«Δεν ξεχνώ ότι υπέγραψα και εγώ το κείμενο εναντίον των φυλακών ασφαλείας του Δομοκού» λέει με σημασία ο νέος υπουργός Δικαιοσύνης κ. Νίκος Παρασκευόπουλος στην πρώτη του συνέντευξη μετά την ανάληψη των καθηκόντων του στο «Βήμα» όταν ερωτάται αν θα διατηρήσει ή όχι τις φυλακές, προαναγγέλλοντας επί της ουσίας την κατάργησή τους. Επιπλέον αναφέρει ότι θα λάβει μέτρα για την επανένταξη των κρατουμένων, ενώ, όπως λέει, «πρέπει να υπάρχει αναλογικότητα εγκλήματος -κύρωσης». Αναφέρει μάλιστα με σημασία ότι «η ποινή δεν πρέπει να επιβαρύνεται εκ των υστέρων».
Για τη λειτουργία της Δικαιοσύνης αναφέρει: «Η Δικαιοσύνη είναι διορθωτική λειτουργία των κοινωνικών αδικιών. Ο αδύναμος πρέπει να μπορεί να βρει το δίκιο του και να μην αποκλείεται εξαιτίας πολυδάπανων και πολύπλοκων διαδικασιών».
Προαναγγέλλει επίσης την εξέταση όλων των νομοθετημάτων του υπουργείου Δικαιοσύνης και του Κώδικα Πολιτικής Δικαιοσύνης που είχαν προκαλέσει πολυήμερες κινητοποιήσεις των δικηγόρων της χώρας.
– Ο χώρος της Δικαιοσύνης δεν σας είναι άγνωστος. Ποια είναι η μεγαλύτερη αμαρτία και ποιο το δικό σας στοίχημα;
«Το δικαστικό σύστημα της χώρας μας αντιμετωπίζει σήμερα σχεδόν τα ίδια θεσμικά και λειτουργικά προβλήματα με αυτά που συνάντησα προ ετών, όταν βρέθηκα στο πλευρό του τότε υπουργού Δικαιοσύνης Γεώργιου Κουβελάκη. Η βραδύτητα στην απονομή της Δικαιοσύνης, οφειλόμενη εν πολλοίς στην υποστελέχωση των δικαστικών υπηρεσιών, καθώς και η υπερβολική ποινικοποίηση και σε ορισμένα πεδία η υπερπαραγωγή νόμων αποτελούν χρόνιες παθογένειες οι οποίες έχουν δυστυχώς σταθεροποιηθεί. Ενα συχνό φαινόμενο είναι να έχουμε θεσμούς που δεν εφαρμόζονται ελλείψει υποδομής ή και εξαιτίας γραφειοκρατικών εμπλοκών. Το πρόβλημα επομένως είναι εν πολλοίς συστημικό και η αλλαγή στις συνθήκες απονομής της Δικαιοσύνης δεν μπορεί να γίνει με μεμονωμένα εγχειρήματα. Θα χρειαστεί η συνεργασία και με άλλους υπουργούς, καθώς και με το σύνολο των λειτουργών της Δικαιοσύνης που είμαι σίγουρος ότι θα την έχω».
– Μιλήσατε για Δικαιοσύνη με βάση τη στήριξη του φτωχού πολίτη, του αδικημένου κρατουμένου. Συγκεκριμένα;
«Η Δικαιοσύνη έχει μεταξύ άλλων και μια λειτουργία διορθωτική των κοινωνικών αδικιών. Ο αδύναμος λοιπόν πρέπει να μπορεί να βρίσκει καταφύγιο στη Δικαιοσύνη. Να μπορεί να διεκδικεί το δίκιο του και να μην αποκλείεται από αυτήν εξαιτίας πολυδάπανων και πολύπλοκων διαδικασιών. Μια πρόσθετη και ειδική δυσκολία που αντιμετωπίζει η χώρα μας σε συνθήκες κρίσης είναι η κοινωνική επανένταξη των κρατουμένων μετά την αποφυλάκισή τους. Θα αποτελούσε ένα είδος κοινωνικοπολιτικής χρεοκοπίας η οργανωμένη Πολιτεία να μην μπορεί να στηρίξει τη νόμιμη επανένταξη στην αγορά και το στοιχειώδες εισόδημα επιβίωσης, ενώ την ίδια στιγμή το οργανωμένο έγκλημα να προσφέρει τη στήριξη αυτή σε όσους στρατολογεί. Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι θεσμικά και πρακτικά κανείς δεν είναι αδύνατον να αποφυλακιστεί, ούτε και αν η κάθειρξη είναι ισόβια. Επομένως, η επανένταξη, που ισοδυναμεί με πρόληψη της υποτροπής στο έγκλημα, αποτελεί έναν γενικευμένο και καίριο στόχο».
– Φυλακές-εκτροφείο σκανδάλων, προστάτες και εκβιαστές. Τι θα κάνετε για να ξεριζώσετε την εκ των έσω διαφθορά;
«Κατ’ αρχάς θα αποφύγω τις γενικεύσεις. Πιστεύω ότι οι πολλοί που βρίσκονται μέσα στο σωφρονιστικό περιβάλλον είτε ως εργαζόμενοι είτε ως κρατούμενοι εκπληρώνουν σωστά τον ρόλο τους. Απέναντι στις παρεκτροπές οι άμυνες είναι δύο. Πρώτα, θα έλεγα, η καταστολή των παρεκτροπών αυτών σε εξατομικευμένη βάση που είναι έργο της Δικαιοσύνης και στο οποίο δεν μπορώ να παρεμβαίνω. Η παρεκτροπή όμως πολλές φορές είναι προϊόν συνθηκών και σχέσεων στις οποίες εμπλέκονται πολλοί τόσο εντός όσο και εκτός της φυλακής. Εχουμε, δηλαδή, σε ορισμένες περιπτώσεις να κάνουμε με δίκτυα και συστήματα. Η ευθύνη του υπουργείου Δικαιοσύνης απέναντι σε αυτές τις καταστάσεις για σχεδιασμό και εφαρμογή πρόληψης και διορθώσεων είναι άμεση».
– Τι θα κάνετε με τις φυλακές ασφαλείας στον Δομοκό;
«Φυσικά δεν ξεχνώ το κείμενο το οποίο συνυπέγραψα. Νομίζω, κατ’ αρχάς, ότι η ποινή δεν πρέπει εκ των υστέρων να επιβαρύνεται τόσο σοβαρά ώστε να χάνεται η αναλογικότητα εγκλήματος – κύρωσης, αυτή την οποία είχε προσδιορίσει η ποινική Δικαιοσύνη με τη δικαστική απόφαση. Επίσης υπάρχουν θεμελιώδη δικαιώματα όλων των ανθρώπων, κρατουμένων ή μη, που πρέπει να διαφυλάσσονται, όποιες και αν είναι οι συνθήκες φύλαξης ή κράτησης. Δεν αποκλείεται να προκύπτουν κάποιες έκτακτες ή ειδικές ανάγκες φύλαξης οπουδήποτε στη χώρα, αλλά αυτές δεν θα θίγουν τα θεμελιώδη δικαιώματα. Κρίσιμο είναι όμως το εξής: ότι για την πλειονότητα των κρατουμένων, φυσικά ανεξάρτητα από την καταγωγή τους, τη θρησκεία ή τη γλώσσα τους, θα πρέπει να υπάρχουν κάποιες χαλαρώσεις που να βελτιώνουν τη διαβίωσή τους. Επίσης θα πρέπει να υπάρχουν δομές εκπαίδευσης που να υπηρετούν όχι μόνο τον στόχο της επανένταξης αλλά και την αποφυγή της απραξίας που δημιουργεί ακόμη και ψυχολογικά προβλήματα».
– Υπάρχει σε εξέλιξη η ποινική διαδικασία για τη Χρυσή Αυγή. Πόσο σας σοκάρει ένα ελληνικό κόμμα στη Βουλή που χαρακτηρίζεται από τη Δικαιοσύνη εγκληματική οργάνωση;
«Ανεξάρτητα από τις αντιλήψεις που έχω ως πολίτης, δεν με σοκάρει τίποτα αν είναι προϊόν της θεσμικής και ιδίως της συνταγματικής μας τάξης».
– Επρεπε να απαγορευθεί στους υποδίκους της Χρυσής Αυγής να παραστούν στη Βουλή;
«Νομίζω ότι ως σήμερα η κοινοβουλευτική πρακτική απέναντι στους κρατούμενους βουλευτές της Χρυσής Αυγής είναι σε γενικές γραμμές η ενδεδειγμένη. Φυσικά υπήρξαν φαινόμενα απαράδεκτης και κοινωνικά απωθητικής συμπεριφοράς βουλευτών της Χρυσής Αυγής μέσα στο Κοινοβούλιο. Ελπίζω όμως η εξοικείωση με τους κοινοβουλευτικούς θεσμούς να εμποδίσει την εμφάνιση παρόμοιων επεισοδίων στο μέλλον».
– Τι γνώμη έχετε για τον Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας; Θα αλλάξετε τον Ποινικό Κώδικα; Τι λέτε για την κατάργηση του νόμου περί καταχραστώντου Δημοσίου;
«Δεν μπορώ να δώσω μια γενικευμένη απάντηση γιατί σε όλα τα σχέδια που έχουν καταρτιστεί ή που είναι τώρα σε επεξεργασία υπάρχουν ρυθμίσεις χρήσιμες αλλά και άλλες που εμφανίζουν προβλήματα. Θα προχωρήσει λοιπόν η εξέταση όλων».


Υπόθεση Ξηρού
«Ενάντια στο έγκλημα με το κράτος δικαίου»

– Ποια είναι η άποψή σαςγια το υπάρχον νομικό πλαίσιο κατά της τρομοκρατίας; Είστε ικανοποιημένος από τον τρόπο που αντιμετωπίστηκε το φαινόμενο αυτό στη χώρα μας;

«Η θεσμική αντιμετώπιση του φαινομένου της τρομοκρατίας βρίσκεται σε διαρκή ρευστότητα διεθνώς. Η προσπάθειά μας θα είναι σε κάθε περίπτωση να συνδυάζεται η αντεγκληματική πολιτική με το κράτος δικαίου».

–Πιστεύετε ότι η υπόθεση Ξηρού είναι μια κλασική περίπτωση τρομοκρατίας; Σας προβληματίζει η «ελευθερία» που απολάμβανε στον Κορυδαλλό;
«Μέχρι στιγμής δεν έχω προλάβει να γνωρίσω για αυτά τα εξατομικευμένα θέματα περισσότερα απ’ όσα γνωρίζει ο μέσος πολίτης. Εύχομαι στη θητεία μου να μη χρειαστεί να ασχοληθώ με εξατομικευμένες περιπτώσεις. Πιστεύω ότι η Δικαιοσύνη και η διοίκηση που έχουν τη σχετική αρμοδιότητα θα παρεμβαίνουν πάντοτε με αποτελεσματικότητα και ανθρωπισμό».

ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ