Απελπις ελπίς;

Συμπληρώθηκαν, αισίως(!), τέσσερα χρόνια κατά τα οποία η αιμάσσουσα οικονομία της χώρας μας ζει στον αστερισμό των «Μνημονίων». Καθόλη αυτή την περίοδο ο έλληνας πολίτης ματώνει συνεχώς, πιέζεται παντοιοτρόπως, υπομένει στωικά και προσδοκά να φανεί φως στην άκρη του τούνελ, να φανεί η ελπίδα. Η προχθεσινή είδηση ότι στα δημόσια ψυχιατρεία δεν υπάρχουν πλέον ούτε ράντζα διαθέσιμα καταδεικνύει ωμά την πραγματικότητα…

Διερωτάται, όμως, κανείς, εάν μέσα από αυτήν την απροσδόκητα μεγάλη κρίση, κάτι άλλαξε τελικώς σε επίπεδο θεσμών, εάν κάτι διδαχθήκαμε, εάν κάπου βελτιωθήκαμε…

Η δημόσια ζωή δεν φαίνεται να άλλαξε. Οι εκάστοτε κρατούντες εξακολουθούν να κυβερνούν με την παρέα τους, με τους δικούς τους ανθρώπους και ασφαλώς με τους ανθρώπους του κόμματός τους. Στην περίπτωση που στην εξουσία βρίσκονται δύο ή τρία κόμματα, οι θέσεις απλώς μοιράζονται με αναλογικό σύστημα!

Η Βουλή αδυνατεί να εκπληρώσει τον ρόλο της. Οι βουλευτές, ούτως ή άλλως περισσότεροι από όσους χρειάζονται, έκοντες άκοντες πολλές φορές, υπάρχουν εκεί απλώς για να ψηφίζουν τους νόμους που εισηγείται η κυβέρνηση. Ασφαλώς και για να διατηρούν τα προνόμιά τους.

Το πελατειακό σύστημα, ασφαλώς, υπέστη μια σοβαρή καθίζηση. Αλλά δεν έπαυσε να υπάρχει. Μεγάλο μέρος των συμπολιτών μας εξακολουθεί να κινείται στους ρυθμούς του αποτυχημένου αυτού συστήματος, που κατορθώνει όμως και επιβιώνει. Απλώς τώρα στην ποδοσφαιροποίηση της πολιτικής προστέθηκε και η πολιτικοποίηση του ποδοσφαίρου…

Ο δημόσιος λόγος εξακολουθεί να αρθρώνεται κατά τα ειωθότα! Οι μεν προσπαθούν να μας πείσουν ότι ζούμε στις παραμονές μιας παραμυθένιας ζωής… Οι άλλοι μας υπόσχονται άμεσες αλλαγές προς το καλύτερο, είτε με αμφίβολης πειστικότητας και εν πολλοίς αλληλοσυγκρουόμενες εξαγγελίες είτε με επιτήδεια μεθοδευμένες αοριστίες…

Τα μέσα μαζικής ενημερώσεως εξακολουθούν να παρέχουν ένα, κατά κανόνα, μη ποιοτικό πρόγραμμα. Η Δημόσια Τηλεόραση καταδεικνύει εύγλωττα ότι όλα άλλαξαν και τίποτε δεν άλλαξε! Η ΕΡΤ διαλύθηκε, η ΝΕΡΙΤ ήδη καρκινοβατεί, και η επιβάρυνση των πολιτών φυσικά εξακολουθεί, πάντοτε, εκ του ασφαλούς, μέσω των λογαριασμών της ΔΕΗ.

Πόσο άραγε τα ίδια αυτά επικοινωνιακά μέσα έχουν συμβάλει στη στρέβλωση της ελληνικής κοινωνίας, η οποία ήδη περιπαικτικά αποκαλείται «κοινωνία του καναπέ», από αυτούς ακριβώς που την καθήλωσαν εκεί και την ευνούχισαν, με τη δύναμη της εικόνας και την «ποιότητα» των προγραμμάτων που της προσέφεραν;

Τα δημόσια έσοδα συνεχίζουν να συρρικνώνονται λόγω της οικονομικής δυσπραγίας και της πλήρους αποστραγγίσεως, κυρίως μισθωτών και συνταξιούχων. Παρά ταύτα η Εφορία έχει πάρει τη θέση ενός ιδιότυπου κυνηγού κεφαλών, αντί να εφαρμόζει τις βασικές αρχές της φορολογικής ισότητας και φορολογικής δικαιοσύνης.

Αυτοί που πληρώνουν είναι, τελικώς, τα θύματα της υποθέσεως, και η οργή τους πλημμυρίζει, όταν γνωρίζουν καλώς ότι το μεγάλο κεφάλαιο, όχι απλώς εξαιρείται, αλλά και είναι διασφαλισμένο μέσα από ένα πολυδαίδαλο σύστημα εξωχώριων εταιρειών. Γι’ αυτό τώρα σειρά παίρνουν η νομιμοποίηση των καταπατημένων και η εκποίηση του αιγιαλού..!

Ο κοινός νους δεν υπήρξε ποτέ το δυνατό σημείο σε αυτή τη χώρα. Η επιβολή Φόρου Προστιθέμενης Αξίας σε όλο και περισσότερες κατηγορίες επαγγελματιών, παράδειγμα οι δικηγόροι, είναι η καλύτερη συνταγή για την αύξηση στη διακίνηση «μαύρου χρήματος». Η επιτακτική ανάγκη για ένα απλό φορολογικό σύστημα απλώς εξαγγέλλεται.

Και πάνω στην ώρα προέκυψαν και οι κάλπες! Οι πολιτικοί ξαναθυμήθηκαν τους πολίτες! Οι πολίτες όμως είναι δύσπιστοι και οργισμένοι… Οι αντοχές τους περιορίζονται από την πολύχρονη ταλαιπωρία. Εκπλήξεις στις εκλογές δεν θα πρέπει να αποκλείονται…

Η δυσπιστία των πολιτών αφορά όχι μόνο αυτούς που δοκιμάστηκαν και απέτυχαν ήδη, αλλά και αυτούς που επανεμφανίζονται μεταλλαγμένοι ή πρωτοεμφανίζονται στην πολιτική σκηνή. Τι και ποιον να πιστέψουν πια; Οταν όλοι τους έχουν συλληφθεί κατά καιρούς να ψεύδονται, όταν σχεδόν όλοι τους διαγωνίζονται στις κωλοτούμπες, από κόμμα σε κομματίδιο και τούμπαλιν…

Ο κ. Ι. Μ. Κονιδάρης είναι καθηγητής της Νομικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών.