Το Ποτάμι και το ΠαΣοΚ μπήκαν σε μια φάση ιδιότυπου εξ αποστάσεως διαλόγου στο συνέδριο του Δικτύου, με θέμα «Greece Forward, προοδευτικές λύσεις για το σήμερα και το αύριο». Σημαίνει κάτι αυτό για το μέλλον της Κεντροαριστεράς και της Σοσιαλδημοκρατίας; Η απάντηση προέκυψε από το γεγονός ότι οι περισσότεροι ομιλητές τοποθετήθηκαν έναντι του ΣΥΡΙΖΑ και ότι στο τέλος του συνεδρίου υπήρξε ιδεολογική αντιπαράθεση ανάμεσα στον Μάσιμο Ντ΄Αλέμα, ο οποίος προέτρεψε τα κόμματα της ελληνικής σοσιαλδημοκρατίας να συμμετάσχουν στην κυβέρνηση με τον ΣΥΡΙΖΑ («γιατί να είσαστε στην αντιπολίτευση όταν γνωρίζετε ότι χωρίς την κουλτούρα και την εμπειρία του δικού μας χώρου δεν υπάρχει λύση για τη χώρα σας;», είπε) και στην Αννα Διαμαντοπούλου, που αντέστρεψε το δίλημμα: «Όταν είσαι ακραίος αριστερός, παίρνεις με λαϊκισμό την εξουσία, ψηφίζεις μνημόνιο και λες ότι θα κάνεις μεταρρυθμίσεις, γίνεσαι σοσιαλδημοκράτης;», ρώτησε.
Στη σκιά αυτής της υπαρξιακής σύγκρουσης που απειλεί να σαρώσει τον χώρο της Κεντροαριστεράς, η εικόνα του Σταύρου Θεοδωράκη και της Φώφης Γεννηματά να προσέρχονται στο πόντιουμ του συνεδρίου με διαφορά τριών ωρών για να μην συναντηθούν, συνοδεία των κομματικών στρατών τους έμοιαζε να έρχεται από τα βάθη του ψυχρού πολέμου. Και οι δύο αρχηγοί απηύθυναν προσκλητήριο συμπόρευσης σε όλες τις δυνάμεις του χώρου, με τη διαφορά ότι ο επικεφαλής Του Ποταμιού διευκρίνισε ότι αναφέρεται στους πολίτες που ασφυκτιούν ανάμεσα στον δεξιό και στον αριστερό συντηρητισμό και όχι στους μηχανισμούς των παλιών κομμάτων ώστε να ανατραπεί το κομματικό κράτος που υπηρέτησε το ΠαΣοΚ, η ΝΔ και τώρα ο ΣΥΡΙΖΑ. Η πρόεδρος του ΠαΣοΚ δεν έθεσε προαπαιτούμενα, απλώς ζήτησε τη συμμετοχή όλων όσοι αισθάνονται ότι ανήκουν στον προοδευτικό, σοσιαλιστικό και δημοκρατικό πολιτικό χώρο «χωρίς άλλες δεσμεύσεις». Οι δύο προσκλήσεις απευθύνονται στο ίδιο κοινό αλλά ο κ. Θεοδωράκης και η κυρία Γενημματά δεν μπορούν να βρουν κοινό βηματισμό κι ας βλέπουν ότι το φλέρτ των σοσιαλδημοκρατών με τον ΣΥΡΙΖΑ γίνεται όλο και πιο έντονο μπροστά στα μάτια τους.
Ο κ. Ντ΄Αλέμα, ο οποίος παρευρέθηκε στο συνέδριο ως πρόεδρος του FEPS (Foundation for European Progressive Studies) που λειτουργεί ως ομπρέλα για όλα τα προοδευτικά think tanks της Ευρώπης, έριξε ευθύνες στην ατολμία και στην αναποφαστικότητα της Ευρώπης, η οποία επέτρεψε στην ελληνική κρίση να βαθύνει, είπε ότι ένα κομμάτι της ευρωπαϊκής Δεξιάς ήθελε να οδηγήσει την Ελλάδα εκτός ευρωζώνης -«θα ήταν τρομερό λάθος και μεγάλη ήττα για την Ευρώπη», τόνισε. Πρόσθεσε ότι η απόφαση της κυβέρνησης να μείνει η χώρα στο ευρώ ήταν θαρραλέα, ότι το ρίσκο του χρέος πρέπει να αναληφθεί δίκαια από τους δανειστές και τους δανειζόμενους, και έθεσε το ερώτημα «πώς μπορούν να εφαρμοστούν οι μεταρρυθμίσεις του μνημονίου με προοδευτικό τρόπο;».
«Εμείς οι προοδευτικοί θα πρέπει να ξανακερδίσουμε τη λέξη μεταρρύθμιση, η οποία απέκτησε νεοφιλελεύθερη χροιά. Ο κόσμος ακούσει μεταρρύθμιση και φοβάται, νομίζει ότι κοπεί η σύνταξη και ο μισθός του», σημείωσε. Είπε ακόμα ότι οι σοσιαλιστές στη διάρκεια της θητείας Μπαρόζο ήταν αντιπολίτευση αλλά τώρα η Κομισιόν βασίζεται στη συμφωνία που έχουν κάνει στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο το Λαϊκό Κόμμα και οι Σοσιαλιστές και Δημοκράτες. «Δεν είμαι ικανοποιημένος», είπε ο κ. Ντ΄Αλέμα, αλλά πρόσθεσε ότι δεν υπήρχε εναλλακτική λύση λόγω της ανόδου των ευρωσκεπτικιστικών κομμάτων. «Εμείς δεν θέλουμε να είμαστε ο μικρός εταίρος αυτής της συμμαχίας. Ψάχνουμε διέξοδο από τον νεοφιλελεύθερο μονόδρομο της λιτότητας», επισήμανε.
Αν και διευκρίνησε ότι δεν θέλει να αναμιχθεί στη εσωτερική πολιτική σκηνή της Ελλάδας, είπε ότι κατά τη γνώμη του δεν είναι φυσιολογική η συνύπαρξη στην κυβέρνηση ενός ριζοσπαστικού αριστερού κόμματος με ένα εθνικιστικό ακροδεξιό κόμμα. «Αυτό είναι αποτέλεσμα της Ιστορίας σας και του εκλογικού αποτελέσματος», σχολίασε και συνέχισε λέγοντας ότι η ελληνική κυβέρνηση έχει πλέον μια σοσιαλδημοκρατική ατζέντα. «Η ατζέντα της κυβέρνησης είναι η ατζέντα του λαού. Εσείς, εμείς οι σοσιαλδημοκράτες έχουμε μεγάλη ευθύνη. Γιατί να είσαστε στην αντιπολίτευση όταν γνωρίζετε ότι χωρίς την κουλτούρα και την εμπειρία του δικού μας χώρου δεν υπάρχει διέξοδος; Δεν είστε μέρος της αντιπολίτευσης αλλά μέρος της λύσης για τη χώρα σας», είπε.
Η κυρία Διαμαντοπούλου μίλησε αρχικά για την κρίση της σύγχρονης σοσιαλδημοκρατίας, η οποία παλαιότερα «δημιούργησε θαύματα» όπως π.χ. τα εργασιακά και τα κοινωνικά δικαιώματα. «Γιατί έχασε τη δυναμική της; Σημαίνει κάτι η σοσιαλδημοκρατία για τους σημερινούς νέους της Ευρώπης;», διερωτήθηκε. Και απευθυνόμενη στον Κώστα Σημίτη, ο οποίος καθόταν στις πρώτες σειρές της αίθουσας όπως και ο Παναγιώτης Πικραμμένος,
έδωσε την δική της απάντηση. «Η μάχη Πρόεδρε», είπε, «χάθηκε τη δεκαετία του ’90 όταν η σοσιαλδημοκρατία ήταν πιο ισχυρή. Τότε έγιναν οι μεγάλες αλλαγές στο χρηματοπιστωτικό σύστημα παγκοσμίως και δεν υπήρξε ούτε αντίδραση ούτε απάντηση από τον χώρο μας. Οι αγορές και το κεφάλαιο απέκτησαν μεγαλύτερη ισχύ από την πολιτική».
Οσα είπε στη συνέχεια δεν φανέρωσαν μόνο την αντίθεση της με όσα είχε πει προηγουμένως ο προσκεκλημένος της πρώην Πρωθυπουργός της Ιταλίας αλλά και μια ηγετική προσωπικότητα στον χώρο της Κεντροαριστεράς. Λέμε, επισήμανε η κυρία Διαμαντοπούλου, ότι ο ΣΥΡΙΖΑ είναι μέρος της ατζέντας όταν μιλάμε για τον προοδευτικό χώρο στην Ελλάδα. Προοδευτικός όμως δεν είναι κάποιος μόνο επειδή ορίζει έτσι ο ίδιος τον εαυτό του. Η Φώφη Γεννηματά, συνέχισε η πρόεδρος του Δικτύου, έκανε μια συγκινητική προσπάθεια να θυμίσει τι έχει πετύχει το ΠαΣοΚ. Είναι δύσκολο να πείσεις την κοινωνία με βάση όσα έκανες παλαιότερα. Δεν είναι δίκαιο αλλά έτσι είναι η πολιτική. Προοδευτικός είσαι αν έτσι σε προσλαμβάνουν οι νέες γενιές.
Είπε ακόμα ότι δεν μπορείς να μιλάς για προοδευτικές λύσεις σε μια υπερχρεωμένη χώρα, που δεν μπορεί να βγει στις αγορές και βρίσκεται υπό εποπτεία χωρίς να προτείνεις και τον τρόπο χρηματοδότησης τους. «Η αναδιανομή του πλούτου δεν μπορεί να είναι η πρώτη προτεραιότητα στην ατζένα μας, η παραγωγή πλούτου, οι επενδύσεις, η ανταγωνιστικότητα, η δημιουργία επιχειρήσεων και θέσεων εργασίας θα έπρεπε να είναι. Αλλά η παραγωγή πλούτου έχει ποινικοποιηθεί και οι θεσμοί δεν λειτουργούν», υπογράμμισε.
Αναφέρθηκε στη συζήτηση για την προοπτική ενοποίησης των δυνάμεων της Κεντροαριστεράς παρατηρώντας ότι ο νέος φορέας δεν μπορεί να είναι στη λογική της συναίνωσης τμημάτων, «ένα συμπλήρωμα είτε της Δεξιάς είτε της Αριστεράς, ένας μικρός εταίρος. Κανένας δεν έχει τέτοια φιλοδοξία. Αυτά τα σχήματα μπορεί να προσφέρουν πολιτική σταθερότητα αλλά δεν αλλάζουν τη χώρα. Πρέπει να μπουν στόχοι, η κρίσιμη μάζα στην κοινωνία υπάρχει, αλλά να προχωρήσουμε χωρίς ηγέτες και αφεντικά και χωρίς να περιμένουμε να γίνουν όλα αμέσως».
«Θα μπορούσε ο ΣΥΡΙΖΑ να είναι η νέα προοδευτική πρόταση για τη χώρα;», έθεσε το ερώτημα η κυρία Διαμαντοπούλου. «Τι είναι η Σοσιαλδημοκρατία; Όταν ένας αριστερός ψηφίζει μνημόνιο γίνεται σοσιαλδημοκράτης; Αυτό είναι λάθος και τρομερή απλοποίηση που είναι επικίνδυνη για τη χώρα», είπε και γυρνώντας προς τον «αγαπητό Μάσιμο» σημείωσε ότι η συνεργασία του ΣΥΡΙΖΑ με τους ΑΝΕΛ όχι μόνο δεν δικαιολογείται αλλά είναι αντίθετη με όλη την Ιστορία της χώρας μας. Και εξακολούθησε λέγοντας ότι δεν μπορεί να φτιαχθεί ένας νέος χώρος με όλες τις παθογένειες του παλαιού, με τον κρατισμό της δεκαετίας του ΄70, με την απόλυτη σχέση κόμματος και κράτους όχι για να διορίζονται οι δικοί μας αλλά για να χρησιμοποιούνται οι θεσμοί από το κόμμα, με άρνηση της ιδιωτικής αγοράς και με ένα απίστευτο πρόβλημα ήθους. «Μπορούμε να αποδεχθούμε έναν γενικευμένο λαϊκισμό που παίρνει την εξουσία και γίνεται σοσιαλδημοκρατία; Δεν έχουμε μια ηθική σχέση με τους ψηφοφόρους;», διερωτήθηκε.
Η κυρία Διαμαντοπούλου πρόσθεσε ότι πολλοί λένε ότι έτσι έκανε και ο Ανδρέας Παπανδρέου, αλλά το ΠαΣοΚ, είπε, μεταλλάχθηκε από ένα ακραίο αριστερό κόμμα σε σοσιαλδημοκρατικό μέσα σε επτά χρόνια έχοντας στελέχη και πόρους, Ο ΣΥΡΙΖΑ μεταλλάχθηκε μέσα σε δύο χρόνια σε κόμμα εξουσίας χωρίς στελέχη και πόρους και αυτό κατά την άποψη της τον καθιστά επικίνδυνο για τη χώρα.
Ο κ. Ντ΄Αλέμα ζήτησε το λόγο από τον Χρήστο Μεμή που συντόνιζε τη συζήτηση και απάντησε ότι πολλοί στο εξωτερικό θεωρούν ότι με την απόφαση που πήρε ο ΣΥΡΙΖΑ να παραμείνει η Ελλάδα στο ευρώ μετακινήθηκε πολιτικά και ότι αυτό είναι ένα βήμα για να βγει η χώρα από την κρίση. «Αν θέλουμε να εφαρμοστεί το μνημόνιο με προοδευτικό τρόπο είναι σημαντικό να μιλάμε με την κυβέρνηση» είπε και θύμισε ότι το Ευρωπαικό Σοσιαλδημοκρατικό Κόμμα δεν είναι ομοιόμορφο, υπάρχει ο Σλοβάκος Πρωθυπουργός Ρόμπερτ Φίτσο που δήλωσε ότι θα δεχθεί μόνο χριστιανούς μετανάστες και ο Βρετανός ριζοσπάστης Τζέρεμι Κόρμπιν. «Οι Σοσιαλδημοκράτες πρέπει να μπουν σε αυτή τη συζήτηση για να μην αποτύχει η ελληνική κυβέρνηση. Για να μπορούν να επηρεάζουν την κατάσταση. Χωρίς την κουλτούρα της Σοσιαλδημοκρατίας η κυβέρνηση δεν μπορεί να πετύχει. Η πραγματικότητα δεν αλλάζει με τις λέξεις», είπε στους έλληνες συντρόφους του.
