Το εμβόλιο του λαού

Η επικαιρότητα, το δημοψήφισμα δηλαδή, μου θύμισε μια εμπειρία που είχα, άσχετη με την πολιτική αλλά σχετική με τις επιλογές μας. Θα μου επιτρέψετε να τη μοιραστώ.

Πριν από λίγα χρόνια χρειάστηκε να αλλάξω παιδίατρο. Απευθύνθηκα σε κάποιον άγνωστο της γειτονιάς, χωρίς να γνωρίζω ότι είναι της εναλλακτικής ιατρικής. Από την πρώτη συνάντηση μου έθεσε το δίλημμα εάν θα συνεχίσουμε τα εμβόλια ή θα τα κόψουμε. Επρεπε να πάρω απόφαση ευθύς αμέσως. Του εξήγησα λοιπόν ότι για να έχω γνώμη θα χρειαστούν τουλάχιστον έξι χρόνια ώστε να δώσω εισαγωγικές εξετάσεις, να πετύχω στην ιατρική, να σπουδάσω το ζήτημα και να επανέλθω με ένα «ναι» ή με ένα «όχι».

Ειλικρινά τώρα. Ποιος γονιός ξέρει τι πρέπει να κάνει σε ένα τόσο σοβαρό ζήτημα; Θυμάμαι ότι ο παιδίατρος μου είχε προτείνει να γκουγκλάρω το θέμα και να ενημερωθώ από όποια ιστοσελίδα βρεθεί στο ψηφιακό διάβα μου. Να ανοίξω εγκυκλοπαίδεια. Να ρωτήσω άλλους γονείς. Περιττό να πω ότι έφυγα τρέχοντας. Με τον ίδιο τρόπο θα έπρεπε να τρέξουμε από το δημοψήφισμα. Απλά, απλούστατα, δεν ξέρουμε. Το «ναι» είναι σαφές για τους γνώστες και όχι για την κυρα-Σταματούλα στο χωριό. Χρειάζονται τεχνικές γνώσεις για να κατανοήσει κάποιος το περιεχόμενο των προτάσεων και τις αντιθέσεις στη διαπραγμάτευση.

Για το «όχι» ουδείς έχει άποψη, ούτε ο ίδιος ο Αλέξης Τσίπρας. Το «όχι» ίσως οδηγήσει στη δραχμή, ίσως στο δηνάριο, ίσως σε ομοσπονδιακό κράτος με την Τουρκία, ίσως σε μια καλύτερη συμφωνία με τους δανειστές, ίσως σε αυξημένη υπερηφάνεια, ίσως στην καταστροφή. Το «όχι» ίσως να οδηγήσει σε απίστευτη ανάπτυξη, καθώς η χώρα δεν θα έχει χρέος, θα έχει χαμηλή φορολογία και θα πείσει επενδυτές να φέρουν τα κεφάλαια που δεν έρχονταν. Λέμε τώρα…

Εξανίστανται ορισμένοι ότι ο κυρίαρχος λαός πρέπει να έχει άποψη για όλα. Αποψη έχει κάποιος όταν γνωρίζει τα δεδομένα. Στην παρούσα φάση δεν γνωρίζουμε ποιες είναι οι επιλογές και πού οδηγούν οι επιλογές. Γνωρίζουμε χονδρικά. Στα πιο πολλά ζητήματα η γνώση είναι ελλιπής, αδρομερής ή ανύπαρκτη. Φροντίζουν, όμως, οι αιρετοί. Αυτό είναι πάνω-κάτω το νόημα της δημοκρατίας. Εκλέγονται κόμματα, εκλέγονται πρόσωπα, συγκροτείται κυβέρνηση. Οι πολίτες, δηλαδή η κυρα-Σταματούλα στο χωριό, που δεν έχει τη σκευή να νομοθετήσει, επιλέγει το πλαίσιο. Δεξιό, Αριστερό, Κεντρώο. Διαλέγει τα πρόσωπα, επειδή είναι συμπαθή, επειδή μιλάνε ωραία, επειδή, επειδή…

Η κυβέρνηση έχει σαφή εντολή. Είχε πρόγραμμα, είχε θέση, είχε ρητορική. Εξελέγη βάσει προτάσεων και ξέρει πολύ καλά ότι η πολιτική είναι η τέχνη του ελιγμού. Η εντολή ήταν σαφής για τη διακυβέρνηση με έναν συγκεκριμένο τρόπο. Να δεχτούμε ότι τα δεδομένα άλλαξαν μέσα στο πεντάμηνο. Να δεχτούμε ότι δεν υπήρχε επίγνωση των συνθηκών, να δεχτούμε ότι οι ξένες δυνάμεις θέλησαν να ποδοπατήσουν το «διαφορετικό». Ολα αυτά θα μπορούσαν να λυθούν στην Ολομέλεια της Βουλής. Να δουν ποιοι είναι με ποιον, ποιοι είναι με τι. Ψηφίστηκαν για να παίρνουν αποφάσεις στα εύκολα και στα δύσκολα. Οχι μόνο στα εύκολα, όχι μόνο ακολουθώντας την πεπατημένη.

Να το πάμε παρακάτω. Μιλάμε διαρκώς για τον κυρίαρχο λαό, κάτι σαν τον περιούσιο λαό. Μιλάμε για τον ελληνικό λαό. Μήπως, έτσι για την αλητεία, θα πρέπει να γίνει δημοψήφισμα και στα άλλα κράτη-μέλη; Αφού θέλουμε άμεση δημοκρατία, να έχουμε άμεση δημοκρατία για όλους, για τους Γερμανούς, για τους Γάλλους, για τους Ισπανούς. Να πουν κι αυτοί μια γνώμη για τις ενισχύσεις, για το επαχθές χρέος, για τους εκμαυλιστές δανειστές και τους αργυρώνητους δανειζόμενους. Αρέσει αυτή η ιδέα στον Αλέξη Τσίπρα ή μήπως ενοχλείται από την άποψη των άλλων λαών;

* Δημοσιεύθηκε στο BHmagazino το Σάββατο 4 Ιουλίου 2015