Το πέταγμα στην επιτυχία

«Ολυμπιακή 001. Πρώτη αναχώρηση από το Διεθνές Αεροδρόμιο Ελευθέριος Βενιζέλος. Ανεμος 210 μοίρες, 10 κόμβοι. Ελεύθερη για απογείωση». Ο πύργος ελέγχου του Διεθνούς Αερολιμένα Αθηνών δίνει για πρώτη φορά επίσημα εντολή απογείωσης από το νέο αεροδρόμιο της Αθήνας σε πανηγυρική πανελλήνια μετάδοση. Είκοσι χρόνια πριν, στις 27 Μαρτίου 2001, το Boeing 737-400 της Ολυμπιακής Αεροπορίας, χωρίς επιβάτες, κόβει την καθιερωμένη, αλλά εικονική, κορδέλα των εγκαινίων, ενώ η παιδική χορωδία Τυπάλδου τραγουδά τον εθνικό ύμνο, απογειώνοντας την Ελλάδα στον 21ο αιώνα.

Περίπου 3.000 επίσημοι, πολιτικοί, εκπρόσωποι της επιχειρηματικής ελίτ, καλλιτέχνες, αθλητές, πέρασαν τις πύλες ελέγχου για την τελετή των εγκαινίων. Οπως σχολίαζαν δημοσιεύματα της εποχής, όλα απέπνεαν άρωμα Χόλιγουντ. Γιγαντοοθόνες, μεγάλοι μπουφέδες, κρασί, σαμπάνια, δώρα με αναφορά στους Ολυμπιακούς Αγώνες του 2004 και εκπαιδευμένοι σκύλοι της αντιτρομοκρατικής που σάρωναν τον χώρο.

Η απευθείας μετάδοση της τελετής από την ιστοσελίδα του αεροδρομίου, όπως έγραφε τότε «Το Βήμα», σηματοδότησε «μια νέα εποχή στην ενημέρωση». Η δε απαγόρευση του καπνίσματος στους περισσότερους χώρους του νέου αεροδρομίου εισήγαγε μια νέα κουλτούρα που ακόμα και σήμερα φαντάζει συχνά ευρωπαϊκή. Επισκέπτες συνωστίζονταν στους χώρους καπνιστών αναζητώντας τασάκι, γεγονός που χάρισε μέχρι και τίτλους στα δημοσιεύματα της επόμενης ημέρας.

Πάνω από όλα όμως, τα εγκαίνια του νέου αεροδρομίου ήταν ένα πολιτικό γεγονός υψηλής σημασίας. Ο πρωθυπουργός Κώστας Σημίτης, που στις 5 Σεπτεμβρίου 1996 είχε κάνει και την επίσημη θεμελίωση του «Ελευθέριος Βενιζέλος», εγκαινίασε το νέο αεροδρόμιο, παρουσία του τότε Προέδρου της Δημοκρατίας Κωστή Στεφανόπουλου και του μακαριστού Αρχιεπισκόπου Χριστόδουλου.

Η παράδοση σκυτάλης

Οπως σχολίαζαν δημοσιεύματα της εποχής, ο τότε πρόεδρος της αξιωματικής αντιπολίτευσης Κώστας Καραμανλής παρέστη τελικά στην τελετή «στο παρά πέντε», δείχνοντας τη δυσφορία του όταν στο βήμα ανέβηκε ο υπουργός ΠΕΧΩΔΕ Κώστας Λαλιώτης. Το θερμόμετρο της κόντρας κυβέρνησης – αντιπολίτευσης είχε ανέβει τις εβδομάδες πριν από τα εγκαίνια. Ο πρώην πρωθυπουργός Κωνσταντίνος Μητσοτάκης μάλιστα στις δημόσιες δηλώσεις του επέμεινε στην κόντρα με τον υπουργό ΠΕΧΩΔΕ για το κόστος της αναδιαπραγμάτευσης της σύμβασης του αεροδρομίου.

Ομως η κριτική που χαρακτηρίστηκε από τον φιλοκυβερνητικό Τύπο της εποχής ως η πλέον «ουσιαστική αντιπολιτευτική παρέμβαση» έγινε από τον βουλευτή Μανώλη Κεφαλογιάννη. Με ερώτηση προς τον τότε υπουργό Πολιτισμού Ευάγγελο Βενιζέλο ζήτησε να μάθει τον λόγο που προτιμήθηκε η «υπόκρουση μουσικής Μπετόβεν αντί ελληνικής κλασικής μουσικής των Καλομοίρη, Σκαλκώτα κ.ά.» κατά την τελετή των εγκαινίων.

Η πρώτη ημέρα πλήρους λειτουργίας του «Ελευθέριος Βενιζέλος», είκοσι χρόνια πριν, στις 28 Μαρτίου 2001, σήμανε και την ολοκλήρωση ενός κύκλου περίπου 70 ετών για την πρωτεύουσα. Το αεροδρόμιο του Ελληνικού, που συνδέθηκε με τη θρυλική εποχή του Αριστοτέλη Ωνάση, παρέδωσε σε ένα βράδυ τη σκυτάλη στο αεροδρόμιο των Σπάτων. Ενα μεγάλο τμήμα της λεωφόρου Βάρης-Κορωπίου μονοδρομήθηκε για 17 ώρες, προκειμένου να γίνει η μετακόμιση του παλαιού αεροδρομίου. Από τότε έως σήμερα το επονομαζόμενο ως μεγαλύτερο φιλέτο της Μεσογείου περιμένει μέσα στο 2021 να γυρίσει για ακόμη μια φορά σελίδα.

Στην αφετηρία με τους Αγώνες του 2004

Οι πύλες του Διεθνούς Αερολιμένα Αθηνών, που θα γίνει εφέτος 20 ετών, άνοιξαν σε μια εποχή που το μέλλον της Ελλάδας προδιαγραφόταν «χρυσό». Στον πυρετό της προετοιμασίας για τους Ολυμπιακούς Αγώνες, στην Αττική, επικρατούσε κατασκευαστικός οργασμός και το 2001 ήταν μια πραγματικά ιστορική χρονιά.

Λίγες ημέρες νωρίτερα, στις 19 Μαρτίου, πρωτολειτούργησε η Αττική Οδός από Γέρακα ως Αεροδρόμιο και το τμήμα Λεωφ. Κύμης – Μεταμόρφωση. Ο πρώτος αστικός αυτοκινητόδρομος της χώρας άλλαξε τον κυκλοφοριακό χάρτη της πρωτεύουσας. Σε μια περίοδο μεγάλης ευφορίας και με τον χρόνο των διαδρομών να μειώνεται θεαματικά, οι αντιδράσεις για τα διόδια ήταν σχεδόν μηδενικές.

Κι ενώ ο δρόμος φαινόταν στρωμένος με ροδοπέταλα, τα επόμενα χρόνια ο Διεθνής Αερολιμένας Αθηνών έδωσε δύσκολες εξετάσεις και τις πέρασε όλες. Τουλάχιστον μέχρι σήμερα που βρίσκεται μπροστά στο μεγαλύτερο στοίχημα της εικοσαετούς ζωής του.

Η μεγάλη μάχη

λόγω της πανδημίας

Οι προβλέψεις ήθελαν τις ιστορικές επιδόσεις να συνεχίζονται και το 2020. Αντ’ αυτού, η πανδημία έφερε τις διεθνείς αερομεταφορές στον γκρεμό. Το «Ελευθέριος Βενιζέλος» είδε από τον περασμένο Μάρτιο αεροσκάφη καθηλωμένα, γκισέ ερημωμένα, γραφεία άδεια. Η επιβατική κίνηση, σε ελεύθερη πτώση, άγγιξε τον Απρίλιο το -98,8%.

Η χρονιά θα κλείσει συνολικά περίπου στα 8 εκατ. επιβάτες. Επίδοση που δεν έχει καταγράψει ποτέ ξανά. Στην αυγή της τρίτης του δεκαετίας, ο Διεθνής Αερολιμένας Αθηνών θα δώσει τη μεγαλύτερη του μάχη, κληθείς να κάνει επανεκκίνηση σε νέες αχαρτογράφητες συνθήκες.