Ανδρας ή γυναίκα σε παραγωγική ηλικία, με υψηλή μόρφωση, κατά βάση εκτός γάμου και χωρίς παιδιά, που διαμένει σε αστικό κέντρο και βιοπορίζεται στον ιδιωτικό τομέα της οικονομίας: αυτό είναι το προφίλ του έλληνα χρήστη του Τwitter, σύμφωνα με την έρευνα «Το Τwitter στην Ελλάδα ως όχημα δικτύωσης, παρακίνησης και αυτοοργάνωσης κοινοτήτων» του Παντείου Πανεπιστημίου που εκπονήθηκε από τη μεταπτυχιακή φοιτήτρια κυρία Μαρία Μουζακίτη υπό την επίβλεψη της επίκουρης καθηγήτριας του Τμήματος Επικοινωνίας Μέσων και Πολιτισμού κυρίας Μπέττυς Τσακαρέστου. Η έρευνα πραγματοποιήθηκε διαδικτυακά, σε ένα τυχαίο δείγμα περίπου χιλίων χρηστών του Τwitter, τον Μάιο του 2012.
Οπως αναφέρεται στην έρευνα, ο μέσος χρήστης του στην Ελλάδα ανήκει στα δυναμικά στρώματα της κοινωνίας, καθώς σχεδόν οκτώ στους δέκα συμμετέχοντες δηλώνουν ότι εργάζονται ή επιχειρούν. Επίσης αποκαλύπτεται ότι το Τwitter είναι το «νέο» νέο μέσο που κερδίζει την προσοχή των ελλήνων χρηστών: ένας στους δύο ερωτηθέντες ξεκίνησε να το χρησιμοποιεί μόλις τον τελευταίο χρόνο. Μάλιστα η πλειονότητα των χρηστών επιδεικνύει συνέπεια στη χρήση του, αφού συνδέεται με τις υπηρεσίες του καθημερινά ή πολύ τακτικά και για πάνω από δύο ώρες την εβδομάδα. Επιπλέον Τwitter και κινητή ευρυζωνικότητα δείχνουν να πηγαίνουν μαζί. Επτά στους δέκα έλληνες χρήστες διαθέτουν «ευφυή» τηλέφωνα για να συνδέονται με την υπηρεσία.
Του Twitter οι κοινότητες
Γιατί μπαίνουν όμως οι Ελληνες στο Τwitter; Περισσότερο φαίνεται ότι τους ενδιαφέρει η δικτύωση, η ενημέρωση σε πραγματικό χρόνο, ο σχολιασμός της επικαιρότητας και η συμμετοχή στη δημόσια συζήτηση για τα κοινά. Αναφορικά με τη δικτύωση, η μεγαλύτερη μερίδα των χρηστών ακολουθεί αλλά και ακολουθείται από ως και 500 χρήστες, ενώ οι μισοί δηλώνουν ότι έχουν συναντήσει και στον φυσικό χώρο ανθρώπους που γνώρισαν πρώτα μέσω Τwitter.
Ενα από τα πλέον ενδιαφέροντα ευρήματα της έρευνας είναι ότι οι χρήστες στη μεγάλη τους πλειονότητα αισθάνονται πως η ενασχόλησή τους με το Τwitter τούς καθιστά μετόχους μιας κοινότητας. Η μεγάλη πλειονότητα των χρηστών το αξιοποιεί για να έρχεται σε επαφή με άτομα με τα οποία έχει παρόμοιες αντιλήψεις ή για τα οποία δείχνει ενδιαφέρον, ενώ οι περισσότεροι δηλώνουν ως λόγο και το να έρχονται σε επαφή με διαφορετικές απόψεις.
Παράλληλα οι περισσότεροι χρήστες αξιοποιούν το Τwitter ως βήμα διαμαρτυρίας αλλά και ως μέσο για παρακίνηση σε δράση και αυτοοργάνωση. Αλλωστε, όπως αναφέρει η συντριπτική πλειονότητα των ερωτηθέντων, το Τwitter έχει αποτελέσει μέσο για κάλεσμα σε δράσεις ή πρωτοβουλίες των ίδιων των χρηστών, ενώ οι μισοί ερωτηθέντες σημειώνουν ότι έχουν συμμετάσχει στις εν λόγω εκκλήσεις. Μάλιστα υποστηρίζουν ότι το μέσο δημιουργεί μια τέτοια δυναμική, ενώ στην πλειονότητά τους δηλώνουν ότι έχουν παρακινήσει κι άλλους χρήστες του Τwitter να εμπλακούν σε κάποια δράση και μάλιστα επιβεβαιώνουν ότι θα το κάνουν και στο μέλλον.

#griots, #logo31 και #syntagma

«Το Τwitter επέδειξε δυναμική ήδη από τον Δεκέμβριο του 2008, με τα #griots, όταν ως κοινωνικό δίκτυο ήταν ελάχιστα ανεπτυγμένο στη χώρα μας. Η πληροφορία στο Τwitter διαδίδεται και πολλαπλασιάζεται ταχύτατα και, παρ’ όλο που το περιβάλλον του χαρακτηρίζεται και από πολύ «θόρυβο», φαίνεται πως, αν δοθεί στους χρήστες ένας λόγος για να συμμετάσχουν σε μια δράση, αρκετοί θα το κάνουν» αναφέρει η κυρία Μουζακίτη.

Η έρευνα καταγράφει και εξετάζει ορισμένα παραδείγματα συλλογικής κινητοποίησης των χρηστών, τα οποία έκαναν αισθητή την παρουσία τους στο twitter κατά τα τελευταία δύο χρόνια.

Ορισμένα από αυτά είναι το #logo31, με αφορμή έναν διαγωνισμό λογοτύπου της ΟΝΝΕΔ που απέβη… προβληματικός, η υπόθεση #systemgraph, όταν η ομώνυμη εταιρία μήνυσε πελάτη για διαδικτυακή δυσφήμιση αξιώνοντας 200.000 ευρώ, οι συγκεντρώσεις των γνωστών και ως «Αγανακτισμένων» και η δημόσια συζήτηση υπό την ετικέτα #syntagma, η δημιουργία ενός δικτύου αλληλεγγύης για την Παιδεία, του #tutorpool. Από την εξέταση των παραδειγμάτων προκύπτει ότι η απήχηση, αλλά και ενεργή εμπλοκή των χρηστών στις σχετικές διαδικτυακές κινητοποιήσεις.

Το 33,2% και το 24% του δείγματος αντιστοίχως, γνωρίζουν το #logo31 και τη #systemgraph, δυο διαδικτυακές κινητοποιήσεις που έλαβαν χώρα το 2010. Πρόκειται για διόλου χαμηλό ποσοστό αν σκεφτεί κανείς ότι πριν δύο χρόνια το δίκτυο ήταν σαφώς μικρότερο στην Ελλάδα. H ετικέτα #syntagma, πιο πρόσφατη περίπτωση, έχει απήχηση στο 83% του δείγματος, ενώ είναι εντυπωσιακό ότι το 43,5% του δείγματος γνωρίζει ήδη για την πρωτοβουλία #tutorpool, η οποία έχει «γεννηθεί» μόλις λίγους μήνες πριν τη διεξαγωγή της έρευνας.

«Μιλώντας για κινητοποίηση και συμμετοχή, δε χρειάζεται να σκεφτόμαστε πάντα με όρους «κινηματικής συμμετοχής», αλλά αυτό μπορεί να αφορά και πιο απλά πράγματα, τα οποία φέρνουν στο προσκήνιο και τη διάσταση της αλληλεγγύης», συμπληρώνει η Μαρία Μουζακίτη.

«Χαρακτηριστικός αυτού είναι και ο τρόπος με τον οποίο ολοκληρώθηκε η παρούσα έρευνα. Ένα tweet από το λογαριασμό μου με το link της έρευνας στάθηκε αρκετό για να συμπληρωθούν πάνω από 700 συμπληρωμένα ερωτηματολόγια σε ένα απόγευμα, κάτι που θα ήταν αδιανόητο για έναν ερευνητή μερικά χρόνια πριν. Αυτό συνέβη γιατί πολλοί χρήστες θέλησαν να διαδώσουν το link για να βοηθήσουν στην ολοκλήρωση της έρευνας. Γιατί το έκαναν αυτό; Διότι ακόμη κι αν δε με γνώριζαν, ήμουν ένα μέλος της κοινότητάς τους».

ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ