Στους πλειστηριασμούς ακινήτων… εξ αποστάσεως ποντάρουν πλέον οι τράπεζες για την επιτάχυνση του έργου ανάκτησης των «κόκκινων» δανείων. Το 2017 δεν ξεκίνησε με τους καλύτερους οιωνούς στη διαχείριση των επισφαλειών. Το βασικό όπλο των πιστωτικών ιδρυμάτων έναντι των στρατηγικών κακοπληρωτών και όσων συνεχίζουν να κρύβονται, αναβάλλοντας για αργότερα τη ρύθμιση των οφειλών τους, τείνει να εξουδετερωθεί.
Κάθε εβδομάδα εκατοντάδες εκποιήσεις ακινήτων στα Ειρηνοδικεία όλης της χώρας δεν πραγματοποιούνται κατόπιν παρεμβάσεων μελών κινημάτων ενάντια στις κατασχέσεις ακινήτων ή ακόμη και μη οργανωμένων πολιτών. Ως αποτέλεσμα, ο αριθμός των πλειστηριασμών δεν ξεπερνά κάθε μήνα τους 300 έναντι 4.000 που θα μπορούσε να πραγματοποιούνται υπό κανονικές συνθήκες.
Είναι χαρακτηριστικό ότι λόγω των συγκεκριμένων ενεργειών δεν προχωρούν ακόμη και εκποιήσεις ακινήτων για οικονομικές διαφορές μεταξύ ιδιωτών, γεγονός που πλήττει καίρια τη συναλλακτική κουλτούρα στην εγχώρια αγορά.
Πλατφόρμα
Σύμφωνα με τραπεζικές πηγές το υπουργείο Δικαιοσύνης, αναγνωρίζοντας τα προβλήματα αυτά, έχει δεσμευτεί για γρήγορη ολοκλήρωση των τεχνικών διαδικασιών που απαιτούνται για τη δημιουργία ηλεκτρονικής πλατφόρμας εκποίησης των κατασχεμένων ακινήτων. Οι ίδιοι κύκλοι εκτιμούν ότι εφόσον υπάρχει πολιτική βούληση όλα μπορούν να είναι έτοιμα ως τον Μάρτιο.
Σημειώνουν δε πως η ελληνική πολιτεία έχει εμπειρία στις ηλεκτρονικές δημοπρασίες από το σύστημα που χρησιμοποιεί το ΤΑΙΠΕΔ για την πώληση περιουσιακών στοιχείων του Δημοσίου. Με τη συγκεκριμένη μεταρρύθμιση εκτιμούν ότι είναι δυνατή η πραγματοποίηση περισσότερων από 20.000 πλειστηριασμών τον χρόνο έναντι μόλις 10.000 που «αντέχει» το ισχύον σύστημα.
Επιπλέον, προσβλέπουν σε αύξηση των εσόδων των τραπεζών έως και κατά 30% κατά μέσον όρο καθώς θα διευκολυνθεί η συμμετοχή περισσότερων ενδιαφερόμενων σε κάθε πώληση.

Το ισπανικό μοντέλο
Ο κ. Γ. Ρούσκας, πρόεδρος του Συμβολαιογραφικού Συλλόγου Εφετείων Αθηνών, Πειραιώς, Αιγαίου και Δωδεκανήσου τονίζει μιλώντας προς «Το Βήμα» πως η υιοθέτηση του ισπανικού μοντέλου από την ελληνική πολιτεία μπορεί να επιταχύνει σημαντικά τις εκποιήσεις μέσω των πλειστηριασμών.
Οπως επισημαίνει ο ίδιος, όταν «έσκασε» η φούσκα της αγοράς ακινήτων στη χώρα της Ιβηρικής Χερσονήσου, επιλέχθηκε η μέθοδος των ηλεκτρονικών δημοπρασιών ώστε να γίνει πιο αποτελεσματικό για τους πιστωτές το σύστημα ρευστοποίησης των εγγυήσεων.

«Στην Ισπανία όχι μόνο ολοκληρώθηκε ταχύτερα η πώληση των ενεχύρων όσων δανειοληπτών δεν κατάφεραν να αποπληρώσουν τα χρέη τους αλλά ταυτόχρονα επιτεύχθηκε και σημαντική ενίσχυση των τιμών σε σχέση με το προηγούμενο καθεστώς, επιδρώντας θετικά στο σύνολο της κτηματαγοράς»
υπογραμμίζει ο κ. Ρούσκας.
Στην… ουρά
Σύμφωνα με τον ίδιο, αυτή τη στιγμή οι πλειστηριασμοί δεν ξεπερνούν σε πανελλαδική κλίμακα τους 60 – 70 κάθε εβδομάδα. Οπως αναφέρει σχετικά, εκατοντάδες πλειστηριασμοί ακυρώνονται από ομάδες πολιτών που εμποδίζουν την εκτέλεσή τους, «θέτοντας σε αρκετές περιπτώσεις σε κίνδυνο ακόμη και την ίδια τη σωματική ακεραιότητα των συμβολαιογράφων».
Ο κ. Ρούσκας υπογραμμίζει πως η κατάσταση αυτήν δεν μπορεί να συνεχιστεί και τάσσεται υπέρ της καθιέρωσης των e-πλειστηριασμών. «Με συντηρητικές εκτιμήσεις τα ακίνητα που βρίσκονται στον… προθάλαμο της εκποίησης για οφειλές προς το Δημόσιο, προς τράπεζες και προς ιδιώτες ξεπερνούν τα 100.000. Είναι προφανές ότι με τους σημερινούς ρυθμούς δεν θα τελειώσουμε ποτέ» υποστηρίζει ο πρόεδρος των συμβολαιογράφων.
Παγωμένες οι ρυθμίσεις
Ο ίδιος εκτιμά ότι οι ηλεκτρονικοί πλειστηριασμοί αποτελούν τη μοναδική διέξοδο. Οπως εξηγεί «η μόνη διαφορά σε σχέση με το ισχύον καθεστώς είναι ότι τα πονταρίσματα θα γίνονται μέσω Internet και όχι στα Ειρηνοδικεία». Στο πλαίσιο αυτό θα δημιουργηθεί μία ηλεκτρονική βάση δεδομένων, όπου θα καταχωρούνται τα ακίνητα που πρόκειται να βγουν στο «σφυρί». Πρόσβαση σε αυτήν θα έχουν όλοι.
Ο κ. Ρούσκας εκτιμά ότι η δημοσιότητα που θα αποκτήσει το όλο εγχείρημα θα έχει ως αποτέλεσμα την προσέλκυση μεγαλύτερου αριθμού ενδιαφερομένων που αναζητούν ακίνητα σε χαμηλές τιμές. Δεν αποκλείει μάλιστα να εκδηλωθεί ισχυρό ενδιαφέρον και από το εξωτερικό.
Εντονη ανησυχία επικρατεί στις τραπεζικές διοικήσεις τις τελευταίες εβδομάδες λόγω της στασιμότητας που παρατηρείται στις ρυθμίσεις υπερχρεωμένων νοικοκυριών και επιχειρήσεων. Το «πάγωμα» αποδίδεται τόσο στην περιρρέουσα ατμόσφαιρα αβεβαιότητας λόγω των παρατεταμένων διαπραγματεύσεων της κυβέρνησης με τους δανειστές για το κλείσιμο της αξιολόγησης όσο και στην καθυστέρηση προώθησης στη Βουλή του νομοσχεδίου για τον εξωδικαστικό συμβιβασμό.
Δεν είναι λίγες οι επιχειρήσεις που εν αναμονή της ψήφισης του νέου πλαισίου ρύθμισης οφειλών έχουν σταματήσει να πληρώνουν τις δόσεις τους. Οπως επισημαίνει έμπειρο τραπεζικό στέλεχος «όχι μόνο δεν φαίνεται στον ορίζοντα η θεσμοθέτηση των νέων κανόνων, αλλά δεν ξέρουμε καν ποιες θα είναι οι βασικές πτυχές του νέου συστήματος διαγραφής οφειλών προς Δημόσιο και τράπεζες».
Η ίδια πηγή υποστηρίζει ότι είναι ανάγκη να δημιουργηθούν ισχυρά αντικίνητρα, ώστε να μη συμφέρει τους επιχειρηματίες να αναβάλλουν εσκεμμένα την τακτοποίηση των χρεών τους. Προσθέτει δε πως «πρέπει να αποφύγουμε μία επανάληψη του πρώτου νόμου Κατσέλη, που έδινε τη δυνατότητα ακόμη και σε στρατηγικούς κακοπληρωτές να σταματήσουν για αρκετά χρόνια τις πληρωμές ως την εκδίκαση της υπόθεσής τους, εκμεταλλευόμενοι την οριζόντια εφαρμογή μέτρων προστασίας των δανειοληπτών».

ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ