Λυδία Κονιόρδου: Ζούμε μια νύχτα, αλλά θα ξημερώσει

Με νέα παιδιά. Κουβαλούν καινούργια πράγματα, έχουν μια λαχτάρα και αυτό με βοηθάει να ξεκινάω πάλι από την αρχή. Δεν γνώριζα την Ομάδα Χρώμα καθόλου. Ηρθε όμως και με βρήκε ο Κωνσταντίνος Χατζής, ο σκηνοθέτης, που είχε και την ιδέα της παράστασης με τη σύλληψη της σύνδεσης αυτών των τριών κειμένων. Το αποτέλεσμα είναι ένα δρώμενο-έκπληξη που συμβαίνει παράλληλα με τους μονολόγους. Μέσα από απλές ιστορίες της διπλανής πόρτας συνδεόμαστε με το καθολικό: αυτό κάνει η Λούλα Αναγνωστάκη, αυτό είναι το βασικό της στοιχείο, τα ανθρώπινα και διαχρονικά της κείμενα. Και ταυτόχρονα είναι σαν να γράφτηκαν για σήμερα, ενώ έχουν περάσει πάνω από δέκα χρόνια. Ηχούν το τώρα – ακούς τις ατάκες και νομίζεις ότι γράφτηκαν τώρα: πώς οι άνθρωποι αναγκάζονται να περιθωριοποιηθούν, πώς ωθούνται να φερθούν με σκληρότητα στα παιδιά, πώς οδηγούνται στην παρανομία. Πώς και οι ίδιοι μέσα μας έχουμε κάτι που ενδίδει στην πτώση. Μας ωθούν οι εξωτερικές συνθήκες, αλλά υπάρχουν και οι εσωτερικές και αυτές πρέπει να αντιμετωπίσουμε. Ο άνθρωπος βολεύεται στο να επιτρέπει στη συνείδησή του να κοιμάται. Το μη βόλεμα πονάει. Το εγώ πρέπει να γίνει εμείς.

Το ένστικτό μου και είμαι δεκτική σε νέα πράγματα. Αφήνομαι στους σκηνοθέτες γιατί σε κάθε ρόλο ξεκινάω από την αρχή. Αλλιώς υπάρχει ο φόβος να κάνεις συνέχεια τα ίδια, να αποκτήσεις μανιέρα. Και εγώ δεν το θέλω αυτό. Ζητάω να μου πουν, να με διορθώσουν. Ακούω, ακούω… Ο ηθοποιός έχει ανάγκη να ακούσει και να τροφοδοτηθεί από ένα νέο μάτι.

Το αρχαίο δράμα και χαίρομαι να βλέπω τον κόσμο να ενδιαφέρεται όλο και πιο πολύ για το τι λένε τα κείμενα, ανεξαρτήτως της παράστασης. Τους ενδιαφέρει ως περιεχόμενο, ως προβληματισμός, ως σκέψη, ως συνειδητοποίηση κάποιων πραγμάτων. Εκεί είναι που αισθάνθηκα ότι η ανθρωπότητα προχωράει από το εγώ στο εμείς. Μέσα από την εμπειρία του ατομικισμού που διαρκεί 2.500 χρόνια. Αυτή τη στιγμή, μέσα από τη συνειδητοποίηση της παγκοσμιοποίησης και των κανόνων που επηρεάζουν τον πλανήτη, συνειδητοποιούμε ότι ήμασταν όλοι ένα. Και αυτό είναι μια συγκλονιστική στιγμή στη ζωή μας.

Από μικρή. Είχα καθαρούς στόχους. Θυμάμαι ότι ήμουν 14 ετών όταν πρωτόβαλα στόχο να πάω στον Κουν, ενστικτωδώς. Πήγα στον Κουν δέκα χρόνια μετά. Οταν πρωτοσυνάντησα τον Βασίλιεφ στους Δελφούς σκέφτηκα ότι εγώ με αυτόν τον άνθρωπο θα συνεργαστώ. Μπορεί να πέρασαν και δώδεκα χρόνια ως την πρόταση για τη «Μήδεια» που του έκανα. Και αυτή η συνάντηση με μεταμόρφωσε ως καλλιτέχνη. Ο,τι είχα ήδη από τους δασκάλους μου και από το ένστικτό μου το πολλαπλασίασα.

Το Εθνικό το πονάω. Εχω βγει από εκεί, το έχω αγαπήσει, το έχω ζήσει από μέσα. Εχω μια ιδιαίτερη σχέση με το Εθνικό Θέατρο. Πιστεύω στις δυνατότητές του. Από την άλλη, μου αρέσει να βαφτίζομαι σε μικρούς χώρους, όπως εδώ τώρα, στο Προσωρινό, που είναι ο πιο μικρός ίσως χώρος που έχω δουλέψει, σαν κουκλόσπιτο. Μου αρέσει πολύ.

Τον Μπομπ Γουίλσον γιατί θα είμαι του χρόνου στην «Οδύσσεια» του Εθνικού. Ηταν μια αποκάλυψη για μένα. Είναι τόσο υπέροχο να βλέπεις έναν άνθρωπο να δημιουργεί μπροστά σου. Μέσα σε δεκαπέντε ημέρες είχε δημιουργηθεί όλη η παράσταση και γίναμε ομάδα. Αυτό είναι εκπληκτικό, ένα χάρισμα. Διαθέτει τη γνήσια καλλιτεχνική αγωνία τού πώς θα υλοποιήσει την ουσία του πράγματος. Είναι από τις πιο ωραίες εμπειρίες που έχω ζήσει.

Στρατευμένη. Πάντα έτσι αισθανόμουν και έτσι κάνω θέατρο, με την έννοια ότι πιστεύω βαθιά ό,τι υπηρετώ. Αφοσιώνομαι. Σήμερα βλέπω στα νέα παιδιά την κουλτούρα του προϊόντος μιας χρήσης. Δεν έχουν την υπομονή του χειροποίητου. Αν δεν αφοσιωθείς και δεν δοθείς, δεν μπορείς να αφήσεις το ίχνος σου. Πρέπει να βγάλουμε τα μυωπικά μας γυαλιά και να δούμε πιο μακριά. Πρέπει να φανταστούμε το αύριο. Αυτό που ζούμε είναι μια νύχτα, νύχτα δεν θα είναι για πάντα. Θα ξημερώσει, είναι νομοτελειακό. Οπως μου είπαν, «το κακό υπερτερεί όταν το καλό ανέχεται και αδρανεί».

Με τη φύση, με τον κήπο μου. Είμαι σχεδόν έξι μήνες αυτάρκης από τροφή με τον κήπο μου, με τον οποίο ασχολούμαι καθημερινά. Δεν είναι μεγάλος. Εχω δικά μου ζαρζαβατικά, τρώω δικές μου πατάτες τον μισό χρόνο. Εφαρμόζω τις πλέον βιολογικές μεθόδους. Και όταν ήμουν στον Βόλο, παλιά, έκανα το ίδιο στη μικρή αυλίτσα που είχα. Το έχω μάθει από τη μάνα μου αυτό. Είναι κάτι που με φέρνει στα συγκαλά μου. Αισθάνομαι ότι χαϊδεύω τη γη και την ευχαριστώ.

Από παιδί και μάλιστα αντλούσα αυτή μου την αισιοδοξία και τη δύναμη από τη φύση και τη γη. Κοιμόμουν στην ταράτσα για να κοιτάζω τα αστέρια. Αυτό μου έδωσε από νωρίς την αίσθηση του μεγαλείου του Σύμπαντος και του πόσο μικροί είμαστε εμείς. Εκπαιδεύτηκα σε μια περίοδο που δεν υπήρχε αυτή η σχεδόν μονόφθαλμη ειδίκευση.

Σε μια ευρύτερη σοφία, μέρος της οποίας είμαστε όλοι. Δεν πιστεύω στον τρόπο που η θρησκεία έχει μετατραπεί σε εξουσία. Με αυτό δεν έχω καμία σχέση. Πιστεύω όμως βαθιά ότι δεν είμαστε μόνο σώμα. Το ξέρω.

πότε & που:
«Ο Ουρανός κατακόκκινος – Σ’ εσάς που με ακούτε» της Λούλας Αναγνωστάκη, από την Ομάδα Χρώμα, σε σκηνοθεσία Κωνσταντίνου Χατζή. Στον χώρο «Προσωρινός» (Δεινοκράτους 103, 6932 500.545), κάθε Κυριακή, Δευτέρα και Τρίτη, στις 21.00