«Δεν υπάρχει μια αρχιτεκτονική. Υπάρχει μια προσωπικότητα που ενημερώνει συνεχώς την επαγγελματική υπόσταση».
Η Εβίτα Φανού καθιστά σαφή από την αρχή της κουβέντας μας –μετά την ομιλία της στην ημερίδα «Αφετηρίες» στο Μουσείο Μπενάκη –την αρχιτεκτονική της προσέγγιση, η οποία θέτει σε προτεραιότητα τον συνεχή προβληματισμό, την έρευνα και την εξέλιξη. Οι σπουδές της στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης ήταν η αρχή για την πορεία της στον μαγικό κόσμο της αρχιτεκτονικής, με επόμενο μεγάλο σταθμό το Πανεπιστήμιο Columbia στη Νέα Υόρκη, εκεί όπου σήμερα ζει και εργάζεται, στο αρχιτεκτονικό γραφείο Fogarty Finger.
«Θεωρία και πράξη πάνε μαζί. Ο σχεδιασμός φέρει και τον προβληματισμό. Και πώς να προχωρήσεις αν δεν ανατρέξεις στα πεπραγμένα για να εκμαιεύσεις τη δική σου λύση;
Η αρχιτεκτονική εμπεριέχει την έννοια του προβληματισμού (κοινωνικού, γεωγραφικού, λειτουργικού) και ταυτόχρονα την πρακτική επίλυση. Το αλιευτικό καταφύγιο στην Κύπρο είναι μια σχεδιαστική πρόταση που εξυπηρετεί λειτουργικές ανάγκες, αλλά παράλληλα προκάλεσε και νέες συζητήσεις γύρω από τη σχέση αρχιτεκτονικής και τοπίου».
«Η ερευνητική μου εργασία Thesis, στο Πανεπιστήμιο Columbia, βασίζεται στην ανάγνωση της ρυμοτομίας του Ρίο ντε Τζανέιρο ως ένα αρχιπέλαγος ασυνδεσιμότητας, κοινωνικής απομόνωσης.
Οι φαβέλες και η άγρια φύση διαμορφώνουν επιμέρους, δύσκολα προσβάσιμες περιοχές μέσα στον ίδιο αστικό ιστό, τις οποίες θα μπορούσαμε να παρομοιάσουμε με νησιά. Με σκοπό την επανασύνδεσή τους με την πόλη, έξι πύργοι-κατασκευές, σαν φάροι, τοποθετήθηκαν δημιουργώντας μια ιδιότυπη επικοινωνία, τόσο μεταξύ τους όσο και με την πόλη».
«Η Ιστορία και η αξία της είναι ένα στοιχείο που διαφοροποιεί την Ευρώπη από την Αμερική. Για εμένα ο σχεδιασμός περιλαμβάνει τη γνώση του δεδομένου, αποτελεί το εργαλείο που χρησιμοποιώ για να αντιληφθώ το παρόν και να εξελιχθώ. Η αμερικανική κουλτούρα, αντιθέτως, στοχεύει σε ένα άλμα αδιαφορώντας για το παρελθόν, θεωρώντας την Ιστορία πολλές φορές δεσμευτική. Η ελευθερία στην Αμερική ισοδυναμεί με την αναζήτηση χωρίς περιορισμούς. Βέβαια, αυτό μπορεί να οδηγήσει στην παγίδα της ψευδαίσθησης ότι ξαφνικά ανακάλυψες την πυρίτιδα».
«Το Ελληνικό Ινστιτούτο Αρχιτεκτονικής στη Νέα Υόρκη (GIANY) –το οποίο ίδρυσα μαζί με τους Ηλέκτρα Κοντορούπη, Κωνσταντίνο Μπούρα, Ιωάννη Οικονόμου, Φωτεινό Σούλο και Δήμητρα Τσαχρέλια –διοργανώνει εκθέσεις και διαλέξεις με στόχο την προώθηση της ελληνικής αρχιτεκτονικής, εντός και εκτός Ελλάδας, σε μια παγκόσμια πόλη όπως είναι η Νέα Υόρκη. Η ανάγκη προέκυψε από τον μεγάλο αριθμό ελλήνων αρχιτεκτόνων που καταφθάνουν στη Νέα Υόρκη κάθε χρόνο. Και υπάρχουν όντως στοιχεία που μας διαφοροποιούν: η αίσθηση της κλίμακας, η χρήση των υλικών, η αξιοποίηση του φυσικού φωτός, η σχέση δημόσιου και ιδιωτικού χώρου. Στοιχεία που θα έβγαιναν ακόμη και αν σχεδιάζαμε κάτι στο Μεξικό. Προς το παρόν, οι διαλέξεις είναι πιο θεωρητικές –με ομιλητές όπως οι κ.κ. Ζέγγελης και Πανέτσος -, αλλά επιθυμία μας είναι να έρθουν και ελληνικά αρχιτεκτονικά γραφεία να παρουσιάσουν τη δουλειά τους».
«Αυτή τη στιγμή στην Ελλάδα, λόγω οικονομικών συνθηκών, δεν υπάρχει αρχιτεκτονική και οικοδομική δραστηριότητα που να επιτρέπει τον πειραματισμό και την εξέλιξη. Η Ελλάδα χρειάζεται τον σχεδιασμό, και όχι μόνο στην Αθήνα.
Οι ελληνικές πόλεις θα επωφελούνταν από αναβαθμισμένους αστικούς χώρους και κτίρια δημοσίου ενδιαφέροντος, όπως αυτό του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος, τα οποία θα μπορούσαν να αποτελέσουν σημεία αναφοράς αλλά και να συντελέσουν στην ανάπτυξη του τουρισμού. Πιστεύω ότι πολλοί από τους έλληνες αρχιτέκτονες του εξωτερικού θα επιστρέψουμε, εν καιρώ, φέρνοντας την τεχνογνωσία και τη διάθεσή μας για κάτι νέο. Ενα από τα όνειρά μου είναι να σχεδιάσω ένα σχολείο, το θεωρώ λειτούργημα. Είναι πάντα ενδιαφέρον πώς ένα κτίριο μπορεί να επηρεάσει τον χρήστη, πόσω μάλλον όταν πρόκειται για παιδιά.
Ενας άλλος κρυφός πόθος μου είναι να σχεδιάσω μια μικρή κατοικία στην Κεφαλλονιά, στο κτήμα του πατέρα μου. Είναι κάτι που ονειρεύομαι συχνά όταν μου λείπουν το σπίτι και το νησί μου».
* Δημοσιεύθηκε στο BHmagazino την Κυριακή 31 Ιουλίου 2016
ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ
