Θα υπήρχε ο Μποτιτσέλι, ο Μιχαήλ Αγγελος, η Αναγέννηση χωρίς τους Μέδικους, τέχνη χωρίς μαικήνες; Θα υπήρχαν πολλά σύγχρονα μουσεία, θέατρα, φεστιβάλ χωρίς χορηγούς; Ο θεσμός της χορηγίας ήταν πάντοτε καθοριστικός για τον πολιτισμό, μπορεί όμως να εφαρμοστεί και σε επιχειρήσεις στον χώρο του πολιτισμού; Αυτό συζητείται τις τελευταίες ημέρες στον αμερικανικό Τύπο με αφορμή την περίπτωση του βιβλιοπωλείου «Borderland» στο Σαν Φρανσίσκο. Το ανεξάρτητο βιβλιοπωλείο που ετοιμαζόταν να βάλει λουκέτο σε μια ύστατη προσπάθεια αναζήτησε μέσω ανάρτησης στην ηλεκτρονική σελίδα του 300 χορηγίες των 100 δολαρίων προκειμένου να επιβιώσει για ακόμη μία χρονιά. Χορηγοί βρέθηκαν σύντομα, ο Τύπος όμως εμφανίζεται προβληματισμένος. Προκειμένου να διεκδικεί αυτή την αντιμετώπιση μια εμπορική επιχείρηση θα πρέπει να έχει μια εξέχουσα πολιτισμική προσφορά στην κοινότητα, υποστηρίζουν ορισμένοι.

Στις ΗΠΑ, βέβαια, τα ανεξάρτητα βιβλιοπωλεία θεωρούνται εξαρχής ιεροί τόποι του βιβλίου –σε αντιδιαστολή με τις βιβλιοπωλικές αλυσίδες που κυριαρχούσαν ως πριν από λίγα χρόνια –και, καθώς εξειδικεύονται σε κάποια κατηγορία βιβλίων, γίνονται εστίες ανάπτυξης της σχετικής κουλτούρας. Το «Borderland» ειδικεύεται στην επιστημονική φαντασία. Παρ’ όλα αυτά, χρειάζεται κάτι παραπάνω προκειμένου να θεωρήσουμε μια βιβλιοπωλική επιχείρηση θεσμό πολιτισμού που θα επιβιώνει με χορηγίες, εκτιμά μερίδα του Τύπου, υποδεικνύοντας εξαιρετικές περιπτώσεις όπως το ιστορικό «Shakespeare and Co» στο Παρίσι, που έχει συνδεθεί με τον Τζόις και τον Μπέκετ, με τον Χέμινγκγουεϊ και όλους τους εκπατρισμένους αμερικανούς λογοτέχνες του πρώτου μισού του 20ού αιώνα. Ενώ αυτά συζητούνται στις ΗΠΑ, ας θυμίσουμε ότι και στην Ελλάδα το βιβλιοπωλείο «Ατλαντίς» στην Οία της Σαντορίνης χορηγούς αναζήτησε το 2011 όταν κόντεψε να κλείσει.

ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ