Ο τούρκος πρωθυπουργός ετοιμάζεται να ανακοινώσει την υποψηφιότητά του για τις προεδρικές εκλογές του Αυγούστου σε μια Τουρκία που διχάζεται όλο και περισσότερο από τον αδιάλλακτο λόγο του Ερντογάν και την συστηματική καταστολή των διαδηλώσεων.
Επισήμως, τίποτε δεν έχει ακόμη ανακοινωθεί. Ωστόσο πλέον δεν υπάρχει αμφιβολία.
Ο ισχυρός άνδρας της χώρας αναμένεται να αποκαλύψει την υποψηφιότητά του στις προεδρικές εκλογές, ο πρώτος γύρος των οποίων θα γίνει στις 10 Αυγούστου και ο δεύτερος -αν δεν εκλεγεί πρόεδρος από τον πρώτο- στις 24. Αυτές θα είναι οι πρώτες εκλογές στην χώρα στις οποίες ο πρόεδρος θα εκλεγεί με άμεση ψηφοφορία.
Την Κυριακή, ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης του Ερντογάν, Μπουλέντ Αρίντς, δεν άφησε κανένα μυστήριο να πλανάται όσον αφορά τον υποψήφιο που θα κατέβει με το Κόμμα Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (AKP). «Γνωρίζετε ποιος είναι, μην με κάνετε να το πω» δήλωσε σε δημοσιογράφους.
Τα ονόματα των πιθανών διαδόχων του στην πρωθυπουργία, στην οποία βρίσκεται από το 2003, έχουν ήδη αρχίσει να κυκλοφορούν στα μέσα ενημέρωσης.
Μεταξύ αυτών, οι αντιπρόεδροι της κυβέρνησης Αλί Μπαμπατζάν ή Μπεσίρ Αταλάι, ή ακόμη ο διευθυντής των υπηρεσιών πληροφοριών, Χακάν Φιντάν. Όλοι τους πιστοί. Ο νυν πρόεδρος Αμπντουλάχ Γκιούλ, ένας μετριοπαθής πολιτικός, ο οποίος έχει πάρει τις αποστάσεις του από τον Ερντογάν, φέρεται να είπε ότι δεν θα λειτουργούσε υπέρ του να διαδεχθεί τον Ερντογάν στην πρωθυπουργία.
Ο Ερντογάν έχει ήδη γνωστοποιήσει ότι δεν σκοπεύει, όπως ο Γκιούλ, να περιοριστεί σε έναν εθιμοτυπικό ρόλο, αλλά ότι θα συνεχίσει να κυβερνάει τη χώρα.
«Έχει ήδη επισημάνει ότι δεν θα είναι ένας πρόεδρος όπως οι άλλοι, ότι σκοπεύει να χρησιμοποιήσει με τον δικό του τρόπο τις εξουσίες που του δίδονται» σχολίασε στο Γαλλικό Πρακτορείο ο Σερκάν Ντεμιρτάς, δημοσιογράφος της εφημερίδας Hurriyet, «ακόμη κι αν τον αποστρέφεται ένα μεγάλο μέρος του πληθυσμού που υποτίθεται ότι εκπροσωπεί».
Και αυτό γιατί, αν και ο προκάτοχός του στην προεδρία άσκησε την θητεία του συσπειρωτικά, ο πρωθυπουργός έχει έρθει αντιμέτωπος με την οργή των τούρκων πολιτών.
Από τότε που ξέσπασε το άνευ προηγουμένου κύμα διαδηλώσεων πριν από έναν χρόνο, το οποίο συγκλόνισε την κυβέρνησή του, ο Ερντογάν κατέστειλε κάθε αμφισβήτηση, λαμβάνοντας μέτρα που κατηγορήθηκαν ότι πλήττουν τις ελευθερίες των πολιτών.
Στο πλήγμα που δέχθηκε τον χειμώνα η φήμη του από ένα σοβαρό σκάνδαλο διαφθοράς, ο Ερντογάν απάντησε με την θεωρία μιας συνωμοσίας που εξύφαναν οι πρώην σύμμαχοί του της οργάνωσης του ιμάμη Φετουλάχ Γκιουλέν, οι οποίοι χαρακτηρίστηκαν «τρομοκράτες» ή «προδότες», όπως και οι διαδηλωτές του Ιουνίου του 2013.
Όπως σημειώνει το Γαλλικό Πρακτορείο Ειδήσεων, το πολωτικό κλίμα λειτούργησε, καθώς επέτρεψε στο ΑKP να σημειώσει μια ευρεία νίκη στις δημοτικές εκλογές της 30ής Μαρτίου (με διαφορά πάνω από 16% από την αξιωματική αντιπολίτευση).
«Η λαϊκιστική και καιροσκοπική αυτή στρατηγική της θυματοποίησης αποφέρει καρπούς την ώρα των εκλογών καθώς οι Τούρκοι αγαπούν αυτούς που χάνουν» σημείωσε ο καθηγητής Ομάρ Τασπινάρ, που διευθύνει το τουρκικό πρόγραμμα Brookings Institution.
«Όμως το AKP έχει κερδίσει όλες τις εκλογές από το 2002» πρόσθεσε, «οπότε προς τι μια τέτοια επιθετικότητα και μια τέτοια αδιαλλαξία;» διερωτήθηκε.
Το περασμένο Σαββατοκύριακο η αστυνομία προέβη σε βίαιη καταστολή διαδηλώσεων στην Κωνσταντινούπολη, όπως και στην Άγκυρα. Χιλιάδες διαδηλωτές ήθελαν να τιμήσουν την πρώτη επέτειο από τις ταραχές στο πάρκο Γκεζί.
Σύμφωνα με την ένωση προοδευτικών δικηγόρων (CHD), τουλάχιστον 126 άνθρωποι προφυλακίστηκαν το Σάββατο μόνο στην Κωνσταντινούπολη.
«Ο τρόπος με τον οποίο η κυβέρνηση μας αντιμετωπίζει είναι όλο και πιο βίαιος» σημείωσε ένας εκπρόσωπος των διαδηλωτών, ο Ταϊφούν Καραμάν. «(Η κυβέρνηση) δεν ξέρει πια τι να κάνει για να εμποδίζει τον λαό να ανακατεύεται στην πολιτική της ίδιας του της χώρας».
Όπως πιστεύουν πολλοί παρατηρητές, μια είσοδος του Ερντογάν στην κούρσα για την προεδρία, χωρίς κάποιον αντίπαλο που να μπορεί να διεκδικήσει σοβαρά από αυτόν την νίκη, αναμένεται να οξύνει ακόμη πιο πολύ το ήδη ηλεκτρισμένο πολιτικό κλίμα στην χώρα.
«Ο πρωθυπουργός θέλει να εκλεγεί πρόεδρος, αλλά δεν μπορεί ούτε να υποστηρίξει τους ανθρώπους που τιμούν εν ειρήνη τα θύματα μιας κινητοποίησης των πολιτών» σημειώνει τη Δευτέρα ο αρθρογράφος Μεχμέτ Γιλμάζ στην εφημερίδα Hurriyet. «Θα ήθελε όλος ο κόσμος να σιωπήσει και να τον ακούει».
