Τα οικογενειακά… δράματα στο πρωτάθλημα μπάσκετ της Α1 συνεχίζονται με αμείωτο ρυθμό. Εσυραν τον χορό οι Μαρκοπουλαίοι, πήραν τη σκυτάλη οι Κακιούζηδες, τρίτοι οι (συνήθεις ύποπτοι, εδώ και τρία χρόνια) Διαμαντοπουλαίοι και σήμερα η τρίτη αγωνιστική του πρωταθλήματος της Α1 (Παναθηναϊκός – ΑΕΚ) φέρνει αντιμέτωπους για πρώτη φορά έναν πατέρα, που άσπρισαν τα μαλλιά του στα γήπεδα, και τον πνευματικό γιο του. Και μάλιστα ιδού η πρωτοτυπία και το… ζουμί της υπόθεσης αυτό το έργο βγαίνει σε πρώτη προβολή.
«Σαράντα χρόνια φούρναρης» ο κ. Ντούσαν Ιβκοβιτς δεν έτυχε ποτέ να συναντήσει εντός παιδιάς και ως αντίπαλο τον φύσει και θέσει διάδοχό του στην εξουσία. Ο οποίος διάδοχος βαπτίστηκε προπονητής εν μια νυκτί και, προτού μάθει να δένει τη γραβάτα του, ανέβηκε σε όλες τις κορυφές, ξεπερνώντας όχι μόνο τον δάσκαλο αλλά και τις προσδοκίες που έπλαθαν εκείνον τον αλησμόνητο Μάιο του 1991 οι «ηθικοί αυτουργοί» του «θαύματος Ομπράντοβιτς», ο Ντράγκαν Κιτσάνοβιτς και ο Μιλένκο Σάβοβιτς. Οκτώ χρόνια αργότερα το τρομερό παιδί του γιουγκοσλαβικού μπάσκετ βάδισε στα χνάρια του «μεγαλύτερου αδελφού» (όπως αποκαλεί ο ίδιος τον «Ντούντα», προτιμώντας αυτή τη συγγένεια από τη σχέση πατέρα – γιου) και ήρθε στην Ελλάδα «ομόσταβλος» μάλιστα με τον κ. Ιβκοβιτς στο ΟΑΚΑ.
Το πάλευαν χρόνια να βρεθούν ενώπιος ενωπίω σε επίσημο αγώνα οι δύο σέρβοι «μάγιστροι», που αποτελούν τον έναν από τους δύο πόλους του περιώνυμου «λόμπι» στον άλλο κάνει κουμάντο ο κ. Μπόζινταρ Μάλκοβιτς· αλλά δεν τους προέκυψε. Αναμετρήθηκαν κάμποσες φορές σε φιλικούς αγώνες της πρωταγωνιστικής περιόδου (ΠΑΟΚ – Παρτιζάν, Ολυμπιακός – Μπενετόν), βρέθηκαν αντίκρυ στις 18 του περασμένου Αυγούστου στον τελικό του «Τροπαίου του Βελιγραδίου» (Παναθηναϊκός – ΑΕΚ 72 – 65) και τώρα ακονίζουν τα… μαχαίρια τους για το αποψινό ντέρμπι, εγκαινιάζοντας έναν νέο κύκλο σε μια σχέση, η οποία εδράζεται στον αμοιβαίο σεβασμό, στην αλληλοεκτίμηση και στην ειλικρινή φιλία. Προφανώς αυτές οι αρχές εξασφαλίζουν τα θεμέλια μιας σχέσης ανάμεσα σε δύο ανθρώπους που τους χωρίζουν 18 χρόνια και πολλές γκρίζες τρίχες…
Ο 56χρονος Ντούσαν Ιβκοβιτς και ο 39χρονος Ζέλικο Ομπράντοβιτς ανήκουν σε διαφορετικές γενιές αλλά συγχρωτίστηκαν από την πρώτη στιγμή και πέρα από τη συνεργασία τους στον πάγκο της Εθνικής Γιουγκοσλαβίας μελλοντικά δε και σε κάποιο σωματείο, όπως συζητούσαν τις προάλλες κάνουν παρέα και χαριεντίζονται όπως δύο τινέιτζερ, μόνο που τα ενδιαφέροντά τους εκτείνονται πολύ πιο μακριά από τις μηχανές και από τις γυναίκες. Πολύ συχνά, όταν συγκεντρώνονται συν γυναιξί και τέκνοις πότε στην Κηφισιά (Ομπράντοβιτς) πότε στο Φάληρο (Ιβκοβιτς), ξενυχτούν συζητώντας επί παντός του επιστητού από τα πολιτικά και το δράμα της Γιουγκοσλαβίας ως την τέχνη και το νόημα της ζωής, αλλά πάντως όχι για τον «κοινό εχθρό» κ. Γιάννη Ιωαννίδη και δροσίζουν τον ουρανίσκο τους με το λευκό κρασί που είναι η αδυναμία του «Ντούντα».
Τις προάλλες για παράδειγμα και με αφορμή τις επιτυχίες των κοριτσιών του «ανσάμπλ» στην Οσάκα μιλούσαν με τις ώρες για το αθλητικό ταλέντο που ευδοκιμεί στην Ελλάδα. Την περασμένη Κυριακή, μετά τον αγώνα Περιστερίου – Παναθηναϊκού, πήγαν οι δύο τους για φαγητό και ύστερα για ποτό σε κάποιο μπαρ της Γλυφάδας μαζί με τον κοινό φίλο τους, τον σκηνοθέτη Εμίρ Κουστουρίτσα. Τρία βράδια ενωρίτερα, ο κ. Ιβκοβιτς εθεάθη στο αεροδρόμιο, περασμένα μεσάνυχτα, να περιμένει τον… μικρό αδελφό του και οι αυτόπτες μάρτυρες έπαθαν την πλάκα τους. «Μα επιτέλους, τόσο αυτοκόλλητοι είναι;» διερωτήθηκαν και με το δίκιο τους, προτού εξιχνιασθεί το μυστήριο: ο «Ντούντα» πήγε στο αεροδρόμιο για να αγοράσει κάποια χάπια από το διανυκτερεύον φαρμακείο, έμαθε ότι επέστρεφε ο Παναθηναϊκός από το Κάουνας και περίμενε τον «Ζοτς» για να του δώσει συγχαρητήρια και να πουν δύο κουβέντες στα πεταχτά. Η διαφορά της ηλικίας φάνηκε αργότερα, όταν ο μεν Ιβκοβιτς πήγε στο σπίτι του, ο δε Ομπράντοβιτς για ένα ποτό στο κλαμπ «Privilege»!
Ντούσαν Ιβκοβιτς και Ζέλικο Ομπράντοβιτς, λοιπόν. Συνάδελφοι, συνεργάτες, φίλοι και οσονούπω κουμπάροι, καθώς στις αρχές Νοεμβρίου ο «Ντούντα» θα βαφτίσει τον κανακάρη του «Ζοτς», που γεννήθηκε τον περασμένο Μάρτιο στο Τρεβίζο. Το όνομά του θα είναι Τζόρτζε, αλλά τουλάχιστον ο νονός θα τον φωνάζει Γιώργο, όπως άλλωστε έχει εξελληνίσει και τα ονόματα των δύο δικών του γιων, του Πέτρου και του Παύλου.
Παραμονές της παρθενικής επίσημης αναμέτρησής τους, οι δύο σέρβοι προπονητές άνοιξαν την καρδιά τους στο «Βήμα της Κυριακής», αποδεικνύοντας ότι η φιλία τους βρίσκεται υπεράνω πάσης υποψίας. Απολαύστε τους… Ο νικητής θα κάνει το τραπέζι
Βελιγράδι, Μάιος του 1991. Ο «Ντούντα», ως προπονητής της Εθνικής
Γιουγκοσλαβίας, ανακοινώνει τις επιλογές του για το Ευρωμπάσκετ της Ρώμης και ανάμεσά τους φιγουράρει και ο πλέι μέικερ της Παρτιζάν Ζέλιμιρ Ομπράντοβιτς. Στα αφτιά του «Ντούντα» αρχίζουν να μπαίνουν ψύλλοι, όταν πληροφορείται ότι η Παρτιζάν πιέζει τον 31χρονο τότε πλέι μέικερ να αναλάβει την τεχνική ηγεσία της ομάδας και προσπαθεί να τον αποτρέψει. Τζίφος όμως. Το δέλεαρ ενός χρυσού μεταλλίου στη Ρώμη δεν συγκινεί τόσο τον «Ζοτς» όσο η πρόκληση της καριέρας που ανοίγεται μπροστά του.
«Ο,τι και αν αποφασίσεις θέλω να το μάθω αμέσως για να ξέρω τι θα κάνω στην εθνική ομάδα. Δεν σε πιέζω, πράξε κατά συνείδηση» του συστήνει ο κ. Ιβκοβιτς και «εκείνη τη νύχτα όχι μόνο δεν έκλεισα μάτι αλλά και στριφογύριζα αδιάκοπα στο κρεβάτι μου» θυμάται ύστερα από οκτώ χρόνια ο κ. Ομπράντοβιτς, αποφασίζοντας μέσα σε ένα βράδυ να… σκοτώσει τον παίκτη μέσα του και να γεννήσει τον προπονητή…
Προφανώς αυτή η απόφαση δεν άρεσε στον κ. Ιβκοβιτς…
«Δεν του άρεσε αλλά δεν μου κράτησε κακία. Με ρώτησε επίμονα αν το σκέφθηκα καλά και όταν συνειδητοποίησε ότι αποκλείεται να αλλάξω γνώμη μού ευχήθηκε καλή επιτυχία και κάλεσε κάποιον άλλο στη θέση μου. Για να είμαι ειλικρινής, εκτός από τον Ντράγκαν Κιτσάνοβιτς και τον Μιλένκο Σάβοβιτς, που έκαναν τότε κουμάντο στην Παρτιζάν, ουδείς συμφωνούσε με την απόφασή μου. «Τρελάθηκες; Είσαι εντελώς χαζός» με ρωτούσαν οι φίλοι μου, επειδή αποφάσιζα να εγκαταλείψω μια καριέρα στο απόγειο της ακμής της και να γίνω προπονητής».
Για πόσο καιρό σάς κρατούσε κακία ο «Ντούντα»;
«Καθόλου, άλλωστε και αυτός και ο Ατσα Νίκολιτς στάθηκαν όλη τη χρονιά στο πλευρό μου και χωρίς τη συμπαράσταση και τις συμβουλές τους αποκλείεται να κατακτούσαμε τον ευρωπαϊκό τίτλο στην Κωνσταντινούπολη».
Σας θυμάμαι που τρέξατε να τους αγκαλιάσετε, πίσω από το καλάθι…
«Ηταν η ελάχιστη ανταπόδοση της βοήθειάς τους. Δεν έκανα τίποτε μπροστά σε όσα έκαναν αυτοί».
Ο κ. Ιβκοβιτς είναι ο πνευματικός σας πατέρας;
«Θα έλεγα καλύτερα ότι είναι ο μεγαλύτερος αδελφός μου, χώρια που σύντομα θα γίνει και ο νονός του γιου μου. Του οφείλω το ευ ζην στο μπάσκετ αλλά και στη ζωή, διότι πέρα από δάσκαλος του μπάσκετ είναι ένας άνθρωπος που ξέρει τη ζωή απέξω και ανακατωτά. Δεν ξέρω πώς εκλαμβάνονται στην Ελλάδα αυτές οι σχέσεις αλλά εμείς είμαστε πραγματικοί φίλοι. Μαζί και στις χαρές και στις λύπες και στις νίκες και στις ήττες».
Σε τι τον ζηλεύετε περισσότερο;
«Στην άποψη που έχει για τα πρόσωπα, τα πράγματα, τη ζωή ολόκληρη. Εχει τελειώσει το πανεπιστήμιο, στον τομέα της γεωλογίας, και είναι μορφωμένος με την πραγματική έννοια της λέξης. Χαίρεσαι να κάνεις παρέα μαζί του και ειδικά τώρα, στην Αθήνα, είμαστε μαζί από το πρωί ως το βράδυ. Στην κυριολεξία άλλωστε, ακόμη και αν είμαστε… τσακωμένοι, θα βλέπουμε ο ένας τον άλλο τέσσερις φορές την ημέρα, στο ΟΑΚΑ, ανάμεσα στις προπονήσεις».
Τι μπορεί να ζηλεύει ο κ. Ιβκοβιτς από εσάς;
(γελάει) «Ε, τώρα, σε αυτή την ερώτηση δεν μπορώ να απαντήσω εγώ. Να σας πει ο ίδιος».
Ταιριάζετε σε όλα; Λέγεται ότι αν δεν υπάρχουν διαφωνίες σε μια σχέση χάνεται όλη η γλύκα της…
«Ταιριάζουμε στα περισσότερα πράγματα. Εχουμε τις ίδιες απόψεις για το σύγχρονο μπάσκετ, για τη δομή μιας ομάδας, για την αξιολόγηση των παικτών, αλλά διαφωνούμε σε κάμποσα άλλα πράγματα. Σε πληροφορώ μάλιστα ότι μέσα από τις πολλές διαφωνίες μας, τα επιχειρήματα και την ανταλλαγή των ιδεών πάντα προκύπτουν οφέλη για την εθνική ομάδα, στην οποία συνεργαζόμαστε εδώ και πέντε χρόνια. Διαφωνούμε ακόμη και σε πιο απλά, καθημερινά πράγματα…».
Οπως;
«Οπως για παράδειγμα το κρασί. Εκείνος προτιμά το λευκό, εγώ το κόκκινο και την μπίρα. Αλλά αν παραγγείλει αυτός, θα πιω και εγώ λευκό κρασί! Τον σέβομαι γιατί είναι μεγαλύτερος».
Ποιο είναι το μέλλον της φιλίας σας;
«Ωραία ερώτηση. Επίκαιρη. Αυτό ακριβώς τον ρώτησα και εγώ την Τρίτη το βράδυ, όταν βγήκαμε για φαγητό μετά τον αγώνα της ΑΕΚ με τη Χάποελ Ιερουσαλήμ. Θα ήταν υπέροχο, μετά την Εθνική
Γιουγκοσλαβίας, να μπορέσουμε να συνεργαστούμε και σε ένα σωματείο».
Πώς έχετε φαντασθεί το σενάριο στο ντέρμπι της Κυριακής;
«Κατ’ αρχάς θα φιληθούμε τρεις φορές, όπως ορίζει το έθιμο της πατρίδας μας. Και θα ευχηθούμε ο ένας στον άλλο καλή επιτυχία».
Πρώτα φιλάς και μετά σκοτώνεις. Ακριβώς σαν τη μαφία!
(γέλια) «Κανείς δεν θα σκοτώσει τον άλλο. Ισα ίσα, μετά τον αγώνα θα βγούμε οικογενειακώς για φαγητό».
Και ποιος θα πληρώσει; Ο χαμένος προφανώς…
«Δεν μας έχει ξανατύχει. Μάλλον ο νικητής που θα είναι και πιο κεφάτος…».
Ποιος είναι
ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ ΓΕΝΝΗΣΗΣ: 9 Μαρτίου 1960, στο Τσάτσακ
ΠΡΟΣΩΝΥΜΙΑ: Ζοτς, Γκαστόνε
ΚΑΡΙΕΡΑ ΩΣ ΠΑΙΚΤΗΣ: Μπόρατς Τσάτσακ (1978-84), Παρτιζάν Βελιγραδίου (1984-91, πρωτάθλημα Γιουγκοσλαβίας 1987, κύπελλο Γιουγκοσλαβίας 1989 και κύπελλο Γιουγκοσλαβίας 1989, 3η θέση στο φάιναλ φορ του ευρωπαϊκού πρωταθλήματος 1988), Εθνική Γιουγκοσλαβίας (1988-91, 42 διεθνείς συμμετοχές, ασημένιο μετάλλιο στους Ολυμπιακούς Αγώνες 1988, χρυσό μετάλλιο στο παγκόσμιο πρωτάθλημα 1990).
ΚΑΡΙΕΡΑ ΩΣ ΠΡΟΠΟΝΗΤΗΣ: Παρτιζάν Βελιγραδίου (1991-93, πρωτάθλημα Γιουγκοσλαβίας, κύπελλο Γιουγκοσλαβίας και ευρωπαϊκό πρωτάθλημα το 1992), Μπανταλόνα (1993-94, ευρωπαϊκό πρωτάθλημα 1994), Ρεάλ Μαδρίτης (1994-97, ευρωπαϊκό πρωτάθλημα 1995, ευρωπαϊκό κύπελλο 1997, τρίτη θέση στο φάιναλ φορ της Ευρωλίγκας 1996, φιναλίστ πρωταθλήματος 1997), Μπενετόν Τρεβίζο (1997-99, ευρωπαϊκό κύπελλο 1999, 3η θέση στο φάιναλ φορ της Ευρωλίγκας 1998, φιναλίστ πρωταθλήματος 1999), Παναθηναϊκός (1999-), Εθνική Γιουγκοσλαβίας (1996-, χρυσό μετάλλιο στο παγκόσμιο πρωτάθλημα 1998 και στο ευρωπαϊκό πρωτάθλημα 1997, ασημένιο μετάλλιο στους Ολυμπιακούς Αγώνες 1996, ως ασίσταντ χρυσό μετάλλιο στο ευρωπαϊκό πρωτάθλημα 1995).
Ποτέ δεν του έκανα ρουσφέτι
Τριάντα χρόνια στο… κουρμπέτι, ο κ. Ντούσαν Ιβκοβιτς είδε προπονητές και προπονητές να παρελαύνουν από μπροστά του αλλά προόριζε την ευλογία του για έναν και μοναδικό. Ετυχε να είναι ο αποψινός αντίπαλός του, ο ευνοούμενος και πνευματικό παιδί του, κατά κόσμον Ζέλιμιρ Ομπράντοβιτς…
Κύριε Ιβκοβιτς, προφανώς κάποια καλή μοίρα σάς είχε προειδοποιήσει ότι θα έπεφτε στα χέρια σας τέτοιο… κελεπούρι.
«Α, όλα κι όλα, εγώ ποτέ δεν ήμουν κομπλεξικός για να κρύβω τις γνώσεις μου και να διώχνω από κοντά μου τους καλούς προπονητές. Ισα ίσα, πάντα επιζητούσα να έχω δίπλα μου τα καλύτερα δυνατά επιτελεία, τους πιο άξιους προπονητές, τους πραγματικά ικανούς να με βοηθήσουν. Ξέρεις τι μου έλεγαν οι φίλοι μου; Οτι έπαιρνα κοντά μου ισχυρές προσωπικότητες και ανθρώπους με ικανότητες που ανά πάσα στιγμή θα μπορούσαν να μου καρφώσουν το μαχαίρι στην πλάτη! Ε, λοιπόν, εγώ τους απαντούσα ότι όλα αυτά είναι χαζομάρες. Οι καλύτεροι συνεργάτες κάνουν καλύτερο και τον πρώτο προπονητή και τους παίκτες ξεχωριστά και όλη την ομάδα».
Σε τι οφείλει ο κ. Ομπράντοβιτς την επιλογή του ως «εκλεκτού»;
«Πάντως όχι στο… ρουσφέτι! Δεν του έκανα χάρη όταν τον επέλεξα στο επιτελείο της Εθνικής ομάδας ούτε το 1996, όταν ανέλαβε την τεχνική ηγεσία. Το παιδί αυτό το ήξερα πολλά χρόνια, από τότε που ήταν πιτσιρικάς στο Τσάτσακ, και τον εκτιμούσα όχι γιατί ήταν πονηρός στο παιχνίδι του και αυτό παίζει πολύ μεγάλη σημασία όταν είσαι πλέι μέικερ αλλά επειδή από μικρός ψαχνόταν. Ρωτούσε, ήθελε να μαθαίνει, φαινόταν ότι θα γίνει καλός προπονητής».
Τον είχατε στην Εθνική ομάδα και σας… πρόδωσε εκείνο το βράδυ του Μαΐου του 1991.
«Πήρε μόνος του μια μεγάλη απόφαση και δικαιώθηκε πανηγυρικά από την εξέλιξη της καριέρας του. Ξέρεις κάτι; Ο Ζέλικο δεν είναι από τους τύπους που μπορείς να τους κάνεις χάρη και να την εκμεταλλευθούν, ακόμη και αν είναι ανάξιοι! Εγώ ήμουν ο πρώτος ομοσπονδιακός προπονητής ο οποίος τον κάλεσε στην Εθνική ανδρών και μάλιστα στα 28 του χρόνια και γνωρίζουμε και εγώ και αυτός ότι δεν του έκανα χάρη. Τον κάλεσα και τον έβαλα στην ομάδα των Ολυμπιακών Αγώνων της Σεούλ και του Παγκοσμίου Πρωταθλήματος του Μπουένος Αϊρες διότι το άξιζε. Ο,τι κέρδισε και ως παίκτης και ως προπονητής το κέρδισε με το σπαθί του».
Ποια αρετή τον κάνει να ξεχωρίζει; Το μεγαλύτερο προτέρημά του…
«Είπα και προηγουμένως ότι από μικρός ψαχνόταν για να μαθαίνει καινούργια πράγματα. Ο Ζέλικο προικίστηκε με μεγάλο προπονητικό ταλέντο αλλά δεν το άφησε να πάει χαράμι. Μοιάζει με… σφουγγάρι που ρουφάει τα πάντα και ύστερα τα επεξεργάζεται και τα εφαρμόζει ανάλογα με την περίπτωση».
Ποια άλλα στοιχεία χαρακτηρίζουν τον προπονητή αλλά και τον άνθρωπο Ομπράντοβιτς;
«Εχει αρχές και τις τηρεί με θρησκευτική ευλάβεια. Είναι ντόμπρος και πιστεύει σε συγκεκριμένες αξίες τόσο στο μπάσκετ όσο και στη ζωή. Με λίγα λόγια, είναι μάγκας μέσα και έξω από τα γήπεδα και γι’ αυτό πέτυχε τόσο πολλά πράγματα».
Πώς περιμένετε την πρώτη επίσημη αναμέτρησή σας στο ντέρμπι Παναθηναϊκού – ΑΕΚ;
«Ο καθένας θα προσπαθήσει να κάνει τη δουλειά του όσο καλύτερα μπορεί. Θα έχει ενδιαφέρον πάντως επειδή ο ένας γνωρίζει τη φιλοσοφία του άλλου και ίσως τα περιθώρια των εκπλήξεων στενεύουν».
Ποιος είναι
ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ ΓΕΝΝΗΣΗΣ: 29 Οκτωβρίου 1943, στο Βελιγράδι
ΠΡΟΣΩΝΥΜΙΑ: Ντούντα, Σοφός
ΚΑΡΙΕΡΑ ΩΣ ΠΑΙΚΤΗΣ: Ραντνίτσκι (1958-68)
ΚΑΡΙΕΡΑ ΩΣ ΠΡΟΠΟΝΗΤΗΣ: Ραντνίτσκι, Ουνιβερσιτά Βελιγραδίου, Παρτιζάν Βελιγραδίου (1978-80, πρωτάθλημα Γιουγκοσλαβίας, κύπελλο Γιουγκοσλαβίας και κύπελλο Κόρατς 1979), Αρης Θεσσαλονίκης (1980-82, δεύτερη θέση στην Α’ Εθνική), Ραντνίτσκι (1982-84), Σιμπένκα (1984-87), Βοϊβοντίνα (1987-90), ΠΑΟΚ (1991-93, πρωτάθλημα Ελλάδος 1992, φιναλίστ ευρωπαϊκού κυπέλλου 1992, 3η θέση στο φάιναλ φορ του ευρωπαϊκού πρωταθλήματος 1993), Πανιώνιος (1994-96, φιναλίστ κυπέλλου Ελλάδος, πρόκριση στην Ευρωλίγκα), Ολυμπιακός (1996-99, πρωτάθλημα Ελλάδος, κύπελλο Ελλάδος και τρόπαιο Ευρωλίγκας 1997, φιναλίστ πρωταθλήματος 1999, 3η θέση στο φάιναλ φορ της Ευρωλίγκας 1999), ΑΕΚ (1999-) Εθνική Γιουγκοσλαβίας (1988-96, χρυσό μετάλλιο στα ευρωπαϊκά πρωταθλήματα 1989, 1991, 1995 και στο παγκόσμιο 1990, ασημένιο μετάλλιο στους Ολυμπιακούς Αγώνες 1988, τεχνικός σύμβουλος από το 1996).
