Η Θεσσαλονίκη μάς εμπνέει

«Είναι η τέχνη κάτι περισσότερο από αυτάρεσκη πράξη;». Η απορία είναι τίτλος έργου του Θόδωρου (Παπαδημητρίου) και δεσπόζει πάνω σε κλιμακοστάσιο που οδηγεί στον πρώτο όροφο του Μακεδονικού Μουσείου Σύγχρονης Τέχνης. Εκεί δηλαδή όπου στήθηκαν τα καλλιτεχνικά εργαστήρια του τρίτου εικαστικού φεστιβάλ Θεσσαλονίκης, «Inspire». Περισσότεροι από 70 τελειόφοιτοι και απόφοιτοι από σχολές Καλών Τεχνών όλης της Ελλάδας (Αθήνας, Θεσσαλονίκης, Ιωαννίνων, Φλώρινας) σχεδίασαν, συναρμολόγησαν, έκοψαν, έραψαν, κατασκεύασαν στο πλαίσιο της καλλιτεχνικής τους συνδιαλλαγής με τρεις καταξιωμένους εικαστικούς. Τον Ελληνα Νίκο Ναυρίδη, τον Γερμανό Χέρμαν Πιτς και τον Γάλλο Πιερ Λαμπά.

Το ζητούμενο ήταν τελικά η παραγωγή νέων έργων μέσα σε μια εβδομάδα τα οποία εκτίθενται πλέον πλάι και ανάμεσα σε εκείνα των δασκάλων και καθοδηγητών τους. Ιδιαίτερα εντυπωσιακήη «Αναπνοή» του Ναυρίδη, η ιλιγγιώδης προβολή βίντεο στο πάτωμα που κρατάει όσο το μόλις 25 δευτερολέπτων θεατρικό έργο του Σάμιουελ Μπέκετ που παρουσιάστηκε στην Μπιενάλε της Βενετίας το 2005. Μαζί με τα δυο μινιμαλιστικά γλυπτά του 38χρονου Πιερ Λαμπά, τα οποία δημιούργησε ειδικά για το «Inspire», αλλά και τη «μικρή αναδρομική» του 59χρονου Χέρμαν Πιτς, αυτού του τόσο ευφυούς conceptual καλλιτέχνη ο οποίος αντιπαρέθεσε φωτογραφίες από έργα του των τελευταίων είκοσι χρόνων με σχέδιά του με τις σημαντικότερες επιρροές της καριέρας του (υπήρξε φέρ’ ειπείν μαθητής του Μικελάντζελο Πιστολέτο), αποτελούν τον πολύ δυναμικό πυρήνα της έκθεσης που έχει ανοίξει για το κοινό. Μαζί με τα έργα των φοιτητών, όπως τις τέσσερις εγκαταστάσεις τις οποίες εμπνεύστηκαν από τη Ροτόντα της Θεσσαλονίκης οι τέσσερις ομάδες που διαρθρώθηκαν γύρω από τον Πιτς, συνιστούν μια σπουδή πάνω στην ίδια την έννοια της έμπνευσης. «Δεν είναι επιφοίτηση, αλλά επικοινωνία» όπως είπε χαρακτηριστικά η ιστορικός τέχνης και μία εκ των τριών επιμελητριών του «Inspire 2014», Θούλη Μισιρλόγλου, στη συνέντευξη Τύπου που δόθηκε για το φεστιβάλ. Ο τίτλος-πρόσχημα για την εκκίνηση αυτής της επικοινωνίας μεταξύ καλλιτεχνών και φοιτητών εφέτος ήταν «Ενεργοί χώροι». Ενα μέσο για «να διαμορφώσει το καλλιτεχνικό φαντασιακό έναν πραγματικό χώρο» όπως είπε η πρόεδρος του ΜΜΣΤ, Ξανθίππη Σκαρπιά-Χόιπελ, αλλά και ένας τρόπος για να διευρυνθεί ο ρόλος του μουσείου. «Δεν φτάνει να ανοίξουμε τα μουσεία για να μπει μέσα ο λαός όπως έγινε με τη Γαλλική Επανάσταση. Ενα μουσείο δεν είναι μια ανενεργή συλλογή, όσο σπουδαία κι αν είναι, αλλά ένας ζωντανός χώρος ανθρώπων. Γιατί η τέχνη εδώ γίνεται περισσότερο απ’ ό,τι στο ατελιέ των καλλιτεχνών» είπε χαρακτηριστικά ο καλλιτεχνικός διευθυντής του ΜΜΣΤ Ντένης Ζαχαρόπουλος.

Ωστόσο, η τρίτη διοργάνωση του φεστιβάλ«Inspire»αναμένεται να είναι και η τελευταία. Η χρηματοδότησή του ως σήμερα κατέστη δυνατή χάρη στην ένταξή του σε πρόγραμμα ΕΣΠΑ της περιόδου 2007-2013, οπότε θα χρειαστεί να περάσει ένα διάστημα τουλάχιστον δύο ετών ώσπου να επιτρέψουν οι γραφειοκρατικές απαιτήσεις την εκταμίευση ενός νέου κονδυλίου. Ως τώρα έχουν φιλοξενηθεί οκτώ εικαστικοί, (πέντε ξένοι και τρεις Ελληνες) και πάνω από 200 εκκολαπτόμενοι καλλιτέχνες. Το μουσείο έχει ανθήσει την περίοδο του Φεστιβάλ, ενώ το συνεργατικό πνεύμα που διέπει το όλο εγχείρημα απέδειξε ότι η τέχνη δεν είναι σώνει και καλά αποκλειστικά αυτάρεσκη.