Από τις εκλογές του Ιουνίου 2012 ως σήμερα τον δημόσιο διάλογο μονοπωλούσε η εκταμίευση της μεγάλης δόσης του δανείου προς την Ελλάδα και η συνακόλουθη λήψη πρόσθετων μέτρων με το Μνημόνιο ΙΙΙ. Επί του ζητήματος αυτού τοποθετήθηκαν με σαφήνεια και ένταση οι δύο «νέες παρατάξεις» μνημόνιο/ αντιμνημόνιο που αντικατέστησαν –προσωρινά τουλάχιστον –το μεταπολιτευτικό διπολικό σύστημα. Η εκταμίευση της δόσης πριν από λίγες ημέρες στην ουσία κράτησε ζωντανή την κυβέρνηση, ενίσχυσε την προσωπική απήχηση του Πρωθυπουργού και οδήγησε σε υποχώρηση την αντιμνημονιακή ρητορική.
Με φόντο τη μιντιακή εικόνα να κατακλύζεται από υπέρογκα χρηματικά ποσά και τα διθυραμβικά σχόλια του ξένου Τύπου και με την απότομη κρίση του κόμματος των Ανεξάρτητων Ελλήνων που έμμεσα επιβαρύνει και τον ΣΥΡΙΖΑ, το αντιμνημονιακό μέτωπο μετράει τις σημαντικότερες απώλειες από αρχής συστάσεώς του. Η διαφορά μεταξύ των δύο πρώτων κομμάτων μειώνεται αισθητά υπέρ της ΝΔ, τα ποσοστά υπέρ της παραμονής της Ελλάδας στο ευρώ επανέρχονται στα υψηλά επίπεδα της προεκλογικής περιόδου και ο Πρωθυπουργός αποκτά ευρύ προβάδισμα σε σχέση με τον αρχηγό της αξιωματικής αντιπολίτευσης.
Παράλληλα και οι δύο πολιτικοί αρχηγοί, Αντ. Σαμαράς και Αλ. Τσίπρας, έχουν υψηλότερη απήχηση απ’ ό,τι τα κόμματά τους. Ο Αντ. Σαμαράς υπερτερεί του κόμματός του με 46% στην καταλληλότητα για πρωθυπουργός έναντι 21,5% της ΝΔ στην πρόθεση ψήφου, με τις 25 μονάδες να προέρχονται από ψηφοφόρους της ΝΔ και τις 21 από ψηφοφόρους των υπολοίπων κομμάτων. Το στοιχείο αυτό της πολυσυλλεκτικής-διακομματικής στήριξης και ανοχής στον Πρωθυπουργό αποτελεί τη νέα παράμετρο που επηρεάζει τις πολιτικές εξελίξεις. Αντίστοιχα, ο Αλ. Τσίπρας καταγράφει αποδοχή ισχυρότερη από το κόμμα του (31% έναντι 22%) γιατί κυριαρχεί στα νεότερα στρώματα του εκλογικού σώματος και στην ατζέντα της κοινωνικής πολιτικής όντας νέος και αμέτοχος στη «μεταπολιτευτική ήττα» και στη διαχείριση του μνημονίου.
Το εύρημα αυτό έχει εξήγηση. Η κρίση των τελευταίων τριών ετών επέβαλε κυβερνήσεις συνεργασίας. Οι πολίτες δεν έχουν εμπιστοσύνη στην απόλυτη ισχύ κανενός κόμματος. Το μοντέλο των συμμαχικών κυβερνήσεων που διαμορφώθηκε αποδυνάμωσε τα κόμματα και ανέδειξε τον αυτόνομο ρόλο των πολιτικών ηγετών.
Ετσι, παρά την επιτυχία του Πρωθυπουργού στο πεδίο των δυτικών συμμαχιών για την παραμονή της χώρας στην ευρωζώνη, ο συνολικός βαθμός ικανοποίησης των πολιτών από το έργο της κυβέρνησης το 2012 είναι πολύ χαμηλός. Ενώ και στα μεγάλα θέματα της ατζέντας του 2013 η κυβέρνηση φαίνεται ανέτοιμη να ανταποκριθεί στα καθήκοντά της.
Γι’ αυτό και με εμφατικό τρόπο η κοινή γνώμη ζητεί την απόλυτη βελτίωση της κυβερνητικής δραστηριότητας στους ακόλουθους, κατά σειρά, πέντε τομείς:
1. Κυβερνητικό σχήμα που θα έχει αυτοσκοπό την εξασφάλιση της βιωσιμότητας του έθνους και όχι τη βιωσιμότητα των κομμάτων.
2. Αμεση αποτελεσματικότητα ως προς την απόδοση των φόρων και τον περιορισμό της φοροδιαφυγής.
3. Επενδύσεις για να ανοίξει η αγορά και να δημιουργηθούν θέσεις εργασίας.
4. Αντιμετώπιση της διαφθοράς στον δημόσιο τομέα.
5. Κοινωνικό κράτος με βιώσιμα ασφαλιστικά ταμεία και υπηρεσίες Υγείας –αλληλέγγυο προς τους αδύναμους.
Αν η κυβέρνηση χάσει αυτό το στοίχημα και αποτύχει, η πολυτέλεια του «μία από τα ίδια» των δύο περασμένων ετών δεν υπάρχει πια. Ούτε περιθώρια αυταπατών ότι το 2013 θα εξελιχθεί σε ήρεμο θερμοκήπιο κομματικών πειραματισμών. Μπροστά στη χρεοκοπία της χώρας, οι Ελληνες θα αποφασίσουν ριζικές αλλαγές.
Ο κ. Αλέξης Ρουτζούνης είναι υπεύθυνος Πολιτικών Ερευνών της Κάπα Research.
ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ
