Πονοκέφαλο προκαλούν τα στοιχεία για τον δανεισμό των Ελλήνων. Τόσο για τις επιχειρήσεις όσο και για τα νοικοκυριά η εξόφληση των δόσεων κάθε είδους δανείων μετατρέπεται σε εφιάλτη.
Το φαινόμενο δεν είναι βέβαια μόνον ελληνικό, αλλά σε εμάς παίρνει τραγικές διαστάσεις. Σύμφωνα με τον Οργανισμό Διαχείρισης Πιστώσεων και Χρεών (Ιntrum Justitia), η Ελλάδα κατέχει μεταξύ των 27 χωρών-μελών της Κοινότητας την προτελευταία θέση, με τους υψηλότερους δείκτες επικινδυνότητας για τις τράπεζες. Ο κίνδυνος απώλειας της οφειλής υπάρχει για το 2,2% του συνόλου των οφειλών, ενώ στη Φινλανδία είναι μόνον 0,6%.
Ετσι, εκτός από τους υπεύθυνους χάραξης της εθνικής οικονομικής πολιτικής, και οι δανειολήπτες αντιμετωπίζουν με ιδιαίτερη αγωνία την πορεία της ελληνικής οικονομίας.
Δεν ξέρω αν είναι παρήγορο το γεγονός ότι το πρώτο τρίμηνο του 2008 παρατηρήθηκε μικρή επιβράδυνση στη χορήγηση στεγαστικών δανείων. Αυτή η επιβράδυνση ίσως δείχνει τη συνειδητοποίηση εκ μέρους των καταναλωτών της δύσκολης κατάστασης που υπάρχει.
Αυτό που δημιουργεί ανησυχίες είναι ότι έχουν τριπλασιαστεί οι πλειστηριασμοί ακινήτων για ανεξόφλητα χρέη, φθάνοντας στις 3.229 το 11μηνο του 2007 έναντι 1.014 το 2006 και 1.471 το 2005.
Το μεγαλύτερο όμως πρόβλημα έγκειται στο γεγονός ότι πλειστηριασμοί εκτελούνται και για οφειλές καταναλωτικών δανείων και ανεξόφλητων πιστωτικών καρτών. Οι πολίτες της χώρας μας σήμερα, παρασυρμένοι από τις παγκόσμιες τάσεις του υπερκαταναλωτισμού αλλά και από τη διαρκή πίεση να αντεπεξέλθουν ακόμη και στην καθημερινότητα, επιβαρύνουν δυσανάλογα τον οικογενειακό τους προϋπολογισμό, ζώντας έτσι την ψευδαίσθηση της ευημερίας. Χρέος όλων μας είναι να προφυλάξουμε, να ενημερώσουμε, να προειδοποιήσουμε τους ενθουσιώδεις και φανατικούς αυτού του καταστρεπτικού εθισμού. Ας γίνει το πρώτο βήμα με την έκδοση πιστωτικού ορίου των καρτών, που να κυμαίνεται έως το μισό του μηνιαίου εισοδήματος των αιτούντων. Ετσι οι κάτοχοι πιστωτικής κάρτας θα έχουν τη δυνατότητα να εξοφλήσουν την οφειλή τους, ακόμη και με καθυστέρηση, χωρίς όμως να φτάσει σε υπέρογκο ύψος.
Είναι μία από τις πολλές προτάσεις που μπορούν να γίνουν, σηματοδοτώντας και την ενεργή συμμετοχή μας στις δράσεις των πολιτών, αντί να προβαίνουμε απλώς σε διαπιστώσεις από τα τηλεοπτικά παράθυρα χωρίς προτάσεις επίλυσης του προβλήματος, προκαλώντας άλλοτε την μήνιν και άλλοτε τη θυμηδία των συμπολιτών μας.
Κυρίως δε να αποφύγουμε τους αφορισμούς, όπως αυτόν του Μπρεχτ: «Ποιος είναι μεγαλύτερος εγκληματίας:αυτός που ληστεύει μια τράπεζα ή αυτός που την ιδρύει;» . Αν οι τράπεζες προβαίνουν σε αθέμιτη κερδοσκοπία, υπεύθυνη είναι η πολιτεία διότι δεν ενεργοποιεί τους ελεγκτικούς μηχανισμούς της. Και βέβαια να αποφύγουμε και τη γενίκευση, όπως και τη δαιμονοποίηση του τραπεζικού συστήματος, προβάλλοντας μόνον τα αρνητικά του.
Ο κ. Π. Κοκκόρης είναι οικονομολόγος.
