Μια αναγκαία συνθήκη

Το να φτάνεις στον «Σταυρό του Νότου» για να ακούσεις τον Μίλτο Πασχαλίδη (24 Ιανουαρίου), τον Γιάννη Κότσιρα (7 Φεβουαρίου), τον Βασίλη Παπακωνσταντίνου (21 Φεβουαρίου) και τον Χρήστο Θηβαίο (7 Μαρτίου) υπό άλλες συνθήκες ήταν μια γιορτή που ξεκινούσε από το πεζοδρόμιο, πολύ πριν μπεις στον χώρο.

Εκατοντάδες θα περίμεναν υπομονετικά μέχρι να πάρουν τις θέσεις τους και να αρχίσει το πρόγραμμα λίγο μετά τις έντεκα.

Τώρα μας περίμεναν στην είσοδο για rapid tests και ανεβαίνοντας στην κεντρική αίθουσα συναντήσαμε μόνο τους μουσικούς και τους τεχνικούς που είχαν αναλάβει το γύρισμα. Τα άδεια τραπέζια ήταν μια πρωτόγνωρη εικόνα και τα πρώτα κουρδίσματα των μουσικών δημιουργούσαν την ηχώ της ερημιάς και της απόστασης. Εναρξη στις εννέα ακριβώς και διάρκεια κάτι περισσότερο από δύο ώρες. Από τρεις μέχρι πέντε χιλιάδες εισιτήρια είχαν προπωληθεί για την κάθε βραδιά, υπολογίζοντας πως κάθε live το παρακολούθησαν περίπου δέκα χιλιάδες άνθρωποι, δεδομένου πως με έναν μόνο κωδικό μπορούσαν να παρακολουθήσουν τη συναυλία ολόκληρες παρέες.

Πολύς κόσμος από επαρχία αλλά και Ελληνες του εξωτερικού συνδέθηκαν για να ακούσουν αυτό που τους έχει λείψει. Μια διαδικτυακή σύνδεση που για πρώτη φορά θα ζύγιζε έναν κώδικα επαφής χωρίς προηγoύμενο.

Υπήρχε ένα μεικτό συναίσθημα στους μουσικούς και στους ερμηνευτές. Από τη μια η χαρά που ξαναβρέθηκαν ύστερα από καιρό και θα έπαιζαν τη μουσκή που αγαπούν, από την άλλη μπορούσες να διακρίνεις την κούραση από τόσους μήνες απραξίας και οικονομικής ασφυξίας, αλλά και την αβεβαιότητα για το πώς θα κυλήσουν οι επόμενοι μήνες.

Θα μπορούσε κάποιος να υποστηρίξει πως αυτός ο τρόπος δεν είναι κάτι άγνωστο και πρωτόγνωρο για τους καλλιτέχνες, εφόσον την ίδια ακριβώς συνθήκη αντιμετωπίζουν και σε κάποιο τηλεοπτικό ή ραδιοφωνικό live, όπου πάλι τραγουδούν μπροστά σε κάμερες ή μικρόφωνα δίχως την παρουσία του κόσμου. Δεν είναι το ίδιο όμως. Δεν είναι το ίδιο γιατί τώρα αισθάνεσαι πως αυτή είναι η μόνη επιλογή που έχεις, ο μοναδικός τρόπος να έρθεις σε επαφή με τον κόσμο και πως αυτή η εμφάνιση δεν λειτουργεί απλώς συμπληρωματικά. Ο μονόδρομος της απόστασης των τραγουδιών από τον κόσμο – η σωματική επαφή είναι μια σχέση που έχει απόλυτη ανάγκη το τραγούδι – νιώθεις πως είναι μια αναγκαία και όχι ελεύθερη επιλογή.

Κουβεντιάζοντας μαζί τους μετά το τέλος της εμφάνισής τους, οι εντυπώσεις ήταν περίπου ίδιες, αν και κάποιοι προσπάθησαν να δουν το ποτήρι μισογεμάτο. Οπως ο Μίλτος Πασχαλίδης.

Mίλτος Πασχαλίδης: «Κατ’ αρχήν υπερίσχυσε η λαχτάρα μου να παίξω. Σαν παιδάκι που το είχαν μήνες κλεισμένο σπίτι. (Ακυρη η μεταφορά, είμαι ακριβώς αυτό.) Επειτα είχα στο μυαλό μου ότι αυτό είναι κάτι προσωρινό, άρα την επόμενη ή μεθεπόμενη φορά ο κόσμος θα είναι παλι κοντά μου.

Τέλος, το αντιμετώπισα σαν ραδιοφωνική ή τηλεοπτική εκπομπή – εσύ δεν βλέπεις το κοινό που ξέρεις ότι σε ακούει.

Και, πάντως, απέφυγα να το συγκρίνω με μια κανονική συναυλία, το είδα σαν κάτι καινούργιο. Ούτε καλύτερο ούτε χειρότερο. Χωρίς μεμψιμοιρία. Και πέρασα τέλεια».

Ο Γιάννης Κότσιρας και ο Βασίλης Παπακωνσταντίνου το αντιμετώπισαν με σκεπτικισμό και ελπίζουν και οι δύο να είναι μια παροδική συνθήκη, καθώς με τίποτα δεν μπορεί να αντικαταστήσει τη ζωντανή επαφή, θα είναι πάντα ένα υποκατάστατο.

Γιάννης Κότσιρας: «Η δική μου εμπειρία ήταν πραγματικά παράξενη. Δεν υπάρχει ανταλλαγή συναισθημάτων. Το ίδιο ακριβώς με την οποιαδήποτε τηλεοπτική ή ραδιοφωνική εκπομπή. Φαντασιώνεσαι τον φακό της κάμερας ως έναν ή πολλούς θεατές. Χωρίς όμως να υπάρχουν το χειροκρότημα, τα βλέμματα, οι αγκαλιές, τα γέλια, ακόμη και η αποδοκιμασία. Χωρίς να υπάρχει η επιστροφή του οποιουδήποτε συναισθήματος από όλα αυτά τα δεκάδες που γεννά ένα τραγούδι. Είναι μια νέα συνθήκη το streaming. Ψυχρή, αναίσθητη και αναγκαία…».

Βασίλης Παπακωνσταντίνου: «Ηταν μια διαφορετική συνθήκη, αλλά όχι τελείως άγνωστη. Το αντιμετώπισα σαν να τραγουδάω ένα τραγούδι στο στούντιο. Οταν ηχογραφώ έναν δίσκο, φαντάζομαι κόσμο, πως είμαι σε κάποια συναυλία. Εχω ηχογραφήσει περισσότερα από 1.200 τραγούδια. Σίγουρα όμως είναι διαφορετικό όταν νιώθεις τις ανάσες του κόσμου. Ο κόσμος σε παρασύρει, ο κόσμος είναι εκείνος που σε πηγαίνει παραπέρα σε μια ερμηνεία, μόνος σου μπορείς να φτάσεις μέχρι ένα σημείο. Ελπίζω αυτή η συνθήκη του live streaming να μην ήρθε για να μείνει».

Ο Χρήστος Θηβαίος κράτησε την καλή αίσθηση και αισθάνθηκε πως ήταν σαν να ξεκινούσε από την αρχή η σχέση του με τον κόσμο.

Χρήστος Θηβαίος: «Ηδη από τις πρόβες, όλοι συγκινημένοι που βρεθήκαμε ξανά μαζί, ρώτησα τους μουσικούς, τον Θύμιο, τον Μάξιμο, τον Καλλίστρατο και τους τεχνικούς: «Παιδιά, είναι αλήθεια πως βρισκόμαστε στη σκηνή;». Υπέροχες στιγμές κατά τη διάρκεια της συναυλίας που θα τις θυμάμαι. Ενιωθα πως έδινα πάλι εξετάσεις για να νιώσει ο κόσμος που μας στήριξε τη μουσική, την αγωνία, τα αισθήματά μου. Ενα μεγάλο ευχαριστώ σε όλους χρωστάμε. Με οποιονδήποτε τρόπο και μέσο θα ονειρευόμαστε».

Αν προέκυψε κάτι θετικό από όλο αυτό, είναι η σκέψη που έχουν κάνει ήδη αρκετοί καλλιτέχνες, πως ακόμη και όταν επιστρέψουμε στην κανονικότητα, το live streaming μπορεί να λειτουργήσει αυτόνομα για να έρθουν σε επαφή με κόσμο από απομακρυσμένα μέρη που λόγω αντικειμενικών συνθηκών δεν μπορεί να τους παρακολουθήσει σε κάποια εμφάνισή τους στην Αθήνα. Ηταν τόσο μεγάλη η ανταπόκριση από κατοίκους του εξωτερικού στα συγκεκριμένα live streaming, τα αντιμετώπισαν με τόση αγάπη, που θα μπορούσε κάλλιστα σε ορισμένες από τις εμφανίσεις του επόμενου χειμώνα να δοθεί η δυνατότητα να τις παρακολουθήσουν κι εκείνοι. Ακόμη και κάποια καλοκαιρινή συναυλία σε ανοιχτό χώρο.

Για την ώρα, όλοι περιμένουν τα πρωτόκολλα για τις εφετινές καλοκαιρινές συναυλίες ελπίζοντας στη μεγαλύτερη δυνατή πληρότητα.