Επιταχύνονται οι εξελίξεις στο ΠΑΣΟΚ από την ερχόµενη εβδοµάδα. Παρά τη σιγή που έχουν επιλέξει οι ενδεχόµενοι διεκδικητές της ηγεσίας, έπειτα από το βήµα που έκανε ο κ. Μιχ. Χρυσοχοΐδης να δηλώσει ότι έχει δικαίωµα υπό συγκεκριµένες προϋποθέσεις να θέσει και εκείνος υποψηφιότητα, το παρασκήνιο κοχλάζει. Τις προηγούµενες ηµέρες οι βουλευτές έδιναν τον τόνο, αναµένεται όµως ότι αυτό θα αλλάξει το προσεχές διάστηµα. Οι πιέσεις που θα δεχθεί ο κ. Γ.Παπανδρέου για να ξεκαθαρίσει τη θέση του θα είναι έντονες καθώς όλο και περισσότερα στελέχη εκτιµούν ότι το πολύ ως τα Χριστούγεννα θα πρέπει να έχει λήξει η εκκρεµότητα της εκλογής προέδρου στο ΠΑΣΟΚ. Οι περισσότεροι δεν επιθυµούν να οδηγήσουν τον κ. Παπανδρέου εκτός των εξελίξεων. Αντιθέτως, επιχειρούν να πετύχουν µια βελούδινη µετάβαση σε άλλη ηγεσία ώστε να αποφύγουν τους κραδασµούς και τις αντιπαραθέσεις του 2007.

Το ΠΑΣΟΚ βρίσκεται σε πολύ δύσκολη θέση, µε τα ποσοστά του στις δηµοσκοπήσεις να κατακρηµνίζονται και την κοινωνία να του γυρνά την πλάτη. Ενας εµφύλιος σπαραγµός σε ζωντανή µετάδοση δεν είναι το καταλληλότερο φάρµακο για την ανάκαµψη της παράταξης.

Ο κ. Παπανδρέου εµφανίζεται διστακτικός να επιλέξει κάποια από τις λύσεις που έχει µπροστά του. Αυτή η στάση έχει προβληµατίσει πολλά στελέχη του ΠΑΣΟΚ σχετικά µε το ποιες είναι οι πραγµατικές προθέσεις του προέδρου του κόµµατος.

Τα στελέχη όµως που κινούνται γύρω του και εν πολλοίς εξαρτούν την πολιτική τους επιβίωση από εκείνον έχουν αρχίσει να χτυπούν τα τύµπανα του διχασµού.

|||||||| Ο «παπανδρεϊκός» κύκλος

Η άποψη του κ. Χ. Καστανίδη ότι µερίδα βουλευτών του ΠΑΣΟΚ σε συνεργασία µε κάποια ΜΜΕ εκβίασαν και έριξαν την κυβέρνηση Παπανδρέου απηχεί το κλίµα που υπάρχει στην Ιπποκράτους και στον ευρύτερο «παπανδρεϊκό» κύκλο, ο οποίος επιµένει ότι ο κ. Παπανδρέου θα πρέπει να είναι ξανά υποψήφιος πρωθυπουργός.

Το 2011 όµως δεν είναι το 2007. Ο κ. Μ. Ανδρουλάκης έσπευσε να µιλήσει για τη χειραφέτηση των βουλευτών του ΠΑΣΟΚ, οι οποίοι, όπως είπε, «έδειξαν µε µαεστρία δύο φορές τον δρόµο στον Παπανδρέου, διότι το επιτελείο της συµφοράς και η καµαρίλα προσπαθούσε να δηµιουργήσει συµβάν αποστασίας µε τα συµφέροντα» . Επιπλέον ο κ. Χρ. Πρωτόπαπας µιλώντας σε ραδιοφωνικό σταθµό της Θεσσαλονίκης κάλεσε τον κ. Καστανίδη να κατονοµάσει τους βουλευτές και τα ΜΜΕ που έριξαν τον πρώην πρωθυπουργό.

Συνεργάτες του κ. Παπανδρέου επιµένουν ότι ο πρώην πρωθυπουργός θέλει να διασφαλίσει τη συµφωνία για την Ελλάδα ώστε να µην προκύψουν απρόβλεπτα γεγονότα τα οποία ενδεχοµένως να χρεωθεί εν τη απουσία του. Πότε θα θεωρήσει ότι διασφαλίζεται η συµφωνία; Σε αυτό το ερώτηµα δεν υπάρχει απάντηση. Ο δισταγµός του κ. Παπανδρέου ενδεχοµένως να µην έχει σχέση µόνο µε τις δικές του προθέσεις. Ο πρωθυπουργός κ. Λ. Παπαδήµος δεν ενθουσιάζεται µε το ενδεχόµενο να ξεσπάσει εµφύλιος σε ένα από τα δύο µεγάλα κόµµατα της κυβέρνησης συνεργασίας. Την άποψή του αυτή δεν την έκρυψε από τον πρόεδρο του ΠΑΣΟΚ στη συνάντηση που είχε µαζί του. Ο κ. Παπαδήµος θα προτιµούσε να ξεκινούσαν οι διαδικασίες στο ΠΑΣΟΚ κάποια στιγµή τον Ιανουάριο ώστε να βρίσκεται σε προχωρηµένο στάδιο η εφαρµογή των ευρωπαϊκών συµφωνιών. Επειδή αντιλαµβάνεται όµως ότι αυτό δεν είναι δυνατόν, έχει εκφράσει την άποψη να επιλεγεί ο τρόπος που θα προκαλέσει τους µικρότερους κραδασµούς στην κυβέρνηση. Το ίδιο όµως επιδιώκουν και οι βαρόνοι στο ΠΑΣΟΚ, οι οποίοι αντιλαµβάνονται ότι δεν µπορούν να τραυµατίσουν κι άλλο τη σχέση του κόµµατος µε την κοινωνία εµπλεκόµενοι σε έναν «αιµατηρό» εµφύλιο. Ιδίως όταν η κρίση χρέους στην ευρωζώνη µπορεί να προκαλέσει οδυνηρές εξελίξεις στην οικονοµία, οι οποίες να ευτελίσουν τυχόν µακρόσυρτες κοµµατικές διαδικασίες και τους συµµετέχοντες σε αυτές.

Η διασφάλιση της έκτης δόσης και η ψήφιση του προϋπολογισµού είναι τα ορόσηµα που, όπως φαίνεται, θα σηµάνουν τη λήξη της εκεχειρίας. Από εκείνο το σηµείο και έπειτα οι διαδικασίες αναµένεται να τρέξουν µε ταχύτατους ρυθµούς. Μέχρι στιγµής η µόνη υποψηφιότητα που εκδηλώθηκε µε σαφή και καθαρό τρόπο είναι αυτή του κ. Χρυσοχοΐδη. Ο κ. Χρυσοχοΐδης ζήτησε µια αξιοπρεπή και συµφωνηµένη διαδικασία για την ανάδειξη νέας ηγεσίας και τάχθηκε υπέρ της προσφυγής στις κάλπες. Παρ’ ότι διαψεύδεται επισήµως, αρκετοί στο ΠΑΣΟΚ εκτιµούν ότι οι «παπανδρεϊκοί» ενδέχεται να στοιχηθούν πίσω από τον κ. Χρυσοχοΐδη και όχι πίσω από τον κ. Χρ. Παπουτσή ή την κυρία Λούκα Κατσέλη.

Υπέρ της καταστατικής διαδικασίας τάσσονται και άλλα στελέχη του κόµµατος, όπως η κυρία Αννα ∆ιαµαντοπούλου και οι κκ. Α. Λοβέρδος, Π. Ευθυµίου και Χρ. Πρωτόπαπας. Το επιχείρηµά τους είναι ότι στη διάρκεια της «προεκλογικής» περιόδου θα δοθούν εξηγήσεις για την πολιτική που ακολούθησε η κυβέρνηση τα προηγούµενα δύο χρόνια και παράλληλα θα εκτονωθεί ο µεγάλος θυµός της κοινωνίας στις κοµµατικές κάλπες και όχι στις εθνικές. «Η διαδικασία αυτή θα είναι αναγεννητική για το ΠΑΣΟΚ» υποστηρίζουν.

Ο κ. Ευ. Βενιζέλος όµως έχει διαµηνύσει σε όλους ότι δεν προτίθεται να ξαναζήσει την τραυµατική εµπειρία του 2007 και πάντως όχι χωρίς ισχυρές διασφαλίσεις ότι η διαδικασία δεν θα εκτραχυνθεί. Ταυτοχρόνως άλλοι υπουργοί και πολλοί βουλευτές προβληµατίζονται επειδή οι διαφαινόµενοι υποψήφιοι είναι υπουργοί και, όπως λένε, θα υπάρξουν αναπόφευκτα κλυδωνισµοί στην κυβέρνηση, ενώ τίποτα δεν διασφαλίζει ότι θα αποφευχθούν οι «εχθροπραξίες».

|||||||| Η «ομάδα των τεσσάρων»

Το κοµµάτι του ΠΑΣΟΚ που υποστηρίζει τον κ. Βενιζέλο εµφανίζεται έτοιµο να διεκδικήσει την ηγεσία του ΠαΣΟΚ. Η «οµάδα των τεσσάρων» βρίσκεται µπροστά σε ένα σταυροδρόµι: είτε θα καταφέρει να µετεξελιχθεί σε ρεύµα εντός του ΠΑΣΟΚ, οπότε θα κατεβάσει δικό της υποψήφιο (τον κ. Λοβέρδο ή την κυρία Αννα ∆ιαµαντοπούλου ), είτε θα διαλυθεί. Αποφάσεις δεν έχουν ληφθεί ακόµη και τα περιθώρια στενεύουν. Την Παρασκευή ο κ. Λοβέρδος συναντή θηκε µε τον κ. Βενιζέλο για δεύτερη φορά µέσα σε τρεις εβδοµάδες στο πλαίσιο ενός ιδιότυπου «προξενιού» το οποίο έχουν αναλάβει βουλευτές-κοινοί φίλοι των δύο πολιτικών που το 2007 ήταν στενοί σύµµαχοι. Στη συνέχεια είδε και τον κ. Π. Ευθυµίου.

Παρ’ ότι δεν είναι εύκολο, καθώς ο υπουργός Υγείας διαθέτει σηµαντικό αριθµό υποστηρικτών, αν τελικώς επιτευχθεί συµφωνία Βενιζέλου – Λοβέρδου θα πρόκειται για κίνηση µατ. Επιπλέον δεν θα µπορεί να αποκλειστεί ακόµη και η επάνοδος του κ. Γ. Φλωρίδη στο ΠΑΣΟΚ. Στην περίπτωση αυτή ορισµένοι προτείνουν να στηθούν κάλπες αλλά να υπάρξει ένας υποψήφιος, µε συµφωνία όµως των υπολοίπων. Ο νέος πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ θα κληθεί να διαχειριστεί την ήττα του κόµµατος στις εθνικές εκλογές και σε ιδανικές συνθήκες θα έπρεπε να έχει περιθώριο τουλάχιστον πέντε ετών για να ανασυντάξει την παράταξη. Τέτοιο µορατόριουµ φαντάζει αδύνατον να υπάρξει αυτή την ώρα, τουλάχιστον όµως να συµφωνηθεί ότι η νέα ηγεσία δεν θα χρεωθεί την ευθύνη για το εκλογικό ποσοστό, που αναµένεται να είναι πολύ χαµηλό. Στην πλευρά Βενιζέλου αναπτύσσεται ο προβληµατισµός στην περίπτωση που η ζυγαριά κλίνει προς εκείνον αν θα µπορεί να παραµείνει υπουργός Οικονοµικών.

Αλλα στελέχη διερωτώνται πώς θα κινηθούν οι όποιες διαδικασίες µε έναν διαλυµένο κοµµατικό µηχανισµό και µε τις νοµαρχιακές επιτροπές είτε αδιάφορες είτε αποστασιοποιηµένες. Στο πλαίσιο αυτό έχει προταθεί να συγκληθεί εκτάκτως το Εθνικό Συµβούλιο ώστε να αναδειχθεί νέο Πολιτικό Συµβούλιο, στο οποίο θα συµµετέχουν τα κορυφαία στελέχη του Κινήµατος, ενδεχοµένως και νέος Γραµµατέας. Για να υπάρξουν όµως τέτοιου είδους συµφωνίες απαιτούνται και πρόσωπα που θα εγγυηθούν την τήρησή τους. Αυτή την ώρα τα βλέµµατα στρέφονται προς τους κκ. Κ. Σκανδαλίδη και ∆. Ρέππα ως δύο στελέχη που µπορούν να εγγυηθούν την ενότητα και να αποτελέσουν τη γέφυρα ανάµεσα στον προηγούµενο και στον επόµενο πρόεδρο του ΠΑΣΟΚ.

ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ