Οι ανασκαφές σε έναν οικισμό της Νεολιθικής εποχής στο Ισραήλ έφεραν στο φως κάποια αντικείμενα τα οποία αρχικά οι ειδικοί δεν μπορούσαν να καταλάβουν τι ακριβώς ήταν – αν δηλαδή επρόκειτο απλά για τεχνουργήματα ή για κάποιου είδους εργαλεία. Ομάδα ερευνητών που τα μελέτησε υποστηρίζει ότι είναι το αρχαιότερο είδος σπίρτων που έχουμε εντοπίσει μέχρι σήμερα.

Η ιδέα

Τα επίμαχα αντικείμενα εντοπίστηκαν στον αρχαίο οικισμό Sha’ar HaGolan που βρίσκεται στο κέντρο του Ισραήλ και πιστεύεται ότι εκεί ζούσαν άνθρωποι πριν από περίπου 8 χιλιάδες έτη. Πρόκειται για πήλινα και λίθινα κυλινδρικά αντικείμενα με λαξευμένη την άκρη τους ώστε να δημιουργείται μια «μύτη». Σύμφωνα με τους ερευνητές που τα μελέτησαν, τα αντικείμενα αυτά χρησιμοποιούνταν από τους κατοίκους του οικισμού για να ανάβουν φωτιά.

«Ο άνθρωπος είχε βρει τρόπο να ελέγχει τη φωτιά πολύ νωρίτερα από τη Νεολιθική εποχή και υπάρχουν σχετικά ευρήματα από εστίες φωτιάς που φτάνουν στην εποχή των Νεάντερταλ. Ομως δεν έχει εντοπιστεί κάτι που να δείχνει το πώς άναβαν μια φωτιά οι άνθρωποι εκείνες τις εποχές. Μόλις είδα αυτά τα αντικείμενα αμέσως σκέφτηκα ότι μοιάζουν με εργαλεία δημιουργίας φωτιάς. Εχοντας αυτή την ιδέα αρχίσαμε με την ομάδα μου να την εξετάζουμε ως ενδεχόμενο και τελικά την επιβεβαιώσαμε» αναφέρει ο Ναάμα Γκόρεν Ινμπάρ, καθηγητής στο Εβραϊκό Πανεπιστήμιο της Ιερουσαλήμ που ήταν επικεφαλής της μελέτης.

Η ανακάλυψη

Οι ερευνητές χρησιμοποίησαν ηλεκτρο-μικροσκοπικές τεχνικές με τις οποίες κατάφεραν να εντοπίσουν στα αντικείμενα σημάδια τα οποία θα μπορούσαν να έχουν γίνει μόνο αν κάποιος τα περιέστρεφε με δύναμη επάνω σε μια επιφάνεια. Ετσι οι ερευνητές κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι οι κάτοχοι των κυλίνδρων τους περιέστρεφαν επάνω σε κάποια επιφάνεια για να παράγουν σπίθες μέσω της τριβής ώστε να ανάψουν τελικά μια φωτιά. Η έρευνα δημοσιεύεται στην επιθεώρηση «Plos One».