Αντίστροφη μέτρηση

Η δημοσιοποίηση των πρακτικών της ΕΚΤ που κατέδειξαν ουσιαστικά ότι αρχίζει η αντίστροφη μέτρηση για το τέλος του προγράμματος «τυπώματος χρήματος» των 2,3 τρισ. ευρώ, το περίφημο QE, οδήγησε σε άνοδο των αποδόσεων των ομολόγων της ευρωζώνης. Οι αγορές «βλέπουν» έτσι το προοίμιο μιας πιθανής ανακοίνωσης τον Σεπτέμβριο ή ακόμη και τον Οκτώβριο της μείωσης των αγορών ομολόγων που έχουν προγραμματισθεί να τερματισθούν τον Δεκέμβριο, από τις αρχές του 2018, καθώς όπως αποφαίνονται βρισκόμαστε στην τελική ευθεία για το tapering (τη σταδιακή ολοκλήρωση) του προγράμματος ποσοτικής χαλάρωσης.

Από το νέο έτος οι αγορές ομολόγων εκτιμάται ότι θα μειωθούν σταδιακά από τα 60 στα 40 δισ. ευρώ και στα 20 δισ. ευρώ αργότερα για να ολοκληρωθούν ως τον Ιούνιο ή τον Σεπτέμβριο του 2018 ή όπως εκτιμούν ορισμένοι αναλυτές να ανακοινωθεί ότι το 2018 θα λάβουν συνολικές αγορές 150 δισ. ευρώ προτού το QE φθάσει στο τέλος του.

Τι σημαίνουν όλα αυτά για την Ελλάδα; Οι πιέσεις στα ομόλογα της ευρωζώνης θα ενταθούν (όπως και παγκοσμίως αφού οι κεντρικές τράπεζες βάζουν σταδιακά τέρμα στο 10ετές ράλι των ομολόγων αποσύροντας ρευστότητα) επηρεάζοντας αρνητικά και τις ελληνικές αποδόσεις, κάτι που θα δυσκολέψει την προσπάθεια επιστροφής της χώρας μας στις αγορές, αρχικώς μέσω δοκιμαστικών εκδόσεων τριετίας ή πενταετίας ώστε να ομαλοποιηθεί η καμπύλη των επιτοκίων. Παράλληλα, χωρίς τη συναίνεση της ΕΚΤ να αναλάβει τον ελληνικό κρατικό κίνδυνο αγοράζοντας ελληνικό χρέος, οι επενδυτές θα παραμείνουν προσεκτικοί.

Καθώς όμως το ελληνικό πρόγραμμα ολοκληρώνεται τον Αύγουστο του 2018, ενώ ένα σημαντικό μέρος των κεφαλαίων ύψους 86 δισ. ευρώ που έχουν προβλέψει θα παραμείνει αχρησιμοποίητο, δεν μπορεί να αποκλειστεί κάποιας μορφής επέκταση του προγράμματος σε περίπτωση που η Ελλάδα δεν θα είναι –όπως εκτιμάται ευρέως –σε θέση να επιστρέψει πλήρως στις αγορές εντός των επόμενων 12 μηνών ενώ για να είναι ικανοποιητική η κάλυψη των αναγκών της από τον εξωτερικό δανεισμό θα πρέπει να έχει την εγγύηση του ESM (του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας) που αναμένεται να μετεξελιχθεί στην ευρωπαϊκή εκδοχή του ΔΝΤ, ώστε να είναι ανταγωνιστικά τα επιτόκια των ομολόγων που θα εκδοθούν.