«Αλήθεια, θέλετε να μάθετε αν θα σας επιστρέψω τα χρήματα που σας έκλεψα όλα αυτά τα χρόνια; Ε λοιπόν, προτιμώ να σας το πω αμέσως! Η απάντηση είναι όχι!» δηλώνει ευθαρσώς στον πρόλογο του βιβλίου του ο διεφθαρμένος τραπεζίτης της υπόθεσης. Ποιον έχει να φοβηθεί άλλωστε; Απλά μας κάνει χάρη και μας εξηγεί τις μαφιόζικες μεθόδους του διεθνούς χρηματοοικονομικού συστήματος και τα ταχυδακτυλουργικά τους κόλπα όπως τα έζησε ο ίδιος από μέσα επί 20 χρόνια.
Κατ΄ αρχάς ποιος είναι ο κλέφτης: Οι γονείς του δεν προέρχονταν από κάποια ελίτ, ενώ ο ίδιος δεν είχε τελειώσει ούτε καν την ΑΣΟΕΕ της Γαλλίας. Για την ακρίβεια, πήρε απολυτήριο λυκείου στη Λιμόζ και αυτό ήταν όλο το υπόβαθρό του. Παρ΄ όλα αυτά, ο Νταμιέν έπιασε δουλειά σε τράπεζα και σύντομα παντρεύτηκε την Ιζαμπέλ Μπ., κόρη στελέχους της βιομηχανίας φαρμάκων, την οποία ξεγέλασε με τα κοστούμια Σεν Λοράν και το περίπλοκο ρολόι του. Οταν η Ιζαμπέλ κατάλαβε την απάτη, ήταν ήδη έγκυος στην κόρη τους Κλοέ. Αλλά δεν περνούσαν και τόσο άσχημα χάρη στα πριμ και στα μπόνους του άντρα της. Μετά 15 χρόνια ο Νταμιέν κατάφερε να είναι μέλος του διευθυντηρίου μιας από τις μεγαλύτερες τράπεζες της Γαλλίας και να έχει μαζέψει λίγα εκατομμύρια ευρώ με τη δουλίτσα του, ταξιδεύοντας ανάμεσα στη Νέα Υόρκη και στο Παρίσι. Την παραμονή της μεγάλης χρηματοοικονομικής κρίσης του 2008, μπορούσε να υλοποιήσει έναν ακόμη μακρινό του στόχο: «Δύο χρόνια τώρα ονειρευόμουν να αποκτήσω ένα από τα πλέον εκπληκτικά δημιουργήματα της σύγχρονης μηχανικής παγκοσμίως. Το Ρεβέρσο (Reverso), ένα ρολόι-μύθος. Δεκαοχτώ διαφορετικές λειτουργίες και τρία καντράν για να δείχνει τον ημερολογιακό χρόνο, τον αστρικό χρόνο, και τον κοσμικό χρόνο. Ενα αριστοτέχνημα κατασκευασμένο σε λίγες μόνον εκατοντάδες κομμάτια που παρήγγειλαν και πλήρωσαν τοιςμετρητοίς όλοι οι δισεκατομμυριούχοι του πλανήτη, πολύ πριν από την κυκλοφορία του μοντέλου. […] Αυτό το ρολόι μου κόστισε 335.000 ευρώ. Φυσικά, για τους περισσότερους ανθρώπους μπορεί το ποσό να φανεί μεγάλο ». Μια συνηθισμένη υπεξαίρεση
Και πάλι δεν μπορούσε να είναι ευχαριστημένος. Διότι όλα αυτά τα χρόνια συναναστρεφόταν ή άκουγε για ανθρώπους που ζύγιζαν το βάρος τους σε δισεκατομμύρια ευρώ. Ο Χένρι Κράβις, λόγου χάρη, ο οποίος διηύθυνε μια από τις σκοτεινές επιχειρήσεις του παγκόσμιου καπιταλισμού, ζύγιζε τρία δισεκατομμύρια ευρώ, την ώρα που ο υπουργός Οικονομικών της κυβέρνησης των ΗΠΑ ζύγιζε από μόνος του ένα δισεκατομμύριο δολάρια. Αυτό που είχε καταλάβει ο Νταμιέν ήταν ότι «το να κερδίζεις τόσα χρήματα τόσο γρήγορα, είναι κάτι παραπάνω από επάγγελμα, είναι αποστολή, σχεδόν ιεροσύνη». Ο ίδιος δεν μπορούσε παρά να υπεξαιρέσει 317 εκατ. ευρώ την ώρα της πτώσης της Lehman Βrothers, χάρη σε μυστική πληροφορία που του διεμήνυσε η Μαντί, μια διεθνής πόρνη πολυτελείας και κυνηγός traders, στην τελευταία συνεύρεσή τους. Αυτή είχε πλαγιάσει νωρίτερα με έναν σαουδάραβα μεγιστάνα, τον λεγόμενο Σουλτάνο, ο οποίος παρέμεινε πάνω από μία ώρα κρεμασμένος στο τηλέφωνο, στις 2 η ώρα το πρωί. Ο λόγος φαινόταν σοβαρός. Μιλούσε με κάποιον… Πόλσον, ο οποίος του αποκάλυπτε ότι επίκειτο η χρεοκοπία της Lehman Βrothers. «Αν έχεις κάποια πράγματα τοποθετημένα σε κεφάλαια στο Χρηματιστήριο, πούλησέ τα όλα!» της είπε ο Σαουδάραβας στο τέλος του τηλεφωνήματος αυτού. Ο Νταμιέν διασταύρωσε την είδηση με τις δικές του πληροφορίες και ήταν σίγουρος πια για το τι είχε συμβεί: η αμερικανική κυβέρνηση είχε εκβιάσει από τις ελβετικές τράπεζες την άρση του τραπεζικού απορρήτου για τα έξι αφεντικά της Lehman, και οι Ελβετοί «τους πούλησαν»!- πράγμα πρωτοφανές στα χρονικά. Ο Νταμιέν ανησύχησε προς στιγμήν, όχι για τη μοίρα της Lehman Βrothers ή για τους 23.000 εργαζομένους που έμειναν στον δρόμο, αλλά για τους δικούς του πελάτες. Ο ίδιος είχε οργανώσει προσωπικά τη φυγή από τη Γαλλία ορισμένων εκλεκτών φοροφυγάδων. Αν η γαλλική Εφορία ανακάλυπτε την ύπαρξη των λογαριασμών τους, το πρόστιμο θα μπορούσε να φτάσει το 80% των ταυτοποιημένων ποσών. Αλίμονο αν υιοθετούσε και η χώρα του τις «αλήτικες μεθόδους» της Αμερικής για την άρση του τραπεζικού απορρήτου. Δεν θα αντιστεκόταν στον πειρασμό, όμως, καθώς του δινόταν τώρα μια χρυσή ευκαιρία, δεν είχε παρά να περιμένει τη σωστή ημερομηνία για να ξαφρίσει ένα swap που θα όδευε από την τράπεζα προς τη Lehman. «Τα χρήματα θα έφευγαν πράγματι από τη δική μας μεριά, στο δρόμο όμως το εικονικό κεφάλαιο θα υπεξαιρείτο κατά τη μεταφορά: θα έπεφτε μέσα στο πουγκί μου προτού φτάσει τον προορισμό του». Την ώρα που η Lehman Βrothers θα χρεοκοπούσε, αμέσως ολόκληρο το σύστημα συναγερμού της θα μπλόκαρε και εκείνος θα είχε τον απαραίτητο χρόνο για να εξαφανιστεί. Οσο για το ποσό της υπεξαίρεσης, ήταν όχι τόσο υπερβολικό ώστε να μην αναγκαστεί η τράπεζα να δημοσιοποιήσει την υπόθεση. Μετά τα πέντε δισεκατομμύρια του Κερβιέλ που είχαν κάνει φτερά, ποιος θα μπορούσε να εντυπωσιαστεί από 200 εκατομμύρια ευρώ ή και κάτι παραπάνω; Οχι πάντως τα ΜΜΕ, γι΄ αυτό ήταν σίγουρος. Ούτε και το αφεντικό του που φρόντιζε πάντοτε να σφετερίζεται το μεγαλύτερο μέρος από τα λάφυρα αφήνοντας για εκείνον μόνο τα ψίχουλα. Αυτό δεν θα το ανεχόταν άλλο. Πού βρίσκεται σήμερα ο Νταμιέν; Μα σε κάποιον από τους φορολογικούς παραδείσους της Ευρώπης, που είχε ήδη τσεκάρει ως υποψήφιους προορισμούς. Και τα λεφτά του ακόμη πιο μακριά, στη Σιγκαπούρη ή στην Κίνα ίσως- ποιος ξέρει;
Σαν αστυνομικό μυθιστόρημα
Το ερώτημα ποιος είναι ο Κροίσος κυκλοφόρησε για αρκετούς μήνες από στόμα σε στόμα και κάποια τρανταχτά ονόματα διαψεύστηκαν,ώσπου έγινε γνωστό ότι πρόκειται για την Κλερ Ζερμουτί ανεξάρτητη δημοσιογράφο,πρώην αρχισυντάκτρια του ειδησεογραφικού πρακτορείου Capa,η οποία έκανε όλη την έρευνα του βιβλίου και το έγραψε σε συνεργασία με τον διεφθαρμένο τραπεζίτη που παραμένει ανώνυμος.Τι σημασία έχει αν η συγγραφέας παρουσιάζει ελλιπή γνώση για τους μηχανισμούς κίνησης του χρήματος,αν ο πρωταγωνιστής της υπόθεσης είναι ένας τραπεζικός υπάλληλος- ανεξαρτήτως της όποιας περιωπής- και όχι τραπεζίτης,ή αν ο Κροίσος είναι ένας ανώνυμος; Αυτό που μετράει είναι ότι το βιβλίο διαβάζεται σαν αστυνομικό μυθιστόρημα,με σκηνές ανοιχτών απειλών,παράνομο σεξ σε πολυτελή ξενοδοχεία, σιδερικά κάτω από το τραπέζι,μυστικές συναλλαγές σε λέσχες υψηλού επιπέδου,lunches στη Βουδαπέστη,απόρρητες πληροφορίες να διαρρέουν έπειτα από μια νύχτα κραιπάλης.Η υπόθεση ικανοποίησε και τους χρηματοοικονομικούς αναλυτές με το πλήθος των ρεαλιστικών περιγραφών,τα αληθινά ονόματα και τις αναφορές σε πραγματικά περιστατικά: τo αδίκημα κατάχρησης εμπιστευτικών πληροφοριών αποδίδεται ανοιχτά από τη συγγραφέα στον υπουργό Οικονομικών των ΗΠΑ Χένρι Πόλσον! Και αν οι ενημερωμένοι δημοσιογράφοι γνώριζαν ήδη το παρασκήνιο πίσω από το κραχ του 2008, δεν ισχύει το ίδιο και για το πλήθος των αναγνωστών,τους πιο ασήμαντους πελάτες των τραπεζών,«όλους αυτούς τους τίμιους ανθρώπους που τα βγάζουν πέρα με δυσκολία»- όπως τους αποκαλεί συμπονετικά ο Νταμιέν-,οι οποίοι μπορεί να πληροφορηθούν μια ωραία πρωία ότι η οικονομική κρίση απειλεί να σαρώσει τις επενδύσεις τους.Η προσφορά της Ζερμουτί είναι ότι αποκαλύπτει πόσο ανίκανοι,άπληστοι,κενόδοξοι,αλαζόνες και υποκριτές είναι οι άνθρωποι που κρύβονται πίσω από τις φούσκες της τραπεζικής.Θα το σκεφθεί πολύ κάποιος πλέον προτού αποφασίσει να επενδύσει τα χρήματά του σε τράπεζα.
