«Ο Παρθενώνας είναι ένα ασύγκριτο ανθρώπινο δημιούργημα, ένα μνημείο που έχει τεράστια αξία, όχι μόνο για τους Έλληνες, αλλά για ολόκληρο τον κόσμο, και η ακεραιότητά του, η Επανένωση δηλαδή των Μαρμάρων του Παρθενώνα αποτελεί κατ’ αρχήν θέμα αρχής, ηθικής τάξης και χρέος όλων μας. Είμαστε αισιόδοξοι ότι αργά ή γρήγορα αυτό θα συμβεί » επεσήμαναν οι διαπρεπείς ομιλητές που συμμετείχαν στη Διεθνή Συνάντηση με θέμα «ΠΑΡΘΕΝΩΝΑΣ: Η Ακεραιότητα ενός Μνημείου-Συμβόλου – Ο Ρόλος των Πολιτών – Μια Διεθνής Εκστρατεία».
Τη Συνάντηση διοργάνωσε το «Ίδρυμα Μαριάννα Β. Βαρδινογιάννη» σε συνεργασία με το «Ίδρυμα Μελίνα Μερκούρη», στο Μουσείο Ακρόπολης, και αποτελεί το πρώτο βήμα της νέας διεθνούς εκστρατείας.
Η Συνάντηση άνοιξε με την ομιλία της Πρέσβεως Καλής Θελήσεωs της UNESCO, κυρίας Μαριάννας Β. Βαρδινογιάννη, η οποία επεσήμανε: «Για κάθε Έλληνα και κάθε Ελληνίδα, η ακεραιότητα των γλυπτών του Παρθενώνα αποτελεί εθνικό αίτημα. Αλλά και για κάθε πνευματικό άνθρωπο, αποτελεί ζήτημα όχι μόνο πολιτιστικής κληρονομιάς, αλλά ζήτημα παγκόσμιας ηθικής αποκατάστασης και τάξης. Ως Ελληνίδα και ως Πρέσβης Καλής Θελήσεως της UNESCO δεν θα σταματήσω να αγωνίζομαι για την επανένωση των γλυπτών του Παρθενώνα, για την ακεραιότητά τους. Αλλά και για μία διαφορετική διακρατική αντιμετώπιση των μνημείων πολιτιστικής κληρονομιάς που έχουν χάσει το δρόμο τους αλλά όχι τη φωνή και την ταυτότητά τους. Η εκστρατεία μας «RETURN» (Return the Marbles), «RESTORE» (Restore Parthenon), «RESTART» (Restart History), είναι μια ακόμα έκφραση αυτού του μεγάλου αγώνα που ξεκίνησε η αείμνηστη Μελίνα Μερκούρη το 1982 και στοχεύει σε ακόμα ουσιαστικότερη ενημέρωση του Ελληνικού λαού στο ζήτημα αυτό, σε ακόμα μεγαλύτερη ευαισθητοποίηση της διεθνούς κοινής γνώμης και των διεθνών οργανισμών και στην εξασφάλιση ευρύτερων συμμαχιών σε αυτή τη διαπραγμάτευση για τη μεγάλη επιστροφή… Σας καλώ να πάρετε θέση στο πλευρό μας. Να στηρίξετε τη διεθνή εκστρατεία που ξεκινάει με πρωτοβουλία του Ιδρύματός μας σε συνεργασία με το «Ίδρυμα Μελίνα Μερκούρη», όπως ο καθένας σας μπορεί. Στέλνοντας ΟΛΟΙ ΜΑΖΙ το μήνυμα ότι τα γλυπτά του Παρθενώνα έχουν όνομα και ταυτότητα, έχουν ιστορία και πατρίδα, έχουν μνήμη και φωνή και ότι αυτή η φωνή γίνεται σε ολόκληρο τον κόσμο όλο και δυνατότερη. Για να ακουστεί!»
Οι χαιρετισμοί των υπουργών
Στη Συνάντηση απηύθυναν χαιρετισμό ο Υπουργός Πολιτισμού, κύριος Κωνσταντίνος Τασούλας και η Υπουργός Τουρισμού, κυρία Όλγα Κεφαλογιάννη οι οποίοι χαιρέτησαν την πρωτοβουλία της νέας Εκστρατείας, χαρακτηρίζοντας τη «εξαιρετική».
Ειδικότερα ο κύριος Τασούλας επεσήμανε: «Η ιδέα της Εκστρατείας είναι πολύ σημαντική και δεν υπάρχει πιο ισχυρό όπλο από μια ιδέα της οποίας ήρθε η ώρα. Το Μουσείο της Ακρόπολης είναι ένα Μουσείο που περιμένει τα Μάρμαρα και προετοιμάζει την Ιδέα, όπως την προετοιμάζει και η λογική της UNESCO για τα μνημεία πολιτιστικής κληρονομιάς. Η Πολιτεία θα γίνει μπροστάρης αυτής της ιδέας ώστε ο χρόνος της αναμονής να μην είναι πολύ μεγάλος».
Ακολούθησαν οι ομιλίες των καθηγητών, των εμπειρογνωμόνων και των επικεφαλής πολλών Επιτροπών διεκδίκησης της Επιστροφής των Μαρμάρων του Παρθενώνα, που συμμετείχαν στη Συνάντηση.
Ο Mounir Bouchenaki
Κατά τη διάρκεια της πρώτης ενότητας με θέμα: την «Αναγκαιότητα της Επανενώσης», ο κύριος Mounir Bouchenaki, Επίτιμος Ειδικός Σύμβουλος της Γενικής Διευθύντριας της UNESCO κυρίας Irina Bokova, Διευθυντής του Arab Regional Centre for World Heritage στο Bahrain υπογράμμισε: «Στην UNESCO δημιουργήσαμε μια διακρατική επιτροπή για την Επανένωση των Μαρμάρων γιατί πιστεύουμε ότι πρέπει να διασφαλίσουμε ότι τα σύμβολα πρέπει να επιστραφούν στις χώρες καταγωγής τους, και ο Παρθενώνας είναι ένα σύμβολο ελληνικό. Είναι θέμα δεοντολογίας και ηθικής η Επανένωση. Εξάλλου όλοι όσοι επισκέπτονται το Μουσείο της Ακρόπολης μένουν έκθαμβοι…ενώ έχει ήδη αρχίσει να γίνεται η επιστροφή αρχαιοτήτων στις χώρες καταγωγής τους, όπως συνέβη πρόσφατα στη περίπτωση της Καμπότζης».
Ακολούθησαν οι ομιλίες του καθηγητή Δημήτριου Παντερμαλή, Προέδρου του Μουσείου Ακρόπολης, του Δρ. William St Clair, Ανώτερου Ερευνητή στο Institute of English Studies, στο School of Advanced Study και στο Πανεπιστήμιο του Λονδίνου και του Δρ. Μark Vlasic, Καθηγητή Νομικής του Πανεπιστημίου του Georgetown.
Η Μανουέλλα Παυλίδου και ο Χριστόφορος Αργυρόπουλος
Το θέμα της δεύτερης ενότητας, που ήταν η «Εκστρατεία για τα Μάρμαρα και ο Ρόλος των Πολιτών» ανέπτυξαν η Μανουέλλα Παυλίδου, Γενική Γραμματέας «Ιδρύματος Μελίνα Μερκούρη» και ο Χριστόφορος Αργυρόπουλος, Πρόεδρος «Ιδρύματος Μελίνα Μερκούρη», Πρόεδρος της Ειδικής Συμβουλευτικής Επιτροπής Υπουργείου Πολιτισμού & Αθλητισμού για τα Μάρμαρα του Παρθενώνα, που μίλησαν για τον αγώνα που έχει κάνει το ελληνικό κράτος με πρωτεργάτρια την αείμνηστη Μελίνα Μερκούρη, από το 1982 και μετά.
Η κυρία Παυλίδου αναφερόμενη στον αγώνα της Μελίνας είπε χαρακτηριστικά: «Και αν η Μελίνα δεν υπάρχει πια, υπάρχει όμως το παράδειγμα της ευαισθησίας και της αφοσίωσης, της δύναμης και της μαχητικότητας της, στην υπηρεσία αυτής της πολύτιμης ιδέας. Σήμερα ξεκινάει μια νέα εποχή για την παρακαταθήκη που μας άφησε εκείνη» και απευθυνόμενη στην κυρία Βαρδινογιάννη πρόσθεσε: «Είμαι σίγουρη ότι η προσωπικότητα και το διεθνές σας κύρος θα συμβάλουν καθοριστικά, ώστε η εμπνευσμένη, δυναμική καμπάνια που ανακοινώνουμε σήμερα, να μας φέρουν πιο κοντά στο να γίνει το όραμα της Μελίνας μια πραγματικότητα για όλους».
Ο κύριος Αργυρόπουλος εστιάζοντας στο σκεπτικό της διεκδίκησης υπογράμμισε ότι «Τα γλυπτά αναδεικνύονται μόνο στον φυσικό τους χώρο και η έκθεση στο Βρετανικό Μουσείο τα αδικεί, ενώ επιπλέον διασπά την ενότητα τους και τους στερεί το νόημα και την αξία τους». Και συμπλήρωσε: «Όσοι υποτιμούν το αίτημα μας παραγνωρίζουν ότι οι Έλληνες δικαιούνται να το διεκδικούν».
Ο κύριος David Hill, Πρόεδρος Διεθνούς Επιτροπής για την Επανένωση των Μαρμάρων του Παρθενώνα, παίρνοντας τον λόγο εξέφρασε την ελπίδα ότι με την Εκστρατεία ‘Return, Restore, Restart’, ξεκινάει ένα νέο μέλλον για τα Γλυπτά του Παρθενώνα.
Ο χαιρετισμός γενικής διευθύντριας της UNESCO
«Η Ελλάδα ανέκαθεν εκπλήρωνε με υποδειγματικό τρόπο τον ρόλο της στις προσπάθειες της διεθνούς κοινότητας για την προστασία της κινητής πολιτιστικής κληρονομιάς και την καταπολέμηση της παράνομης διακίνησης πολιτιστικών αγαθών. Με την ιδιότητά της ως μέλους της πρόσφατα συσταθείσας Ειδικής Επιτροπής για την παρακολούθηση της εφαρμογής της Σύμβασης του 1970 για τα Μέσα Πρόληψης και Αποτροπής της Παράνομης Εισαγωγής, Εξαγωγής και Μεταβίβασης Κυριότητας της Πολιτιστικής Ιδιοκτησίας, η χώρα δίνει το παράδειγμα για τους υπόλοιπους Συμμετέχοντες στην εν λόγω Σύμβαση. Μέσα από τη συνεργασία της με την UNESCO για την επιστροφή των Γλυπτών του Παρθενώνα στο πλαίσιο της Διακυβερνητικής Επιτροπής για την Επιστροφή της Πολιτιστικής Ιδιοκτησίας στις Χώρες Προέλευσής της ή την Επανόρθωση σε περίπτωση Παράνομης Οικειοποίησης, η Ελλάδα εκφράζει με σάρκα και οστά το πνεύμα της διεθνούς συνεργασίας που είναι στην καρδιά της φιλοσοφίας του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών. Δεν έχω την παραμικρή αμφιβολία ότι η επικείμενη εκδήλωση, με τίτλο «Παρθενώνας – Η ενοποίηση ενός μνημείου – Ο ρόλος των πολιτών», θα αποτελέσει μια ακόμη λαμπρή έκφραση της ξεχωριστής θέσης που κατέχει το ελληνικό έθνος στην προστασία της παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς.»
Irina Bokova
Γενική Διευθύντρια της UNESCO
