Η νέα κυβέρνηση του Βερολίνου θέλει μια Ευρώπη που θα μοιάζει με μια μεγαλύτερη Γερμανία

Οσοι περίμεναν μια αλλαγή στην ευρωπαϊκή πολιτική της Γερμανίας μετά την συμφωνία για κυβέρνηση μεγάλου συνασπισμού μεταξύ των Χριστιανοδημοκρατών της Ανγκελα Μέρκελ και των Σοσιαλδημοκρατών θα απογοητευθούν.

Οι 11 σελίδες για την Ευρώπη που περιέχονται στην συμφωνία του συνασπισμού (η οποία έχει συνολικά 185 σελίδες) δείχνουν, αντιθέτως, μια συνέχεια. Παρά το γεγονός ότι οι αναφορές στην απασχόληση δεν απουσιάζουν από το κείμενο, ξεχωρίζουν ως παραρτήματα σε ένα έγγραφο του οποίου το σύνθημα είναι αναμφίβολα η ανταγωνιστικότητα και η δημοσιονομική εξυγίανση, οι μόνοι τρόποι για να επιτευχθεί «βιώσιμη ανάπτυξη», δηλαδή μια ανάπτυξη που δεν θα βασίζεται στο χρέος. Μια ιδέα αγαπητή στην καγκελάριο.

Η εποχή που οι Σοσιαλδημοκράτες ηγέτες του SPD έκαναν έκκληση από τις σελίδες της εφημερίδας Financial Times για την δημιουργία ευρωομολόγων, τον Δεκέμβριο του 2010, έχει παρέλθει ανεπιστρεπτί. Αντ’ αυτού, είναι σαφές ότι η καγκελάριος έχει πείσει το SPD για την ορθότητα του τελευταίου αγώνα της: την δέσμευση των κρατών μελών της ΕΕ για στενότερο συντονισμό της οικονομικής πολιτικής τους από τις Βρυξέλλες.

Πολλοί λόγοι μπορούν να εξηγήσουν την στροφή του SPD. Ο πρώτος είναι ότι απλά η Ανγκελα Μέρκελ κέρδισε τις εκλογές και το SPD τις έχασε. Οι Σοσιαλδημοκράτες αγωνίστηκαν σε αυτή την διαπραγμάτευση για να επιβάλουν κάποιους σημαντικούς όρους – όπως οι κατώτατοι μισθοί και η διπλή υπηκοότητα για τα παιδιά των μεταναστών – αλλά έκαναν παραχωρήσεις σε άλλα θέματα, όπως η κρίση στην Ευρώπη.

Ο δεύτερος λόγος είναι ότι, επί της ουσίας, το SPD δεν διαφωνεί πραγματικά με την ευρωπαϊκή πολιτική που έχει ακολουθήσει μέχρι στιγμής η Μέρκελ. Επιπλέον, την έχει εγκρίνει πάντα στην βουλή.

Τρίτος λόγος για την αλλαγή στάσης του SPD: ο Μάρτιν Σουλτς, πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και επικεφαλής των Σοσιαλδημοκρατών για αυτό το τμήμα της συμφωνίας συνασπισμού, δεν ήθελε να δυσαρεστήσει την Μέρκελ, με την ελπίδα ότι η καγκελάριος θα υποστηρίξει την υποψηφιότητά του για την προεδρία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.

Η συμφωνία υπογραμμίζει την σημασία που έχει η Ευρώπη για την Γερμανία, και οι υπογράφοντες είναι πραγματικά πεπεισμένοι για αυτή την σπουδαιότητα. Αλλά είναι σαφές ότι θέλουν μια Ευρώπη που θα μοιάζει με μια μεγαλύτερη Γερμανία.

Ετσι, κατά την διάρκεια της προεκλογικής εκστρατείας, η Ανγκελα Μέρκελ επέλεξε το σύνθημα «Deutschland ist stark», «Η Γερμανία είναι ισχυρή». Σήμερα, στο πλαίσιο του προγράμματος του συνασπισμού, οι 11 σελίδες για την Ευρώπη έχουν τον τίτλο «Starkes Europa». Δεν είναι σύμπτωση.

Για τους Γερμανούς, η Ευρώπη πρέπει να ακολουθήσει το μοντέλο της χώρας τους. Αυτό αναφέρεται σχεδόν ρητά στο κείμενο: «Οι κανόνες της κοινωνικής οικονομίας της αγοράς πρέπει να είναι η ραχοκοκαλιά της οικονομικής και νομισματικής ένωσης του μέλλοντος. Εφαρμοσμένη μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο από τους συντηρητικούς, η κοινωνική οικονομία της αγοράς είναι έκτοτε ο ακρογωνιαίος λίθος της γερμανικής οικονομικής πολιτικής, όποια ετικέτα και αν της βάζει η καγκελάριος.

Αυτή η «Γερμανική Ευρώπη» αντικατοπτρίζεται στο όραμα των υπογραφόντων για το οικονομικό μέλλον της ηπείρου. «Λόγω της μεγάλης σημασίας μιας ισχυρής ευρωπαϊκής βιομηχανίας, θα συνεργαστούμε με τα ευρωπαϊκά θεσμικά όργανα και με τους εταίρους μας για να διασφαλίσουμε ότι στο μέλλον η Ευρωπαϊκή Ενωση θα είναι και πάλι η πατρίδα μιας ισχυρής και σύγχρονης βιομηχανίας». Μια δέσμευση που, αν ακολουθηθεί, θα έχει επιπτώσεις τόσο για την περιβαλλοντική πολιτική όσο και για τον ευρωπαϊκό ανταγωνισμό.

Το ευρωπαϊκό τμήμα της συμφωνίας συνασπισμού περιέχει δύο καλές ειδήσεις. Η Γερμανία παραμένει αποφασιστικά ευρωπαϊκή και, σε αντίθεση με ό,τι λέγεται συχνά, έχει ένα πραγματικό όραμα για το τι πρέπει να είναι η Ευρώπη του αύριο, ακόμη και αν το θεσμικό πλαίσιο αυτής της Ευρώπης παραμένει ανοικτό.