Μικρή, αλλά αισθητή, βελτίωση της εμπιστοσύνης στις ελληνικές τράπεζες διαπιστώνουν από τις αρχές του περασμένου καλοκαιριού οι διοικήσεις τους. Οπως επισημαίνουν έγκυρες πηγές, η δυνατότητα, βάσει των capital controls, ανάληψης του συνόλου των μετρητών που καταλήγουν στις τράπεζες έχει… χαλαρώσει πολίτες και επιχειρήσεις, οι οποίες δείχνουν μεγαλύτερη διάθεση για καταθέσεις χαρτονομισμάτων. Αν και δεν πρόκειται για γενικευμένη τάση, έχει βοηθήσει σημαντικά στην άνοδο των υπολοίπων τους τελευταίους μήνες.
Παλαιό σε νέο χρήμα
Επικεφαλής διεύθυνσης καταθέσεων συστημικού ομίλου επισημαίνει ότι το διάστημα Ιουνίου – Αυγούστου καταγράφηκαν εισροές μετρητών της τάξης του 1 δισ. ευρώ στο σύστημα. Σύμφωνα με τον ίδιο, η άνοδος οφείλεται κατά κύριο λόγο στις επιχειρήσεις και στους επαγγελματίες, οι οποίοι δεν δίστασαν να καταθέσουν τα χαρτονομίσματα που συγκέντρωσαν από τις πωλήσεις τους στους καταθετικούς λογαριασμούς τους.
Το «κόλπο»
Την ίδια στιγμή, δεν είναι αμελητέα τα επίπεδα των εισροών και από νοικοκυριά. Οι πολίτες κάνουν το εξής «κόλπο»: καταθέτουν στις τράπεζες μετρητά, ανοίγοντας όριο αναλήψεων ίσης αξίας. Στη συνέχεια χρησιμοποιούν την κατάθεση για να πληρώσουν διάφορες υποχρεώσεις, όπως φορολογικές ή άλλους λογαριασμούς. Με τον τρόπο αυτόν μετατρέπουν το παλαιό χρήμα σε νέο και εάν αισθανθούν ξανά ανασφάλεια για την ισχύ του τραπεζικού συστήματος, έχουν τη δυνατότητα να το «σηκώσουν».
Για παράδειγμα, κάποιος καταθέτει στην τράπεζα μετρητά 1.000 ευρώ, τα οποία χρησιμοποιεί για να πληρώσει την Εφορία. Αυτόματα, ανοίγεται παράθυρο αναλήψεων ύψους 1.000 ευρώ, όσο ήταν και η κατάθεση, τα οποία έχει τη δυνατότητα να λάβει σε μορφή μετρητών. Ετσι, για λόγους ασφαλείας κυρίως τοποθετεί τα χρήματά του στην τράπεζα και μπορεί ανά πάσα στιγμή να τα ξαναπάρει πίσω.
«Είναι ένα πρώτο βήμα προς την κατεύθυνση βελτίωσης της εμπιστοσύνης, ωστόσο δεν είναι αρκετό. Θεωρώ ότι οι συγκεκριμένοι καταθέτες ανά πάσα στιγμή, εάν το κλίμα επιδεινωθεί, θα προχωρήσουν εκ νέου στην απόσυρση των καταθέσεών τους από τις τράπεζες» υπογραμμίζει έμπειρο τραπεζικό στέλεχος, κάνοντας λόγο για εύθραυστη ισορροπία.
Από τον τουρισμό
Με ώθηση κυρίως από τον τουρισμό και τον επιχειρηματικό τομέα και δευτερεύοντως από τα νοικοκυριά, τον Σεπτέμβριο σημειώθηκαν καθαρές εισροές της τάξης των 625 εκατ. ευρώ από ιδιώτες και εταιρείες που δεν ανήκουν στο χρηματοπιστωτικό τομέα. Η χρήση των καρτών από τους τουρίστες, αλλά και η ενισχυμένη τάση κατάθεσης χαρτονομισμάτων από επαγγελματίες, όπως προαναφέρθηκε, συνέβαλαν καθοριστικά για αυτή την επίδοση.
Οι ροές καταθέσεων από μη χρηματοπιστωτικές επιχειρήσεις και νοικοκυριά έχουν ήδη συμπληρώσει πέντε συνεχείς μήνες θετικού προσήμου, με καθαρή αύξηση 4 δισ. ευρώ την περίοδο Μαΐου – Σεπτεμβρίου.
Ο Οκτώβριος πάντως δεν έχει ξεκινήσει καλά, όπως αναμενόταν, καθώς παραδοσιακά τα υπόλοιπα υποχωρούν αυτή την περίοδο του χρόνου. Από τη μία πλευρά σταμάτησαν οι εισροές από τον τουρισμό και από αμοιβαία κεφάλαια διαχείρισης διαθεσίμων, ενώ υπάρχουν και εκροές από τις επιχειρήσεις λόγω των αναγκών της φθινοπωρινής σεζόν.
Παρ’ όλα αυτά, με τα μέχρι στιγμής δεδομένα, ο τρέχον μήνας αναμένεται να κλείσει με οριακή μεταβολή σε σχέση με τον Σεπτέμβριο, «λίγο πάνω, λίγο κάτω» σύμφωνα με τους τραπεζικούς κύκλους. Με αυτό το δεδομένο, οι τραπεζίτες εκτιμούν ότι η χρονιά μπορεί να κλείσει με καθαρή αύξηση των καταθέσεων κατά 5 – 6 δισ. ευρώ.

ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ