Μπορεί το 2005 να μην ήταν καλή χρονιά για τις περισσότερες από τις μεγάλες και πλέον κερδοφόρες ελληνικές βιομηχανίες και οι αναλυτές να δείχνουν συγκρατημένοι στις προβλέψεις τους για το 2006, αλλά συνολικά η πρώτη πενταετία του 21ου αιώνα άφησε σημαντικά κέρδη σε πολλές βιομηχανικές επιχειρήσεις.


Οι εκατό πρώτες σε κέρδη προ φόρων της πενταετίας 2001-2005, σύμφωνα με τον πίνακα που ετοίμασε η ICAP για «Το Βήμα», συγκέντρωσαν την περίοδο αυτή κέρδη προ φόρων ύψους 8,36 δισ. ευρώ. Σε σύγκριση μάλιστα με το 2001 οι επιχειρήσεις αυτές το 2005 αύξησαν κατά 62% τα κέρδη τους, δηλαδή με μέσον ετήσιο ρυθμό 15,5%, αφού αυτά από 1,3 δισ. ευρώ στην αρχή της πενταετίας ανήλθαν σε 2,11 δισ. ευρώ στο τέλος της.


Πρόκειται για αμιγώς βιομηχανικές ή εμποροβιομηχανικές εταιρείες, οι οποίες ήταν σταθερά κερδοφόρες, δηλαδή παρέμειναν κερδοφόρες όλα τα χρόνια της εξεταζόμενης περιόδου, χωρίς να οφείλουν σε συγκυριακούς λόγους μεγάλο μέρος των κερδών τους.


* Εισηγμένες και μη


Σαράντα τρεις από τις 100 πιο «χρυσές» ελληνικές βιομηχανίες της τελευταίας πενταετίας είναι εισηγμένες ή συνδέονται με εισηγμένες, συνήθως ως θυγατρικές τους. Αντιθέτως οι υπόλοιπες πενήντα επτά εταιρείες δεν σχετίζονται με την οδό Σοφοκλέους, καθώς σε ένα σημαντικό ποσοστό αποτελούν θυγατρικές μερικών από τους μεγαλύτερους διεθνείς επιχειρηματικούς ομίλους.


Κατά πλειοψηφία ή απολύτως από ελληνικά κεφάλαια ελέγχονται οι 72 εταιρείες, ενώ οι υπόλοιπες 28 ανήκουν σε πολυεθνικές, συνήθως εξ ολοκλήρου.


Το 2005, ως γνωστόν, τόσο οι παραγωγικές όσο και οι οικονομικές επιδόσεις της ελληνικής μεταποίησης επιδεινώθηκαν σημαντικά. Ταυτοχρόνως, παρουσιάστηκαν όμως ορισμένα νέα, ελπιδοφόρα δεδομένα, όπως η σημαντική βελτίωση της εξαγωγικής δραστηριότητας και η διαφαινόμενη ανάκαμψη των επενδύσεων. H βελτίωση των επιδόσεων του μεταποιητικού τομέα κατά το τρέχον έτος, σύμφωνα με τα στοιχεία για την εξέλιξη ορισμένων βασικών δεικτών και μεγεθών τους πρώτους μήνες, είναι πιθανή. Ωστόσο, όπως φαίνεται, ένα σημαντικό ποσοστό των επιχειρήσεων αδυνατεί να ανακάμψει.


* Σε ανοδική τροχιά


H παραγωγή των μεταποιητικών επιχειρήσεων τον περασμένο Ιούνιο επανήλθε σε ανοδική τροχιά με άνοδο 3,7%, μετά τη μείωση κατά 0,4% και 0,2% που είχε παρουσιάσει τον περασμένο Μάιο και τον Απρίλιο αντιστοίχως, βάσει των στοιχείων της ΕΣΥΕ. H άνοδος τον Ιούνιο, σε σύγκριση με τον ίδιο μήνα του 2005, αποδίδεται κυρίως στους κλάδους των παραγώγων πετρελαίου και της βασικής μεταλλουργίας. Εννιά ήταν οι κλάδοι που παρουσίασαν μείωση της παραγωγής και 14 αυτοί που την αύξησαν. Κατόπιν αυτής της ανόδου στο σύνολο του εξαμήνου η παραγωγή της μεταποίησης εμφανίζεται να κινείται τέσσερις μήνες ανοδικά και δύο πτωτικά, με αποτέλεσμα να παρουσιάζει αύξηση 1,2% σε μέσα επίπεδα, σε σχέση με τα εξαιρετικά χαμηλά επίπεδα του πρώτου εξαμήνου του 2005. Σύμφωνα με προσκείμενους σε χρηματιστηριακές εταιρείες αναλυτές, η παραγωγική ανάκαμψη μοιάζει διστακτική, ασταθής και αβέβαιη, παρ’ όλο που ο όγκος των παραγγελιών εμφανίζεται βελτιωμένος.


Τον περασμένο Μάιο, σύμφωνα με τον σχετικό δείκτη που καταρτίζει η ΕΣΥΕ, οι νέες παραγγελίες στη μεταποίηση ήταν σημαντικά αυξημένες σε αξία. Ο γενικός δείκτης των νέων παραγγελιών παρουσίασε αύξηση κατά 19,9%, σε σύγκριση με τον Μάιο του 2005, γεγονός που έκανε κάποιους να μιλήσουν για εντυπωσιακές μεταβολές και για την είσοδο της ελληνικής βιομηχανίας σε έναν ανοδικό κύκλο. Ωστόσο η περαιτέρω ανάλυση αποδεικνύει ότι η εικόνα αυτή είναι εν μέρει πλασματική και πάντως δεν αντικατοπτρίζει την πραγματική εξέλιξη της αξίας των νέων παραγγελιών του συνόλου της μεταποίησης, αφού οφείλεται καταλυτικά στην άνοδο της αξίας των παραγγελιών των κλάδων των ενεργειακών αγαθών και των βασικών μετάλλων, οι διεθνείς τιμές των οποίων έχουν εκτιναχτεί στα ύψη.


* Πετρέλαιο και μέταλλα


Αυτός είναι άλλωστε και ο βασικός λόγος για τον οποίο οι πωλήσεις της ελληνικής μεταποίησης τον Μάιο του 2006, σύμφωνα με την ΕΣΥΕ, παρουσίασαν άνοδο σε αξία κατά 30,1%. H επίδραση των κλάδων των προϊόντων πετρελαίου και της βασικής μεταλλουργίας είναι καθοριστική, δημιουργώντας παραπλανητική εικόνα, αφού λόγω της ανόδου των διεθνών τιμών αυξήθηκαν οι πωλήσεις του πρώτου κατά 79,7% και του δεύτερου κατά 50,5%.


Οπως προκύπτει εξάλλου από τα στοιχεία της ΕΣΥΕ που αφορούν την εξέλιξη των τιμών τον περασμένο Ιούνιο, σε σχέση με τον ίδιο μήνα του 2005, η άνοδος του βιομηχανικού τζίρου οφείλεται κατά το μεγαλύτερο μέρος της στην ταχεία άνοδο των τιμών και δεν αποκλείεται να συνοδεύεται από περαιτέρω συμπίεση των περιθωρίων κέρδους λόγω της έντασης των ανταγωνιστικών πιέσεων και της ολοένα και μεγαλύτερης επιβάρυνσης του ενεργειακού κόστους, ιδίως μετά και την πρόσφατη αύξηση των τιμολογίων του βιομηχανικού ρεύματος από την πλευρά της ΔΕΗ. Οι χονδρικές τιμές των βιομηχανικών προϊόντων εγχώριας παραγωγής παρουσίασαν σημαντική άνοδο, που είναι η μεγαλύτερη της τελευταίας τριετίας.


* Τα τιμολόγια της ΔΕΗ


Συγκεκριμένα, σύμφωνα με την ΕΣΥΕ, ο γενικός δείκτης των τιμών παραγωγού τον Ιούνιο του 2006 σε σχέση με τον Ιούνιο του 2005 παρουσίασε αύξηση κατά 7,3% έναντι αυξήσεων 4,3% και 2,4% το αντίστοιχο διάστημα τα δύο προηγούμενα έτη, ως αποτέλεσμα ανόδου του δείκτη των τιμών κατά 8% στην εσωτερική αγορά και κατά 5,2% στη διεθνή αγορά. Ο δείκτης των τιμών παρουσίασε αύξηση 11,1% στα ενεργειακά αγαθά, 7,8% στα ενδιάμεσα αγαθά, 2,3% στα κεφαλαιουχικά αγαθά, 2,8% στα διαρκή καταναλωτικά αγαθά και 4,8% στα μη διαρκή καταναλωτικά αγαθά.


Εύλογα λοιπόν αρκετοί αναλυτές είναι εξαιρετικά συγκρατημένοι στις προβλέψεις τους για την εξέλιξη της κερδοφορίας της ελληνικής βιομηχανίας το 2006. H επιβάρυνση του βιομηχανικού τομέα από την αύξηση των τιμολογίων της ΔΕΗ εκτιμάται ότι πλησιάζει τα 50 εκατ. ευρώ σε ετήσια βάση, ενώ ο πόλεμος στον Λίβανο ενδέχεται να περιορίσει την εξαγωγική του επέκταση.