Οι νέοι φόβοι ότι θα υπάρξουν περαιτέρω διαγραφές ζημιών στον χρηματοπιστωτικό τομέα και η ανάκαμψη της τιμής του πετρελαίου διέψευσαν τις προσδοκίες των επενδυτών ότι τα χειρότερα της πιστωτικής κρίσης, που έχει ήδη εισέλθει στον δεύτερο χρόνο της, έχουν περάσει και ότι οι τιμές ενέργειας έχουν δει τα υψηλότερά τους επίπεδα. Η κάθετη πτώση της τιμής του αργού και το «ράλι» των μετοχών του τραπεζικού τομέα λόγω των καλών αποτελεσμάτων στους αμερικανικούς τραπεζικούς κολοσσούς Wells Fargo και JΡ Μorgan είχαν δημιουργήσει μια ανακούφιση στους επενδυτές. Σημειωτέον ότι οι μετοχές του τραπεζικού τομέα στις ΗΠΑ είχαν κερδίσει γύρω στο 25% τις τελευταίες ημέρες. Ταχύτατα ωστόσο ανετράπη το κλίμα αυτό, με συνέπεια τα χρηματιστήρια να αρχίσουν να κατρακυλούν τις τελευταίες δύο κυρίως ημέρες των συναλλαγών. Σοκ προκάλεσαν στους επενδυτές οι δυσοίωνες προοπτικές του τραπεζικού τομέα των ΗΠΑ τις οποίες επεσήμανε ένας από τους διασημότερους γκουρού ο Μπιλ Γκρος, διαχειρίζεται τον κολοσσιαίο Ρimco, το μεγαλύτερο αμοιβαίο κεφάλαιο σταθερού εισοδήματος στον κόσμο. Σε επιστολή που απέστειλε προς τους πελάτες του ο κ. Γκρος προειδοποίησε ότι η κατάρρευση των τιμών των αμερικανικών κατοικιών θα κοστίσει 1 τρισ. δολάρια στον χρηματοπιστωτικό τομέα. Επίσης ο κ. Γκρος εκτιμά ότι ένα σύνολο ενυπόθηκων δανείων ύψους 5 τρισ. δολαρίων υπάγεται στην «κατηγορία των ρισκαδόρικων αξιών». Οι εκτιμήσεις αυτές υποδηλώνουν ότι ως τώρα έχει δημοσιοποιηθεί λιγότερο από το ήμισυ των πιστωτικών ζημιών. Από τις αρχές του 2007 οι τράπεζες και οι άλλες εταιρείες που δραστηριοποιούνται στον χρηματοπιστωτικό τομέα έχουν αναφέρει διαγραφές και απώλειες ύψους 467,9 δισ. δολαρίων σύμφωνα με τα στοιχεία του Βloomberg. Στη Γερμανία επίσης μία από τις κορυφαίες εταιρείες του χρηματοπιστωτικού τομέα η Μunich Re προειδοποίησε χθες τους επενδυτές για απαισιόδοξα οικονομικά αποτελέσματα. Και δεν έφθανε το αρνητικό γεγονός μιας παρατεταμένης πιστωτικής κρίσης, κατάφωρο πλήγμα δέχθηκε και η αισιοδοξία για χαμηλότερες τιμές πετρελαίου.
Παρά το γεγονός ότι η αλματώδης άνοδος της τιμής του οφειλόταν κατά μεγάλο μέρος στα πυρετώδη παιχνίδια των hedge funds και των άλλων θεσμικών και ιδιωτικών κερδοσκοπικών κεφαλαίων, η αλήθεια είναι ότι η τιμή του είχε φθάσει σε επίπεδα τα οποία δεν ήταν διατηρήσιμα ακόμη και στην περίπτωση της ταχύτατα αυξανόμενης ζήτησης από τις διψασμένες για ενέργεια αναδυόμενες αγορές. Επιπλέον οι τιμές του πετρελαίου υποχώρησαν αφού έγινε φανερό ότι ήταν ασήμαντη η διατάραξη στην παραγωγή πετρελαίου στον Κόλπο του Μεξικού από την καταιγίδα Ντόλι· σε συνδυασμό με τα στοιχεία που κατέδειξαν ότι τα αποθέματα πετρελαίου στις ΗΠΑ είναι υψηλότερα από τα αναμενόμενα. Η περίοδος όμως των θυελλών και των τυφώνων της Καραϊβικής είναι σε εξέλιξη. Σε περίπτωση δε που αποδειχθούν σφοδρά έστω και μόνο κατά το ήμισυ του καταστρεπτικού χρόνου της Κατρίνα και της Ρίτα το 2005, τότε η τιμή του πετρελαίου θα ανέλθει.
Πάντως ορισμένοι αναλυτές υποστηρίζουν ότι με τις ανεπτυγμένες οικονομίες της Δύσης να βρίσκονται σε πραγματικά δύσκολη κατάσταση
Οι αναλυτές της Lehman Βrothers «βλέπουν» το αργό στα 110 δολ. το βαρέλι το τελευταίο τρίμηνο και στα 90 δολάρια το α΄ τρίμηνο του 2009
είναι πιθανόν η παγκόσμια ζήτηση τελικά να σημειώσει επιβράδυνση σε τέτοιο βαθμό ώστε να απαλύνει τις πιέσεις στις τιμές. Ισχυρίζονται μάλιστα ότι οι τελευταίες ενδείξεις υποδηλώνουν πως αυτό ακριβώς συμβαίνει τώρα. Οι ρυθμοί ζήτησης έχουν ελαττωθεί στις ΗΠΑ και στην Ευρώπη και θα αρχίσουν να γίνονται ηπιότεροι στην Κίνα και στην Ινδία εξαιτίας της τεχνητής ανόδου στις, κρατικά ελεγχόμενες, τιμές της βενζίνης. Σημειωτέον δε ότι οι αναλυτές της Lehman Βrothers προβλέπουν ότι η τιμή του αργού θα περιέλθει στα 110 δολάρια το βαρέλι το τελευταίο τρίμηνο του τρέχοντος έτους και στα 90 δολάρια το βαρέλι το πρώτο τρίμηνο του 2009.
Αν όντως η πρόβλεψη αυτή αποδειχθεί σωστή, τότε η ενίσχυση της παγκόσμιας οικονομίας θα είναι σημαντική. Και τούτο διότι οι τιμές του πετρελαίου έχουν προκαλέσει διπλό χτύπημα στους οικονομικούς ρυθμούς ανάπτυξης. Από τη μία ασκούν σφοδρές πιέσεις στον οικογενειακό και στον επιχειρηματικό προϋπολογισμό και από την άλλη ενισχύουν τον πληθωρισμό και έτσι δένουν τα χέρια των κεντρικών τραπεζιτών, οι οποίοι δεν μπορούν να μειώσουν τα βασικά επιτόκια δανεισμού για να τονώσουν την οικονομική εξασθένηση. Πάντως οι τιμές στις προθεσμιακές αγορές πετρελαίου είναι εξόφθαλμα δύσκολο να προβλεφθούν. Αν όντως οι τιμές του πετρελαίου έχουν φθάσει στο ανώτατο σημείο τους, υπάρχουν αρκετές πιθανότητες τα χειρότερα στο μέτωπο του πληθωρισμού να έχουν περάσει ως το τέλος του έτους. Αυτό θα ανοίξει τον δρόμο στην Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα να μειώσει τα επιτόκια και να εμποδίσει την επιδείνωση της οικονομίας, στη δε κεντρική τράπεζα των ΗΠΑ να μη βιαστεί να προχωρήσει σε σφικτότερη νομισματική πολιτική.
