Πριν από λίγες ημέρες ανακάλυψα στη Νέα Υόρκη ένα στριπτιζάδικο κοντά στο σημείο όπου σχεδιάζεται η ανέγερση του ισλαμικού κέντρου, οι αντίπαλοι του οποίου το αποκαλούν «τζαμί στο Σημείο Μηδέν». Ενώ οι χορεύτριες στριφογύριζαν με τον ερωτισμό που εκπέμπει μια κουρασμένη υπάλληλος σουπερμάρκετ στο τέλος της βάρδιάς της, ρώτησα τον θυρωρό- τον Σκοτ από το Μπρούκλιν – αν είχαν τίποτε διαμαρτυρίες για τη βεβήλωση αυτών των αγιασμένων χωμάτων. Μήπως, για παράδειγμα, είχαν ξεσηκωθεί οι σχολιαστές του Fox Νews. Δείτε, μου απάντησε, ένας ή δύο περαστικοί εξέφρασαν αντιρρήσεις από τη στιγμή που ξεκίνησε η φασαρία για το ισλαμικό κέντρο. «Οι άνθρωποι δικαιούνται να έχουν τις απόψεις τους» μου είπε ο Σκοτ, αλλά το κλαμπ «Νew Υork Dolls» βρίσκεται εδώ 30 χρόνια και οι άνθρωποι που δουλεύουν εκεί μέσα πρέπει να ζήσουν.

Ενα στριπτιζάδικο στον χώρο μνήμης της μεγαλύτερης τρομοκρατικής αγριότητας σε αμερικανικό έδαφος αποτελεί σίγουρα βεβήλωση. Αν και προφανώς δεν συγκρίνεται με ένα στριπτιζάδικο, η ανέγερση ενός τζαμιού σε αυτό το σημείο δείχνει έλλειψη ευαισθησίας. Εδώ και εννέα χρόνια το σημείο όπου βρίσκονταν οι Δίδυμοι Πύργοι εξακολουθεί να είναι οικόπεδο, αλλά σε μια έκθεση εκεί κοντά μπορούμε να δούμε τα σχέδια του νέου «πύργου της ελευθερίας» που ετοιμάζεται στη θέση του. Οπως στο Αουσβιτς, στο Κατίν, στη Χιροσίμα και στο Υπρ, έτσι και στο Παγκόσμιο Κέντρο Εμπορίου η ιστορική αβρότητα και η διατήρηση της μνήμης πρέπει να σταθούν πάνω απ΄ οτιδήποτε άλλο.

Εδώ είναι όμως το θέμα: το στριπτιζάδικο στη Μάρεϊ Στριτ απέχει από το Σημείο Μηδέν σχεδόν όσο και το σημείο όπου σχεδιάζεται να χτιστεί το ισλαμικό κέντρο, μια πρώην βιοτεχνία παλτών στην Παρκ Πλέις. Απέχουν τρία και δύο τετράγωνα αντιστοίχως. Κανένα δεν είναι ορατό από το μνημείο για το Παγκόσμιο Κέντρο Εμπορίου. Στη Νέα Υόρκη δύο τετράγωνα είναι μεγάλη απόσταση. Από τη στιγμή που φθάνεις στην Παρκ Πλέις, δεν υπάρχει αμφιβολία ότι βρίσκεσαι ήδη κάπου αλλού. Οσοι αντιτίθενται στην ανέγερση του τζαμιού στην Παρκ Πλέις κάνουν λόγο για ύποπτες πηγές χρηματοδότησης και για περίεργες δηλώσεις εκ μέρους του βασικού πρωταγωνιστή, του ιμάμη Φεϊζάλ Αμπντούλ Ραούφ . Και γι΄ αυτόν τον λόγο, υποστηρίζουν, πρέπει να χτιστεί πιο μακριά. Ο παραλογισμός είναι τεράστιος. Αν το κέντρο επρόκειτο να χρηματοδοτηθεί από τρομοκράτες ή αιμοδιψείς ισλαμιστές, τότε θα έπρεπε να σταματήσει η ανέγερσή του έτσι κι αλλιώς, είτε βρίσκεται δύο τετράγωνα από το Σημείο Μηδέν είτε 200.

Τα επιχειρήματα κατά της ανέγερσης είναι πολύ αδύναμα. Η μπλόγκερ Πάμελα Γκέλερ, που καταφέρεται εναντίον του Ισλάμ, υποστηρίζει ότι ο Ραούφ είχε σχέση με μια ειρηνευτική οργάνωση από τη Μαλαισία που χρηματοδότησε την ανθρωπιστική φλοτίλα στη Γάζα. Με ένα αδέξιο και προκλητικό σχόλιό του λίγο μετά την 11η Σεπτεμβρίου 2001, ο Ραούφ υποστήριξε ότι η αμερικανική πολιτική ήταν συνεργός στο έγκλημα που διαπράχθηκε και ότι ο Οσάμα μπιν Λάντεν ήταν «made in USΑ». Επρόκειτο περί μεγάλου λάθους, αλλά πρέπει να το δούμε σε συνάρτηση με τις πεποιθήσεις και τις επιδιώξεις του, μια ήπια εκδοχή του Σουφισμού, που είναι συμβατός με μια ελεύθερη κοινωνία. Δεν με ενθουσιάζουν αυτές οι δογματικές κουβέντες, αλλά αν ο μουσουλμανικός κόσμος απετελείτο μόνο από ανθρώπους σαν τον Ραούφ δεν θα είχαμε τα σημερινά προβλήματα- και δεν θα είχαν γίνει οι επιθέσεις της 11ης Σεπτεμβρίου 2001. Γι΄ αυτόν τον λόγο το Στέιτ Ντιπάρτμεντ τον χρηματοδοτεί για να πηγαίνει στη Μέση Ανατολή και να εξηγεί το αμερικανικό Ισλάμ.

Δεν υπάρχει λοιπόν καμία λογική αντίρρηση γι΄ αυτό το ισλαμικό κέντρο, αλλά εν όψει των ενδιάμεσων εκλογών της 2ας Νοεμβρίου διάφοροι πολιτικοί, ειδήμονες, ακόμη και αντίπαλοι των θρησκευτικών διακρίσεων είτε το καταδικάζουν είτε υπεκφεύγουν και δεν παίρνουν θέση. Ο πρώην πρόεδρος της Βουλής των Αντιπροσώπων Νιουτ Γκίνγκριτς ανέφερε ότι οι ναζιστές δεν έχουν δικαίωμα να αναρτήσουν ούτε μία πινακίδα δίπλα στο Μουσείο του Ολοκαυτώματος στην Ουάσιγκτον. Και το αστέρι του Fox Μπιλ Ο΄ Ράιλι υποστηρίζει ότι δεν πρέπει να χτιστεί επειδή «οι μουσουλμάνοι μάς δολοφόνησαν την 11η Σεπτεμβρίου» . Ακόμη και ο (Δημοκρατικός) επικεφαλής της πλειοψηφίας στη Γερουσία Χάρι Ριντ αποστασιοποιήθηκε από τον πρόεδρο Ομπάμα, ο οποίος με προσεκτικό τρόπο ενθάρρυνε το συνταγματικά κατοχυρωμένο δικαίωμα των μουσουλμάνων να χτίσουν το κέντρο.

Και ως επιστέγασμα όλων αυτών, από δημοσκόπηση του περασμένου Αυγούστου προέκυψε ότι το 51% των Αμερικανών αντιτίθεται στην ανέγερση του κέντρου δίπλα στο Παγκόσμιο Κέντρο Εμπορίου.

Ετσι όπως έχουν τα πράγματα, δεν βλέπω εύκολη λύση. Αν το κέντρο προχωρήσει, θα είναι ένα συνεχές σημείο τριβής. Αν χτιστεί αλλού, πιο πολλοί μουσουλμάνοι θα πιστεύουν τους φανατικούς ισλαμιστές όταν τους λένε «σας τα λέγαμε:η Αμερική έχει ισλαμοφοβία» .

Είτε με τον έναν είτε με τον άλλον τρόπο η Αμερική κάνει μια μεγάλη βλακεία. Σαν να μην είχε δικά της προβλήματα, αποκτά άλλο ένα που δεν το είχε ως τώρα- ή τουλάχιστον το είχε σε μικρότερο βαθμό από τις περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες. Για όνομα του Θεού, Αμερική, μην κολλήσεις την ασθένεια της Ευρώπης.

Ο κ. Τίμοθι Γκάρτον Ας είναι καθηγητής Ευρωπαϊκών Σπουδών στο Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης.