Στη διάρκεια της ζωής σας θα γράψετε εκατοντάδες χιλιάδες, ίσως και εκατομμύρια, μηνύματα στο ηλεκτρονικό ταχυδρομείο. Αλλά τι θα λέγατε αν ξέρατε ότι αυτό θα ήταν το τελευταίο e-mail που θα στέλνατε;
Στην Κίνα, όπου οι δεισιδαιμονίες γύρω από τον θάνατο είναι πολύ διαδεδομένες, νέες ιστοσελίδες επιτρέπουν στους χρήστες του Διαδικτύου να αφήνουν ψηφιακά μηνύματα ακόμη και μετά θάνατον.
Μία από αυτές τις υπηρεσίες ονομάζεται «Life Black Box» (σ.σ.: Μαύρο Κουτί της Ζωής). Η ιδέα είναι απλή: γράφεσαι συνδρομητής και μπορείς να ανεβάσεις στα κρυφά ό,τι θέλεις –μυστικές φωτογραφίες, τυχαίες σκέψεις, ευαίσθητα προσωπικά αρχεία ή τελευταίους αποχαιρετισμούς. Μόνο όταν αφήσεις τον μάταιο τούτο κόσμο, η ιστοσελίδα στέλνει αυτά τα ψηφιακά μηνύματα στους ανθρώπους που είχες επιλέξει όσο ζούσες –κάτι σαν «ψηφιακές επιστολές από τον άλλο κόσμο». Ο Λι Τζία, δημιουργός του site Life Black Box, λέει ότι η ιδέα τού ήρθε το 2010, στη διάρκεια μιας ιδιαίτερα ταραγμένης βόλτας με αεροπλάνο. «Είχα πάρει πρόσφατα διαζύγιο –και συνειδητοποίησα ξαφνικά ότι είχα πολλά να πω στην πρώην γυναίκα μου, στον γιο και στους γονείς μου» είπε.
Εικονικό θυμίαμα, εικονικά λουλούδια


Την περασμένη εβδομάδα, στη διάρκεια της γιορτής Qingming με την οποία οι Κινέζοι τιμούν κάθε χρόνο τους νεκρούς προγόνους τους, η ιστοσελίδα του έγινε πρώτο θέμα στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, εν μέσω πένθους και στοχασμού για το χαμένο αεροπλάνο της Malaysia Airlines. «Η τραγωδία με το Μπόινγκ μάς έκανε να θυμηθούμε ότι η ζωή είναι σύντομη και πολύτιμη» έγραψε ένας χρήστης σε μικρο-μπλογκ. «Αν μια μέρα η ζωή σας τελειώσει απότομα, δεν θα θέλατε να είχατε κάνει μια διαθήκη online;».
Ο Λι λέει ότι η ιστοσελίδα του έχει τώρα 360.000 εγγεγραμμένους χρήστες. Οι περισσότεροι είναι 30άρηδες και 40άρηδες, εργαζόμενοι, και ταξιδεύουν συχνά. Στην επαρχία Τζιανγκσού, από όπου προέρχονταν 14 επιβάτες της μοιραίας πτήσης 370, έχουν δημιουργηθεί περισσότερες από 28.000 ψηφιακές διαθήκες.
Αλλά το Black Box δεν είναι η μόνη κινεζική ιστοσελίδα που ασχολείται με τον θάνατο. Ενα άλλο site ονόματι Waheaven λέει ότι έχει περισσότερους από 3 εκατομμύρια χρήστες. Τους επιτρέπει να δημιουργήσουν διαδικτυακά μνημεία ανεβάζοντας εικόνες των νεκρών προγόνων τους. Στις οποίες μπορούν στη συνέχεια να αποτίουν παραδοσιακές τιμές ανάβοντας εικονικό θυμίαμα ή στολίζοντας τους τάφους με εικονικά λουλούδια.
«Δεν με νοιάζει και πάρα πολύ. Αντίο…»


Υπάρχει και άλλο, παρόμοιο, site που αυτοαποκαλείται «εικονικό σπίτι των νεκρών πνευμάτων». Αυτό επιτρέπει στους χρήστες να τιμούν όποιον μακαρίτη θέλουν, από τους συγγενείς τους ως την πριγκίπισσα Νταϊάνα και τον Τζένγκις Χαν. Αλλά το πιο μελαγχολικό είναι το λεγόμενο «Last Post», δημιούργημα του κινέζου χρήστη των social media Λιν Ντονγκπίνγκ. Από το 2011, ο Λιν γράφει ένα δημοφιλές μικρο-μπλογκ όπου μεταδίδει τα τελευταία μηνύματα που του έχουν στείλει απλοί άνθρωποι λίγο προτού πεθάνουν. Μέχρι στιγμής έχει γράψει για περισσότερους από 1.500 θανάτους. Υστερα από κάθε ιστορία, χιλιάδες χρήστες γράφουν σχόλια με τις σκέψεις και τις ευχές τους. Μια 30χρονη δημοσιογράφος, που πέθανε από καρκίνο, έγραψε στο τελευταίο tweet της: «Η εγχείρηση τελείωσε… Δεν μπορούσα να πιω ούτε νερό για έξι ημέρες… είναι ένα από τα μεγαλύτερα βασανιστήρια που έχω ζήσει».
Κάποιος άλλος χρήστης δημοσίευσε ένα σημείωμα αυτοκτονίας. «Εχω κατάθλιψη και θέλω να πεθάνω. Δεν υπάρχει κάποιος ιδιαίτερος λόγος. Δεν με νοιάζει και πάρα πολύ. Αντίο». Του απάντησαν 294.000 άνθρωποι –πολλοί από αυτούς λέγοντας απλά «Αναπαύσου εν ειρήνη».

«Για τους χρήστες του Διαδικτύου σήμερα, ο θάνατος θέτει μια σειρά από ενδιαφέροντα ερωτήματα: Τι θα συμβεί με τα προσωπικά δεδομένα μας στο Internet όταν θα φύγουμε από αυτή τη ζωή; Θα ζήσει το ψηφιακό μας αποτύπωμα ή θα γίνει σκόνη και αυτή, η εικονική, ζωή μας;» λέει ο Λιν.

Τονίζει ότι στόχος του μπλογκ του είναι να τιμήσει τη μνήμη των νεκρών. «Οταν οι άνθρωποι πεθαίνουν, αφήνουν πίσω τους και μια ψηφιακή κληρονομιά… Κάνω τη δουλειά ενός μοναχού που εκτελεί μια κηδεία στο Διαδίκτυο».

HeliosPlus