κι αν αυτό δεν έρθει σύντομα, η παγκόσμια κυριαρχία της Αμερικής θα εξασθενήσει. Κατά συνέπεια, δεν είναι πολύ νωρίς για τους Αμερικανούς να προσπαθήσουν να προσδιορίσουν τη μορφή της διάδοχης κατάστασης της ηγεμονίας τους».
Στο τελευταίο βιβλίο του, όπως προκύπτει και από τον τίτλο, διερευνά το δίλημμα «Παγκόσμια Κυριαρχία ή Παγκόσμια Ηγεσία» και καταλήγει στο συμπέρασμα ότι οι ΗΠΑ δεν θα μπορέσουν για πολλά ακόμη χρόνια να διατηρήσουν την «Παγκόσμια Κυριαρχία» και συνεπώς οφείλουν εγκαίρως να επιλέξουν την «Παγκόσμια Ηγεσία».
Αυτή η επιλογή σημαίνει συνεργασίες και κατανομή δύναμης. Προτείνει για την Ευρωπαϊκή Ενωση τον ρόλο του «προγεφυρώματος» προς την Ευρασία, αλλά και «σαφή δέσμευση της Αμερικής ότι θα αποδεχθεί τελικά την Ευρώπη ως παγκόσμιο εταίρο της Αμερικής» και «προοδευτική προσαρμογή στη γαλλική άποψη για την κατανομή δύναμης εντός των διατλαντικών θεσμών».
«Η Ρωσία», γράφει, «είναι πολύ αδύναμη για να ανακτήσει την αυτοκρατορική κυριαρχία στην περιοχή ή να αποκλείσει άλλους από αυτή, αλλά επίσης είναι πολύ κοντά και πολύ ισχυρή για να αποκλειστεί… Ο αποκλεισμός της Ρωσίας από την περιοχή δεν είναι ούτε επιθυμητός ούτε δυνατός, όπως και η υποδαύλιση της εχθρότητας μεταξύ των νέων κρατών της περιοχής και της Ρωσίας».
Και η Ρωσία στο ΝΑΤΟ; Γιατί όχι; Η Ρωσία- συμπεραίνει ο Μπρεζίνσκι- «είναι πολύ πιθανό να αποτελέσει πρόβλημα, εκτός και αν η Αμερική δημιουργήσει ένα περιβάλλον το οποίο βοηθά να πειστούν οι Ρώσοι ότι η καλύτερη επιλογή για τη χώρα τους είναι μια όλο και πιο οργανική σχέση με τη διατλαντική Ευρώπη».
Με βάση τα σενάρια του αμερικανού ειδικού στη Γεωστρατηγική μάλλον άνοιξε η διαδικασία για τον «συνεταιρισμό» στην Ευρασία των ΗΠΑ, της Ευρωπαϊκής Ενωσης και της Ρωσίας. Εκτός και αν εκλεγεί ο Κέιν και τα «πάει όλα πίσω», στον «Ψυχρό Πόλεμο»!
gromaios@otenet.gr
