Μετά την επικείμενη ένταξη της Λετονίας στην ευρωζώνη, ως 18ο μέλος της, από 1ης Ιανουαρίου 2014, πολλές υπεράκτιες εταιρίες ετοιμάζονται να μετακομίσουν στην πρώην σοβιετική δημοκρατία. Και να την μετατρέψουν στον επόμενο φορολογικό παράδεισο του ευρώ μετά την Κύπρο.
Σύμφωνα με ρεπορτάζ του γερμανικού περιοδικού το «Spiegel», η Λετονία προσφέρει φορολογικά προνόμια αντίστοιχα με τα κυπριακά πριν από την οικονομική κατάρρευση της μεγαλονήσου. Η ένταξη στην ευροζώνη ανοίγει το δρόμο σε Ρώσους μεγιστάνες για μετεγκατάσταση των κεφαλαίων τους στη Βαλτική χώρα και την προσέλκυση όλο και περισσότερου «μαύρου» χρήματος από λαθρεμπόριο πετρελαίου, χρυσού, πολύτιμων λίθων κι αδιαφανείς συναλλαγές.
Ως πλέον χαρακτηριστικό παράδειγμα παρουσιάζεται ο φόρος επιχειρήσεων, που ανέρχεται στο 15%, την ώρα που ο αντίστοιχος φόρος στην Ιρλανδία και στην Κύπρο είναι 12,5%, ενώ ο ευρωπαϊκός μέσος όρος κυμαίνεται στο 23,5%.
«Αυτές οι φορολογικές ρυθμίσεις αποτελούν μια εγγύηση ποιότητας για την Λετονία στις διεθνείς χρηματαγορές και θα βάλουν τη χώρα μου στο ίδιο επίπεδο με την Ιρλανδία, τη Μάλτα και τη Κύπρο. Το ευρώ θα εισρεύσει και θα ακολουθήσει το κεφάλαιο», σημειώνει με περισσή δόση αισιοδοξίας ο Ιλια Σουχαρένκο, διευθυντής ενός από τα υποκαταστήματα της τράπεζας Rietumu. Ωστόσο, δεν είναι πολλοί αυτοί που συμμερίζονται την άποψη του 30χρονου Σουχαρένκο: «αντι να αρχίσουμε να εξαλείφουμε τους ανα τον κόσμο φορολογικούς παραδείσους, προσθέσαμε κι άλλον έναν στους ήδη υπάρχοντες», τονίζει ο Σβεν Γκίγκολντ, ειδικός επί οικονομικών θεμάτων του Πράσινου Κόμματος στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο.
«Η Λετονία θα είναι πλέον το Λουξεμβούργο των φτωχών», λέει ο Μάρκους Μάιντσερ, οικονομικός αναλυτής στο Tax Justice Network επισημαίνοντας την ολοένα κι αυξανόμενη φιλοδοξία της χώρας αυτής να επιβληθεί στην αγορά ως ένας υπεράκτιος προορισμός αφορολόγητων ή και παράνομα παραχθέντων κεφαλαίων Ρώσων ολιγαρχών και τις υπόλοιπες χώρες της πρώην Σοβιετικής Ένωσης.
«Επιπλέον, πολλές εταιρείες συμμετοχών (holding companies) απολαμβάνουν κι άλλων προνομιών στην Λετονία. Από τις αρχές του 2013, όλα τα ξένα κέρδη τους που προέκυψαν από πωλήσεις μετοχών ή μερίσματα είναι αφορολόγητα, ενώ εξίσου αφορολόγητη είναι και η μεταφορά κεφαλαίων εκτός Λετονίας», σημειώνει το άρθρο του Spiegel. Και προσθέτει: «αυτές οι ρυθμίσεις δίνουν τη δυνατότητα σε πολλούς ξένους όχι μόνο να «παρκάρουν» τα κέρδη τους στη Λετονία, αλλά και να μεταφέρουν πολλα χρήματα, αφορολόγητο, από την Ευρώπη προς άλλους φορολογικούς παραδείσους όπως τα νησιά Κέιμαν στη Καραϊβική».
Η Λετονία, μια χώρα μόλις δυο εκατομμυρίων κατοίκων, έχει σήμερα 29 τράπεζες, ενώ το 1993 είχε πάνω από 60. Ήδη οι μισές τραπεζικές καταθέσεις της χώρας ανήκουν σε ξένους, τόσο σε ιδιώτες όσο και σε επιχειρήσεις. Κάποια από αυτά τα κεφάλαια -περίπου 2 δισεκατομμύρια ευρώ- εκτιμάται ότι έφυγαν από τις κυπριακές τράπεζες λόγω της κρίσης. Ασφαλώς, η λετονική τραπεζική αγορά πρωταρχικώς και κυρίως προσελκύει τους ρώσους ολιγάρχες που θέλουν να μεταφέρουν τα τεραστία κεφάλαια τους μακριά από το υψηλό φορολογικό καθεστώς της κυβέρνησης του Βλαντίμιρ Πούτιν.
«Λαμβάνουμε εκατοντάδες ερωτήσεις από τη Ρωσία, το Καζακστάν, τη Λευκορωσία και την Ουκρανία», λέει η οικονομική σύμβουλος της λετονικής εταιρείας Prime Consulting, Τατιάνα Λουτίνσκα, καταλήγοντας πως «όλοι θέλουν να μεταφέρουν τα χρήματα τους από τη Κύπρο στη χώρα μας. Πλέον είμαστε σε πολύ καλυτερη κατάσταση από τη Κύπρο». Ίσως. Μέχρι να βαρέσει κι εκεί «κανονιά» το τραπεζικό σύστημα της χώρας της Βαλτικής.
