Ηλεκτρονική ψηφοφορία με εγγυήσεις

Το θέµα της ηλεκτρονικής ψηφοφορίας, που αφορά την εκλογή του αρχηγού της Κεντροαριστεράς, φαίνεται ότι εξελίσσεται σε διελκυστίνδα χωρίς τέλος. Ο κ. Κοντιάδης στα «Νέα» της 14ης Σεπτεµβρίου 2017 σχολίασε ένα δικό µου κείµενο που δηµοσιεύθηκε στην «Καθηµερινή της Κυριακής» τη 10η Σεπτεµβρίου και δεν προτίθεµαι να το αφήσω αναπάντητο.

Δυστυχώς είμαι υποχρεωμένος να παρατηρήσω ότι ο κ. Κοντιάδης ξεκινάει τον συλλογισμό του από λάθος αφετηρία. Ολες οι περιπτώσεις χωρών που αναφέρει (πλην της Εσθονίας) έχουν εκφράσει επιφυλάξεις για τη χρήση ηλεκτρονικών συσκευών (Electronic Voting Machines – EVM ή Direct Recording Electronic Voting – DREV) στην καταγραφή των ψήφων οι οποίες χρησιμοποιούνται για την καταγραφή των ψήφων στα εκλογικά κέντρα με τη φυσική παρουσία του ψηφοφόρου! Αν, μάλιστα, ο κ. Κοντιάδης είχε διαβάσει το άρθρο μου «Η ηλεκτρονική ψήφος, οι ΗΠΑ και η Ελλάδα» («ΚτΚ» 18.11.2012), θα διαπίστωνε ότι όχι μόνο δεν διαφωνώ με τις επιφυλάξεις αλλά τις επαυξάνω. Στην περίπτωση όμως της υπό συζήτηση εκλογής του αρχηγού κανένας, μα κανένας, δεν εισηγείται τη χρήση μηχανών για την καταγραφή των ψήφων. Πρώτα-πρώτα δεν διαθέτουμε τέτοιες μηχανές και δεύτερον αυτές χρησιμοποιούνται στα εκλογικά κέντρα (με φυσική παρουσία) όπου ο ψηφοφόρος πατάει κουμπιά αντί να χρησιμοποιεί ψηφοδέλτιο. Κατά συνέπεια, όλη η επιχειρηματολογία του για τις χώρες όπου κατήργησαν την ηλεκτρονική ψηφοφορία δεν ισχύει. Κατήργησαν τις μηχανές στα εκλογικά κέντρα, όχι την εξ αποστάσεως ψηφοφορία. Τελεία και παύλα.

Πάμε τώρα στην Εσθονία, γιατί και στην περίπτωση αυτή, πολύ φοβούμαι ότι ο κ. Κοντιάδης έχει λανθασμένες πληροφορίες σχετικά με τον τρόπο ψηφοφορίας στη χώρα αυτή. Η διαδικασία περιγράφεται με λεπτομέρεια στην ιστοσελίδα www.valimesed.ee, κάτω από την ενότητα internet voting, στα αγγλικά. Υπάρχει μάλιστα και ένα πολύ ενημερωτικό μικρό video. Ετσι, όποιος ενδιαφέρεται για τη διαδικασία μπορεί να επισκεφθεί τη σελίδα. Στην Εσθονία η ψηφοφορία μπορεί να γίνει εξ αποστάσεως (Ιnternet) χωρίς τη φυσική παρουσία, με τη χρήση της ψηφιακής ταυτότητα του ψηφοφόρου και της ηλεκτρονικής υπογραφής του. Αυτό όμως που είναι ενδιαφέρον στην περίπτωση της Εσθονίας είναι το πώς ψηφίζουν στα εκλογικά κέντρα (με φυσική παρουσία), γιατί η μέθοδος είναι εξαιρετικά διδακτική και θα μας βοηθήσει να κατανοήσουμε την ψηφοφορία μέσω Ιnternet.

Στον ψηφοφόρο δίνονται δύο φάκελοι και το ψηφοδέλτιο. Αφού κάνει την επιλογή του, τοποθετεί το ψηφοδέλτιο στον ένα φάκελο ο οποίος εξωτερικά δεν έχει καμία ένδειξη σχετικά με τα στοιχεία του ψηφοφόρου. Στη συνέχεια, ο ψηφοφόρος τοποθετεί τον απρόσωπο φάκελο στον άλλο φάκελο όπου εξωτερικά περιλαμβάνει τα στοιχεία του ψηφοφόρου. Αυτός ο φάκελος παραδίδεται στο εκλογικό κέντρο και αφού πιστοποιηθεί ο ψηφοφόρος και σημειωθεί ότι ψήφισε, ανοίγεται ο εξωτερικός φάκελος και ο απρόσωπος φάκελος μπαίνει στην κάλπη. Η μέθοδος αυτή χρησιμοποιείται σε πολλών ειδών εκλογές και στην επιστολική ψήφο εδώ και πολλά χρόνια. Προσωπικά ψήφιζα με τη μέθοδο αυτή στις εκλογές της ACM (Association for Computing Machinery) από τη δεκαετία του ’70 και σε πολλές γενικές συνελεύσεις εισηγμένων εταιρειών στο εξωτερικό. Σήμερα όλα αυτά έχουν αντικατασταθεί με την ψηφοφορία μέσω Ιnternet.

Ακριβώς την ίδια μεθοδολoγία χρησιμοποιούν οι Εσθονία και για την ψηφοφορία μέσω Ιnternet. Δηλαδή, ηλεκτρονικά διαχωρίζεται η ταυτότητα από το ψηφοδέλτιο και διασφαλίζεται η μυστικότητα της ψήφου. Ακριβώς όμως το ίδιο κάνει και το σύστημα Ζευς που έχει προταθεί για να χρησιμοποιηθεί στις εκλογές της Κεντροαριστεράς. Η έλλειψη της ψηφιακής ταυτότητας και της ψηφιακής υπογραφής υποκαθίσταται με την προεγγραφή των ψηφοφόρων και την αποστολή του ΡΙΝ. Δηλαδή, με απλά λόγια, το σύστημα που έχει προταθεί είναι ακριβώς σαν της Εσθονίας! Αξίζει να σημειωθεί ότι στην Εσθονία δέχονται ότι μπορεί κάποιος να ψηφίσει στη θέση κάποιου άλλου, αν φυσικά του δώσει την ταυτότητά του και το ΡΙΝ του, αλλά αυτό μπορεί να συμβεί και στη φυσική παρουσία όταν κάποιος δώσει έτοιμο σταυρωμένο ψηφοδέλτιο σε κάποιον άλλο. Δηλαδή, ούτε με τη φυσική παρουσία δεν μπορεί κάνεις να διαβεβαιώσει ότι υπάρχει 100% διασφάλιση ότι κάποιος δεν ψήφισε με την υπόδειξη και επιβολή κάποιου άλλου. Μάλιστα, με το σύστημα Ζευς (και στην Εσθονία) ο ψηφοφόρος μπορεί να ψηφίσει όσες φορές θέλει αλλά επικρατεί μόνο η τελευταία ψήφος του, ώστε να περιορίζεται η πιθανότητα εξαναγκασμού του.

Τ

έλος, σχετικά με τη μεθοδολογία που έχω προτείνει για την ταυτοπροσωπία, ο κ. Κοντιάδης επικαλείται ότι με τη μέθοδο αυτή δεν μπορείς να ανοίξεις λογαριασμό σε ελληνική τράπεζα. Σύμφωνοι. Στην Ελλάδα ακόμη απαιτείται «η βεβαίωση για το γνήσιο της υπογραφής». Αν θέλουμε να παραμείνουμε σε αυτή την εποχή δικαίωμά μας. Είχα όμως την εντύπωση ότι θέλουμε να πάμε μπροστά. Επειδή όμως έχω μάθει να ελέγχω αυτά που λέω και γράφω, θέλω να τον διαβεβαιώσω ότι πράγματι μπορείς να ανοίξεις και να κινείς λογαριασμό με τη μεθοδολογία που πρότεινα, πράγμα που έχω κάνει για να είμαι απολύτως βέβαιος ότι γίνεται. Και όπου διακινούνται χρήματα, η ασφάλεια και η πίστη είναι πρωταρχικής σημασίας. Ολη η ιστορία που γνωρίζουμε δείχνει ότι το χρήμα είναι ισχυρότερο από τις ψήφους.

Κλείνω με μια προσωπική εκτίμηση. Δυστυχώς είμαι σχεδόν βέβαιος ότι η εξ αποστάσεως ψηφοφορία δεν θα γίνει αποδεκτή, όχι για τεχνικούς λόγους. Κρίμα!