Θα καταφέρει το ΠαΣοΚ να ξεφύγει από τη μαύρη τρύπα της μνημονιακής ύφεσης που κατατρώει το μεταπολιτευτικό πολιτικό σύστημα αλλά απειλεί να αφανίσει και το ίδιο; Το ερώτημα αυτό ταράζει τις ημέρες και τις νύχτες των στελεχών του κόμματος, τα οποία αναλώνονται σε πρωινούς καφέδες και σε μυστικά δείπνα, χωρίς να βρίσκουν το «διά ταύτα» στα σενάρια που εξυφαίνουν. Μπορεί να αμφισβητηθεί σε αυτή τη φάση ο κ. Ευ. Βενιζέλος χωρίς να καταρρεύσει η κυβέρνηση; Υπάρχει διάδοχος που να ενώνει την παράταξη και να έχει απήχηση στον κόσμο; Τα αδιέξοδα συσπειρώνουν μια ομάδα στελεχών γύρω από τον πρόεδρο του ΠαΣοΚ, σε άλλους όμως ενισχύουν τις φυγόκεντρες τάσεις. Ο κ. Βενιζέλος την Πέμπτη εξήγγειλε συνέδριο επαναθεμελίωσης του κόμματος τον Φεβρουάριο του 2013 και απηύθυνε προσκλητήριο προς όσους έχουν αποστασιοποιηθεί, όπως οι κκ. Α. Λοβέρδος και Γ. Φλωρίδης και προς όλες τις δυνάμεις τις Κεντροαριστεράς. Με τόσα προβλήματα ανοιχτά όμως ήδη μπαίνουν στοιχήματα αν θα υπάρχει ως τότε το ΠαΣοΚ…
Με τη φυγή προς τα εμπρός ο κ. Βενιζέλος επιχειρεί να υπερβεί τα εσωκομματικά εμπόδια, όμως το ΠαΣοΚ έχει μπει στον τροχό διπλού διχασμού. Στο παραδοσιακό ρήγμα λαϊκιστών και εκσυγχρονιστών έχει προστεθεί και ένα βαθύτερο. Παρ’ ότι η ηγεσία του κόμματος απορρίπτει τον «τεχνητό διπολισμό» που προσπαθούν να προωθήσουν διάφορα συμφέροντα, οι περισσότεροι από τους αποστασιοποιημένους πρώην υπουργούς έχουν διαφορετικές εκτιμήσεις και θεωρούν ότι τους προσεχείς μήνες το πολιτικό σύστημα θα μετασχηματιστεί εκ των πραγμάτων και ότι θα γεννηθούν νέα σχήματα.
Κατά μια διαδομένη εκτίμηση η ψήφιση του νέου πακέτου μέτρων θα αποτελέσει θρυαλλίδα εξελίξεων όπως ακριβώς η 12η Φεβρουαρίου 2012, ημέρα ψήφισης του δεύτερου μνημονίου, οδήγησε στην κατακερμάτιση του πολιτικού συστήματος. Για το τι θα συμβεί στη συνέχεια διατυπώνονται διάφορες απόψεις: Ορισμένοι πιστεύουν ότι ο πρωθυπουργός κ. Αντ. Σαμαράς θα πρέπει να κάνει μεγάλες κινήσεις στην πολιτική σκακιέρα προκειμένου να προλάβει δυσάρεστες εξελίξεις όπως η μεγαλύτερη άνοδος της Χρυσής Αυγής. Αλλοι διαβλέπουν διάσπαση όλων των κομμάτων μεταξύ άκρας Δεξιάς και ΚΚΕ και δημιουργία νέων σχημάτων με ανανεωμένη δυναμική στην ελληνική κοινωνία. Οι φοβίες και οι προσδοκίες του σημερινού πολιτικού συστήματος λέγεται ότι θα εκφραστούν μέσα από την ενδεχόμενη αλλαγή του εκλογικού νόμου και την υιοθέτηση της απλής αναλογικής, ένα σύστημα που θα βοηθήσει τις συνεργασίες μικρότερων κομμάτων σε κυβερνητικό επίπεδο.
Στο ΠαΣοΚ ασκούνται αντίρροπες δυνάμεις. Από τη μια πλευρά η «δεξιά» πτέρυγα πιέζει να ψηφιστούν άμεσα τα μέτρα καθώς εκτιμά ότι τους επόμενους μήνες θα υπάρξουν θετικές εξελίξεις για την ευρωζώνη και για την Ελλάδα. Από την άλλη, η «αριστερή» πτέρυγα («Αριστερή Πρωτοβουλία») ζητεί να αποχωρήσει το ΠαΣοΚ από την κυβέρνηση και να καταγγείλει το μνημόνιο. Ακόμη και πιο συντηρητικά στελέχη, όπως ο κ. Δ. Ρέππας, θεωρούν ότι το ΠαΣοΚ πρέπει να πάρει τη μεγάλη στροφή, να δηλώσει ότι δεν θα ψηφίσει άλλα εισοδηματικά μέτρα και να παρουσιάσει συγκεκριμένες αναπτυξιακές προτάσεις.
Πέριξ της Ιπποκράτους η ατμόσφαιρα μυρίζει μπαρούτι. Νυν και πρώην βουλευτές, γραμματείς νομαρχιακών επιτροπών, αλλά και απλά μέλη του κόμματος περιφέρονται στα γραφεία των «βαρόνων» αναζητώντας τη μαγική λύση που θα αναγεννήσει το κόμμα.
Η ψήφιση των μέτρων δεν μπορεί να θεωρείται δεδομένη όπως έχουν σήμερα τα πράγματα, παρά τη στήριξη του κ. Σαμαρά από τις Βρυξέλλες προς τους κκ. Βενιζέλο και Φ. Κουβέλη που τους ευχαρίστησε επειδή λειτουργούν σαν μια γροθιά για το εθνικό καλό.
Στελέχη από το επιτελείο του κ. Βενιζέλου επισημαίνουν ότι η κατάρρευση του ΠαΣοΚ θα σημάνει και κατάρρευση της κυβέρνησης και ότι ο πρόεδρος του ΠαΣοΚ θα πρέπει να στηριχτεί γιατί δεν υπάρχει άλλος για να ενοποιήσει την ΚΟ του κόμματος. Πρώην υπουργός που δεν ανήκει στο περιβάλλον του κ. Βενιζέλου παρατηρεί ότι πέρα από τα σφάλματα και τις παραλείψεις που μπορεί να του χρεώσει κάποιος, ο πρόεδρος του ΠαΣοΚ προδόθηκε στην κρισιμότερη στιγμή για το κόμμα από κορυφαία στελέχη που εμπιστεύτηκε, αλλά αποδείχτηκε ότι είχαν προσωπικές στρατηγικές. Ανάλογες επισημάνσεις έγιναν και από μέλη της Πολιτικής και Οργανωτικής Γραμματείας, τα οποία μίλησαν για βαρόνους της πολιτικής που τώρα κάθονται απ’ έξω και ροκανίζουν το κόμμα, σχόλια που ερμηνεύτηκαν ως αιχμές για τους κκ. Α. Λοβέρδο, Χρ. Παπουτσή, την κυρία Αννα Διαμαντοπούλου, κ.ά. Ο κ. Βενιζέλος αποφεύγει την ενδοσκόπηση καθώς θεωρεί ότι όσοι εγείρουν τέτοια θέματα δεν συναισθάνονται την κρισιμότητα των στιγμών. «Δεν είδα κανέναν να έρχεται με τις προτάσεις του. Τι λένε όλοι αυτοί για τη χώρα; Σε τι διαφοροποιούνται από όσα έχουμε πει και τα οποία αποτελούν την πιο ολοκληρωμένη πρόταση για την έξοδο από την κρίση;» λέει στους συνομιλητές του. Παράλληλα έχει κάνει εντύπωση ο «χρησμός» του κ. Βενιζέλου ότι στο ΠαΣοΚ του 40% χωρούσαν πολλές διαφορετικές απόψεις, στο σημερινό όμως δεν μπορούν να συνυπάρξουν όσοι έχουν θεμελιακές διαφωνίες με τις αρχές του κόμματος.
Οι τάσεις στην ΚΟ
Οι αποστάσεις Χρυσοχοΐδη και η διαφοροποίηση της Φώφης
Η κατάσταση στο εσωτερικό του ΠαΣοΚ αναμένεται ότι θα ξεκαθαριστεί στην κρίσιμη συνεδρίαση της ΚΟ όπου θα αποφασιστεί η στάση του κόμματος στην ψηφοφορία του νέου πακέτου μέτρων. Εκεί, λένε, θα ανοίξουν τα χαρτιά τους όλοι οι βουλευτές καθώς θα παραστούν και όσοι κρατούν αποστάσεις όπως οι κκ. Μ. Χρυσοχοΐδης και Μ. Ανδρουλάκης. Ο κ. Α. Λοβέρδος έχει δηλώσει από την πρώτη στιγμή ότι θα ψηφίσει όποια μέτρα και αν προτείνει η κυβέρνηση.
Η δημοσκοπική δίνη όμως ενισχύει τον προβληματισμό βουλευτών, όπως ο κ. Μ. Κασσής, ο οποίος λέγεται ότι είναι σφόδρα δυσαρεστημένος με τις εξελίξεις στη Δωδώνη, και η κυρία Θεοδώρα Τζάκρη, ενώ άλλοι τηρούν στάση αναμονής έως ότου δημοσιοποιηθεί το οριστικό πακέτο, όπως οι κκ. Β. Κεγκέρογλου, Δ. Κρεμαστινός, Θ. Παραστατίδης.
Μια διακριτή ομάδα αποτελούν οι πρώην υφυπουργοί κκ. Ι. Δριβελέγκας, Μ. Μπόλαρης, Θ. Μωραΐτης, Γ. Ντόλιος, αλλά όχι ο κ. Φ. Σαχινίδης, ο οποίος έχει ενταχθεί στο στενό επιτελείο του κ. Βενιζέλου. Η ομάδα αυτή θεωρείται από κάποιους συναδέλφους τους ότι ενισχύει σενάρια επιστροφής του κ. Γ. Παπανδρέου ή ανατροπής του προέδρου του ΠαΣοΚ. Οι ίδιοι διαψεύδουν αυτές τις φήμες, λένε όμως ότι μετά την ψήφιση των μέτρων θα αναλάβουν πρωτοβουλίες. Τις εξελίξεις θα επηρεάσει και η στάση του κ. Κ. Σκανδαλίδη, ο έχει συζητήσει εκτενώς τις ενστάσεις του με τον κ. Βενιζέλο. Πάντως, η πλειονότητα της ΚΟ στηρίζει τον πρόεδρο του ΠαΣοΚ θεωρώντας ότι είναι ο μοναδικός που εγγυάται την ευρωπαϊκή προοπτική.
Οι απουσίες των κκ. Μ. Χρυσοχοΐδη, Μ. Ανδρουλάκη και Γ. Παναγιωτακόπουλου που σημειώθηκαν στην πρόσφατη κοινή συνεδρίαση της Πολιτικής και της Οργανωτικής Γραμματείας κάθε άλλο παρά αθώες ήταν. Ο κ. Χρυσοχοΐδης, αν και παραμένει κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος, δεν κρύβει τις διαφωνίες του με τον πρόεδρο του ΠαΣοΚ σε ζητήματα στρατηγικής και στο μόνο όργανο στο οποίο συμμετέχει είναι η ΚΟ του κόμματος. Μολονότι το όνομά του «παίζει» σε διάφορα σενάρια ανασχηματισμού, όπως και του κ. Λοβέρδου, ο ίδιος χαρακτηρίζει τις σχετικές φήμες ανοησίες. «Ο καθένας, προτού κάνει τις κινήσεις του, πρέπει να μετρήσει τι έχει στον ντορβά του» λέει στους συνομιλητές του. Ο κ. Λοβέρδος θα παρουσιάσει την ερχόμενη Δευτέρα το βιβλίο του και αναμένεται να ξεκαθαρίσει τις θέσεις του. Εμπειροι παρατηρητές σημειώνουν ότι πριν από το νέο έτος ο κ. Σαμαράς δεν μπορεί να προχωρήσει σε ανασχηματισμό γιατί θα ανοίξει τον ασκό του Αιόλου στο κόμμα του, ούτε μπορεί να προτείνει αντιπροεδρία στον κ. Βενιζέλο έως ότου ξεκαθαρίσει η υπόθεση της λίστας Λαγκάρντ.
Αίσθηση έχει προκαλέσει στο εσωτερικό του κόμματος η σταδιακή διαφοροποίηση από τον κ. Βενιζέλο της κυρίας Φώφης Γεννηματά, λίγο καιρό αφότου ζήτησε και πήρε υπερεξουσίες στον τομέα της Επικοινωνίας. Η εκπρόσωπος Τύπου, η οποία το τελευταίο διάστημα έχει αραιώσει τις δημόσιες παρεμβάσεις, δεν κρύβει στις ιδιωτικές συζητήσεις της ότι σκέπτεται ακόμη και το ενδεχόμενο της παραίτησης.

ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ